Umut PAYZA, Zeynep KARAKAYA, FATİH ESAD TOPAL

Çözümlenemeyen Bir Halk Sağlığı Sorunu; Acil Servislerin Uygunsuz Kullanımı Ve Hastaların Bakış Açıları

ÖZET: Amaç: Acil servisler Türkiye nüfusunun üzerinde bir başvuru yükü altındadır. Bu sebeple acil servislerde hastalara verilen hizmet kalitesindeki düşüş toplumun ciddi bir kesimini etkileyecektir. Aynı zamanda yüksek başvuru sayıları ciddi bir mali bir yükü de beraberinde getirecektir. Ayrıca, çalışanlarda meydana gelen tükenmişlik ve sağlık personeline yönelik şiddet diğer önemli olaylardır. Bu ve benzer nedenler ele alındığında ‘Acil servis yoğunluğu’ ciddi bir halk sağlığı sorunu haline gelmiştir. Bu çalışmanın amacı acil tıp kliniğine başvuran ve acil müdahale ihtiyacı olmayan hastaların gözünden acil servislere bakış açılarını ve aciliyet algısını değerlendirmek, acil servislerin uygun olmayan kullanımı için analitik bir değerlendirme yapmaktır. Yöntem; 4 ay boyunca İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesine başvuran, acil müdahale ihtiyacı olmayan, 919 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Bulgular: Eğitim durumları incelendiğinde ise, katılımcıların %14,5’inin herhangi bir eğitim almadıkları görüldü. %7,5’u ilkokul, %7,9 ortaokul, %65,8’i lise, %4,2’siüniversite düzeyinde eğitim almıştı. Acil servilere başvuruları öncesi her hangi bir sağlık kuruluşuna başvurular sorgulandığında hastaların %28.3’ünün başka bir acil servisten hastanemiz acil servisine başvurdukları görüldü. Hastaların %17’si aile hekimleri tarafından, %28.4’ü polikliniklerden, %7’si medyadaki bilgilendirmeler sonrasında acil servislere başvurduklarını ifade ettiler. %15,6’sı herhangi bir değerlendirme gereksinimi duymadan acil müdahale ihtiyacının olduğunu düşünerek acil servise başvurduklarını söylediler. Sonuç: Hastaların aciliyet algısında yanıldıkları ve eğitim düzeyi ne olursa olsun acil servisleri amaçları dışında kullandıklarını gözlemledik.

Anahtar Kelimeler:

Acil servis yoğunluğu, aciliyet algısı

PDF

___

1. www.oecd.org/tax/revenue-statistics-2522770x.htm10
2. rapor.saglik.gov.tr/istatistik/rapor
3. Trzeciak S, Rivers EP. Emergency department overcrowding in the United States: an emerging threat to patient safety and public health. Emerg Med J. 2003 Sep;20 (5):402-5
4. I-Min Chiu, Yan-Ren Lin, Yuan-Jhen Syue, Chia-TeKung, Kuan-Han Wu, Chao-Jui Li The influence of crowding on clinical practice in the emergency department; The American Journal of Emergency Medicine. Volume 36, Issue 1, January 2018, Pages:56-60 https://doi.org/10.1016/j.ajem.2017.07.011
5. Moukarzel A., Michelet P., Durand A., Sebbane M., Bourgeois S., Markarian T., at al. Burnout Syndrome among Emergency Department Staff: Prevalence and Associated Factors BioMed Research International Volume;2019, Article. ID:6462472, https://doi.org/10.1155/2019/6462472
6. Rasha F., Abdellah1, Khaled M.; Salama Prevalence and risk factors of workplace violence against health care workers in emergency department in Ismailia, Egypt. Pan African Medical Journal. 2017;26:21. doi:10.11604/pamj.2017.26.21.10837
7. Natasha J., Clifford S., Fox A. R., O’Connell J., Gardner G;. The impact of nurse practitioner services on cost, quality of care, satisfaction and waiting times in the emergency department: A systematic review International Journal of Nursing Studies. Volume 52, Issue 1, January 2015, Pages 421-435 https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2014.07.006
8. Edirne T, Edirne y., Atmaca B., Keskin S. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servis Hastalarının Özellikleri. Van Tıp Dergisi: 15 (4):107-111, 2008
9. Ersel M., Karcıoğlu Ö., Yanturalı S., Yürüktümen A, Sever M., Tunç M.A.; Bir Acil Servisin Kullanım Özellikleri ve Başvuran Hastaların Aciliyetinin Hekim ve Hasta Açısından Değerlendirilmesi Turkish Journal of Emergency Medicine Issue: 2006, Volume 6, Issue 1 Page: 025-035
10. www.who.int/ageing/projects/age
11. Erdem, R. ve Prinçci, E., (2003), “Sağlık Hizmetlerinde Kullanım ve Kullanımı Etkileyen Faktörler”, O. M. Ü. Tıp Dergisi, 20(1): 39-46.12. Afilalo M, Guttman A, Colacone A, et al. Emergency Department Use and Misuse. J Emerg Med. 1995;13(2):259-264
13. Aydın T., Akköse Aydın Ş, Köksal Ö., Özdemir F., Kulaç S, Mehtap B,. Uludag Üniversitesi Tip Fakültesi Hastanesi Acil Servisine Başvuran Hastaların Özelliklerinin ve Acil Servis Çalışmalarının Değerlendirilmesi. JAEM 2010:163-8. doi:10.5152/jaem.2010.006
14. Erenler AK, Akbulut S, Guzel M, Cetinkaya H, Karaca A, Turkoz B, Baydin A. Reasons for Overcrowding in the Emergency Department: Experiences and Suggestions of an Education and Research Hospital. Turk J Emerg Med. 2016 Feb 26;14(2):59-63. doi: 10.5505/1304.7361.2014.48802
15. Köksal Ö.; Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisine Başvuran Hastaların Özelliklerinin ve Acil Servis Çalışmalarının Değerlendirilmesi Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Görükle Yerleşkesi, Bursa, Akademik acil tıp dergisi 10.5152/jaem.2010.006