Naci ÖNER, Suriye ALTIAY, Ülfet VATANSEVER, MÜŞERREF OTKUN, Serap KARASALİHOĞLU, Özer PALA

Trakya bölgesinde hastaneye yatan ishalli çocuklarda infeksiyon etkenleri diğer bölgelerden farklılık gösteriyor mu?

Amaç: Akut gastroenteritler, gelişmekte olan ülkelerde ço-cukluk çağı mortalitesinin en önemli nedenidir. Bu çalışmanın amacı Edirne ve Türkiye'nin diğer bölgelerindeki çocukluk çağı gastroenterit etkenlerinin değerlendirilme-sidir. Yöntem: Trakya Üniversitesi Hastanesi Çocuk Servisi'ne Ocak 1996 ile Aralık 2002 tarihleri arasında akut gastroenterit tanısı ile yatan 222 çocuğun dosyası incelendi. Bu çocuklardaki akut gastroenterit etkenleri diğer bölgelerle karşılaştırmalı olarak tanımlandı. Bulgular: 222 çocuğun 54'ünde rotavirus, 15'inde Shigella, 15'inde Salmonella, 5'inde Entamoeba hystolytica, 5'inde Giardia tespit edilirken, 119 çocukta ishal etkeni belirlenemedi. Ayrıca, son bir yılda 117 çocuk hastanın 9'unda Campylobacter jejuni tespit edildi. Sonuç: Bulgularımız, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde çok yaygın olan amebiasis dışında, diğer bölgelerden farklılık göstermiyordu.

Anahtar Kelimeler:

Çocuk, Akut hastalık, Gastroenterit, Geriyedönük çalışma, Karşılaştırmalı çalışma

Are the infections agents in childhood diarrhea in the thrace different than the other regions in Turkey?

Aim: Acute gastroenteritis is the main reason of childhood mortality in developing countries. The aim of this study was to evaluate causative microorganisms of childhood gastroenteritis in Edirne in comparison with other regions of Turkey. Methods: We reviewed the medical records of 222 patients admitted to thePediatric Unit of Trakya University Hospital with the diagnosis of acute gastroenteritis from January 1996 to December 2002. The causative agents of gastroenteritis in these children were comparatively described. Results: Among 222 children, 54 had rotavirus gastroenteritis, while 15 had Shigella, 15 had Salmonella, 5 had Entamoeba hystolytica, and 5 had Giardia. In 119 cases, no causative agent could be found. In the last year out of 117 children, 9 had Campylobacter jejuni gastroenteritis. Conclusion: There is no difference between the regions of Turkey considering the causative agents of childhood gastroenteritis except amebiasis which is very common in southeast Turkey.

Keywords:

Child, Acute Disease, Gastroenteritis, Retrospective Studies, Comparative Study,

___

1. Pickering LK, Snyder JD. Gastroenteritis. In: Behrman RE, ed. Nelson Textbook of Pediatrics, 16th ed. Philadelphia: WB Saunders Company 2000: 765-8.
2. Aydın A, Çam H, Fıçıcıoğlu C, Mıkla Ş. Çocuklarda akut ishaller-I-. Sendrom 1996; 8:52-8.
3. Ercan İ, Tanrıtanır A, Hacımustafaoğlu M, Ediz B. Akut ishal tanısıyla yatırılan vakaların klinik verilerinin kümeleme çözüm-lemesiyle değerlendirilmesi. Ege Tıp Dergisi 1998; 37:25-30.
4. The Evalution of Diarrhoeal and Acute Respiratory Disease Control of WHO. Bulletin of the World Health Organization 1999; 12:11-25.
5. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 1998. Hacettepe Üniversitesi. Ankara, 1999.
6. Polat A, Köseli O, Şengül M. Çocukluk çağı gastroenterit-lerinde rotavirusun rolü. PAUTF Dergisi 2000; 6:62-5.
7. Ulutan F. Gastrointestinal Sistem Enfeksiyonları. Infeksiyon Hastalıkları. Topçu A, Söyletir G, Doğanay M, editörler. Nobel Tıp Kitabevi, 1996: 599-715.
8. Özkeklikçi A, Gödekmerdan A, Kalkan A, Kaplan M, Aşçı Z. Infeksiyon Hastalıkları dışındaki polikliniklere müracaat eden ishalli vakalarda saptanan infeksiyöz etkenler. Fırat Tıp Dergisi 1998; 1:403-7.
9. Özmert E, Yurdakök K. Dünyada ve Türkiye'de ishalli hastalıklar. Katkı Pediatri Dergisi 2000; 21:1-5.
10. Gökay N, Kotan E, Çam M, Pekun F, Turgut A. Süt çocuğu akut gastroenteritlerinde rotavirusun yeri. Okmeydanı Hastanesi Bülteni 1995; 13:17-20.
11. Başustaoğlu AC, Baysallar M, Baylan O, Kubar A, Albay A, Gün H. Akut gastroenteritli 0-14 yaş grubu çocuklarda rota-virüs sıklığının yaşa ve mevsime göre değerlendirilmesi. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 1995; 52:11-4.
12. Mete Z, Yenen OŞ. GATA Eğitim Hastahanesi Çocuk Polikliniği'ne sürgün yakınmasıyla başvuran çocuklarda rotavirus araştırılması. ınfeksiyon Dergisi 1989; 3:231-5.
13. Vural S, Akın A, Tuğcu K, Azizoğlu F. İstanbul'un iki bölgesindeki çocuklarda sürgün etkeni olarak rotavirus (ön çalışma). Infeksiyon Dergisi 1987; 1:59-62.
14. Albay A, Baysallar M, Baylan O, Haznedaroğlu T, Gün H. 0-14 yaş arası çocuk gastroenterit vakalarında rotavirus ve aden-ovirüs sıklığının araştırılması. Yeni Tıp Dergisi 1996; 13:89-91.
15. Aydoğdu S, Kütükçüler N, Yağcı RV, Çağlayan S. Rotavirus infeksiyonu ve klinik özellikleri. Ege Pediatri Bülteni 1996; 3:233-6.
16. Bora N, Öğütman R. İshalli çocuklarda rotavirus enfeksiyonu ve bu hastalarda barsak florasında oluşan değişiklikler. PTT Hastanesi Tıp Dergisi 1995; 17:299-307.
17. Hilmioğlu S, Yüce K. Gastroenteritlerde etken olarak rotavirus aranması. Infeksiyon Dergisi 1994; 8:163-6.
18. Coşkun Ş, Önal O, Keskin M. Akut diyare vakalarında rotaviruslar. Infeksiyon Dergisi 1993; 7:273-5.
19. Yıldızırmak Y, Tanyer G, Dallar Y, Serdaroğlu A. Süt çocuklarının rotavirus ve diğer etyolojik ajanlara bağlı akut gastroenteritlerinde klinik ve epidemiyolojik özellikler. Pediatri Dergisi 1992; 1:1-6.
20. Tunçman S, Medeni Z, Karasalihoğlu S. 0-2 yaş arasındaki gastroenteritli çocuklarda rotavirus araştırılması. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 1987; 4:147-9.
21. Kanra G, Cengiz B. Bakteriyel Gastroenteritler. Katkı Pediatri Dergisi 2000; 21:16-29.
22. Aksaray N, Altıntaş G, Özcan K, Ateşer AÜ, Alhan E. Çukurova yöresinde çocukluk dönemi ishallerinde rotavirusun rolü. ÇÜ Tıp Fak Der 1988; 3:220-3.
23. Kanra B, Ayter Ş, Ceyhan M. 0-5 yaş grubundaki ishalli çocuklarda rotavirusun etyolojik rolü ve Enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) ile viral RNA elektroforezinin rotavirus tanısındaki değeri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 1992; 35:195-202.
24. Baylan O, Albay A, Doğancı L, Gün H. Çocukluk yaş grubu akut gastroenterit vakalarında rutin ve ender rastlanan bakteriyel etkenlerin dağılımı. 8. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Infeksiyon Hastalıkları Kongresi, Antalya, 1997, Kongre özet kitabı s:798.
25. Hayran M. Gastrointestinal infeksiyon etkenleri ve mikrobiyolojik tanı. Antibiyotik Bülteni 1993; 3:30-3.
26. Özbal Y, Öztürk MA, Kurtoğlu S, ve ark. Gastroenteritli vakalardan soyutlanan enteropatojen mikroorganizmalar. Türk Mikrobiyol Cem Derg 1990; 20:57-63.
27. Çelebi S, Ayyıldız A, Babacan M, Tuncel ME. İvegen ishalli 0-2 yaş grubu çocuklarda enteropatojenlerin bulunma oranları. İnfeksiyon Dergisi 1992; 6:31-4.
28. Mutlu G, Kumdalı A, Sağdıç K, Kıvran M. Çocukluk çağı yaz ishallerinde Campylobacter jejuni ve diğer patojenlerin araştırılması. Mikrobiyol Bült 1986; 20:120-8.
29. Öztürk F, Yıldırım Ö, Eroğlu C, Sancak R, Aydın M, Küçüködük Ş. Samsun bölgesinde çocukluk çağı ishallerinde Campylobacter cinsi bakterilerin yeri. O.M.Ü. Tıp Dergisi 1998; 15: 209-15.
30. Zarakolu P, Akbaş E, Levent B, Gözalan A. İshalli çocuk hastalardan izole edilen bakteriyel patojenlerin dağılımı. Flora 1999; 4:190-4. 31.Söyletir G, Topçu AW. Akut bakteriyel ishaller. Topçu AV, Söyletir G, Doğanay M, editörler, infeksiyon Hastalıkları. Ankara: Nobel Tıp Kitapevi 1996: 605-8.
32. Haznedaroğlu T, Baysallar M, Küçükkaraarslan A, Gün H. Akut diareli vakalardan izole edilen Shigella türlerinin dağılımı ve çeşitli antibiyotiklere karşı duyarlılıkları. Gazian Üniv Tıp Fak Derg 1993; 4:172-80.
33. Yakut Hİ, Kılınç M, Haspolat K, Elevli M. Diyarbakır'da çocukluk yaş grubundaki ishallerde amebiasis sıklığı. Klünik Derg 1990; 3:85-6.
34. Erdem B. Salmonellaların fenotipik ve genotipik özellikleri ile bu özelliklerin epidemiyolojik değeri. Türk Mikrobiyoloji Cem Derg 1995; 25:40-5.
35. Balcı İ, Güngör S, Berktaş M, Sırmatel F. Gaziantep ve yöresinde amebiasis. infeksiyon Dergisi 1993; 7:95-8.
36. Otkun MT, Eskiocak M, Akata F, Karabay O, Tuğrul HM. Edirne'de sosyoekonomik düzeyi farklı iki ilkokulda 14 yıl sonra tekrarlanan kopro-parazitolojik çalışmanın sonuçları-1997. Türkiye Parazitoloji Dergisi 2000; 24:277-82.
37. İnan G, Bak M, Köprübaşı F, Düzovalı O, Büyükçapar M. Bir yıl boyunca yenidoğan servisinde izlenen gastroenterit vakaları. İzmir Çocuk Hastanesi Tıp Bülteni 1992; 8:121-9.
38. Çolak H. Türkiye'de barsak parazitlerinin bölgesel yaygınlığı. Mikrobiyol Bül 1979; 13:115-20.
39. Öztürk R, Midilli K, Okyay K, ve ark. Çocuk ve erişkin sürgün vakalarında Campylobacter jejuni ve Campylobacter coh'sıklığının araştırılması. Türk Mikrobiyol Cem Derg 1994; 24: 42-5.
40. Peterson MC. Clinical aspects of Campylobacter jejum'infections, West J Med 1994; 161:148-52.
41. Özkan F, Günhan C. Gastroenteritlerin Campylobacter yönünden değerlendirilmesi, infeksiyon Dergisi 1994; 8:127-30.
42. Halepliler S, Babür C. Gastroenteritli çocuk ve erişkin yaş gruplarında Escherichia coli 0157:H7 serotipi (EHEC) araştırılması. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 1993; ,50:9-15.