Türkiye Cumhuriyeti’nde Türk Akademisyenlerin Arap Dili Alanındaki Çalışmaları-Kur’an Nahvi Örneği

Bu araştırmada, Türk akademisyenlerinin Arap diliyle ilintili olarak Kur’an nahvi ile ilgili çalışmaları ele alınmıştır. Bu bağlamda alandaki önemi haiz bilimsel akademik tezler ile bunların yapıldığı üniversitelere, danışmanların isimlerine ve savunma tarihlerine işaret edilmiştir. Akademisyenlerin hakemli dergilerde yayınlanan Kuran nahvi konusunda önemli makaleleri ile yazarlarının biyografilerinden özet bilgiler sunulmuştur. Türk akademisyenlerin, Kur’an nahvi konusundaki çalışmalarda Arap olmayan diğer milletlerden önde oldukları ortaya konulmuştur. Türkler dilbilimin, nahiv, sarf, fonetik ve delâlet gibi dalları açısından Arap dilini farklı seviyelerde araştırarak Kur’an nahvinin hizmetine sokmuşlardır. Kuran nahvinde uzman Türk akademisyenlerinin çoğu, İlahiyat fakültelerinin Arapça, Kıraat, Tefsir, Hadis , İslam Hukuku, Kelam, Mezhepler Tarihi ve Tasavvuf alanlarında çalışmaktadırlar.

Studies of Turkish Academicians on Arabic Language in the Republic of Turkey: Example of Quran Grammar

In this study, the studies of the Turkish academicians related to the Quranic studies especially nahw in relation to the Arabic language were discussed. In this context, scientific academic theses with importance in the field and the universities where the theses were made, the names of the consultants and their defense dates were pointed out. Summarized information is provided from the academicians’ biographies and important articles about nahw of the Qur’an published in the peer-reviewed journals. It has been revealed that Turkish academics are ahead of other non-Arab nationalities in the studies on nahw of the Qur’an. The Turks searched the Arabic language at different levels in terms of linguistics, nahw, sarf, phonetics and delâlet and put them into the service of nahw of the Quran. Most of the Turkish academicians who specialized in the nahw of the Quran are working in the fields of theology faculties like Arabic Language, Qirāʾāt, Tafsir, Hadith, Islamic Law, Kalam, History of the Islamic Sects, and Sufism.

___

  • Alp, Musa, “Arap Dilinde له / Hel ve أ / Hemze Soru Harflerinin Vaz’ı ve Kullanımı”, Ç.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt 17, sayı 1, Adana, 2017.
  • Bulut, Ali, Hicrî İlk Üç Asırda Kur'ân Filolojisine Dair Eser Veren İlim Adamları ve Eserleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), 19 Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1999, Samsun.
  • Çağıl, Necdet, Kur'an'ın Belagat ve Fonetik Yapısı, İlahiyat Yayınları, Ankara 2005.
  • Çağmar, M. Edip, “Cer Harfi olan “Hatta” Hakkındaki Görüşlere ve Türkçe Kur’ân Meâllerindeki Tercümelerine Bir Bakış”, İslami Araştırmalar Dergisi, sayı 3, Ankara 2003.
  • Demir, Ramazan, ينآرقلا ريبعتلا يف ةتماصلا ةغللا فيظوت, 18 Mart Çanakkale İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt 2, sayı 2, 2013.
  • Dereli, M. Vehbi, “Arapça’yı Doğru Kullanmanın Kur’an’ın Anlaşılmasına Olan Etkisi”, Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi [Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi], sayı 34, 2012.
  • Güler, İsmail, Nahiv Kuralları ve Kur'an, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Bursa 2005.
  • Gürkan, Nejdet, “Kur’ân’ın Anlaşılırlığı Bağlamında İslâm Geleneğinde Dil Olgusu ve “Beyân” Kavramı”, Marife, yıl 10, sayı 2, 2010.
  • Kavak, Fatma, Kur'an'da Edebi Tasvir, Emin Yayınları, Bursa 2016.
  • Kaya, Mustafa, "en-Nebiyyu'l-Ummî" Kavramına Etimolojik Bir Yaklaşım”, EKEV Akademi Dergisi, cilt 13, sayı 39 Erzurum.
  • Kılınçlı Sami, "Kur'ân-ı Kerim'de Lağv Kelimesi ve Kullanımı", Çukurova Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, cilt.14, 2014.
  • Orhan, Fatih, Hurûfu'l-Meânî ve Fıkhî İhtilaflara Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003.
  • Şimşek, Mahmet Ali, “Arap Dilinde Zâid Edâtların İletişim Değeri - Kur’ân-ı Kerim Örneği” -, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt 5, sayı 2, 2001.
  • Şirin, Şükrü, Ahkâm Ayetleri Bağlamında Fıkıh-Nahiv İlişkisi (İbnü’l-Arabî’nin Ahkamu’l- Kur’an Örneği), Doktora Tezi, Sakarya Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016.
  • Tasa, Muhammet, Kur'ân'da Cümle Yapısı, Adal Yayınları, Konya 2007.
  • Taşdelen, Hasan, Kuran’la Ağlamak, Kuran’la Gülmek, Timaş Yayınları, İstanbul 2012.
  • Türkmen, Sabri, “Arapçada Çok Anlamlılık ve Kur'an-ı Kerim”, Marife, yıl 10, sayı 2, 2010.
  • Uzunoğlu, M. Vecih, “Arap Dili Açısından Ennâ ve Kur’ân-ı Kerim’de Kullanımı”, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı 28, 2008.
  • Yasdıman Demirdöven, Necla, Suliman Husain Alomirat, “Belagatü’t-Teşbih fi’t-Ta’bir an Makasıdi’l-Kur’ani’l-Kerim”, EKEV Akademi Dergisi - Sosyal Bilimler -, cilt 19, sayı 64.
  • Yavuz, Galip, “el-Furûkü’d-Delâliyye Beyne’l-Elfâzil’l-Müfessera ve’l-Müfessira (Nemûzecü Kelimeti’l-Hamd min Sûreti’l-Fâtihâ)”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt 2, sayı 10, 2006.
  • Yüksel, Ahmet, “Dilbilim Açısından Kurân Da Zaid Harfler”, İslami Araştırmalar Dergisi, cilt 17, sayı 3, 2004.