Eğitimin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: AB Ülkeleri İçin Panel Veri Analizi

Öz Ekonomik büyümeyi belirleyen çok sayıda değişken vardır. Eğitim, ekonomik büyümeyi etkileyen en önemli değişkenlerden biridir. Bu kapsamda çalışmanın amacı Avrupa Birliği ülkelerinde eğitim ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Çalışmada 2002-2018 dönemine ait ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim diplomasına sahip olan işgücü verileri yıllık olarak kullanılmıştır. Çalışmada öncelikle konu ile ilgili literatüre yer verilmiştir. Sonrasında Avrupa Birliği ülkelerinde eğitimin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim diplomasına sahip olan işgücü verileri kullanılarak, panel veri yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmada kullanılan veriler Dünya Bankası ve Eurostat veri kaynaklarından elde edilmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen analiz bulgularına göre bütün öğretim düzeylerinde çalışanların ekonomik büyümeyi arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Dolayısıyla ekonomik büyümeye önem veren ülkeler eğitime fazla kaynak ayırmalıdırlar.

Anahtar Kelimeler:

Eğitim, Ekonomik Büyüme, Panel Veri Analizi

PDF

___

Afşar, M. (2009). Türkiye’de eğitim yatırımları ve ekonomik büyüme ilişkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 85-98.
Akçacı, T. (2013). Eğitim harcamalarının iktisadi büyümeye etkisi. KAU İİBF Dergisi, 4(5), 65-79.
Baldemir, E. ve Keskiner, A. (2004). Devalüasyon, para, reel gelir değişkenlerinin dış ticaret üzerine etkisinin panel data yöntemiyle Türkiye için incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(4).
Baltagi, B. H. (2005). Econometric analysis of panel data. West Sussex: John Wiley & Sons Ltd.
Barro, R. J. (1991). Economic growth in a cross section of countries. The Quar terly Journal of Economics, 106(2), 407-443.
Becker, G. (1964). Human capital: A theoretical and empirical analysis with special reference to education. Columbia University Press, New York.
Brempong, K. G., Paddison, O. ve Mitiku, W. (2006). Higher education and economic growth in Africa. Journal of Development Studies, 42(3), 509- 529.
Clark, S.T. ve Linzer, D. A. (2012). Should I Use Fixed or Random Effects? http://polmeth.wustl.edu/media/Paper/ClarkLinzerREFEMar2012.pdf(Eri şim Tarihi: 14 Haziran 2020)
Çalışkan, Ş., Karabacak, M. ve Meçik, O. (2013). Türkiye’de eğitim-ekonomik büyüme ilişkisi: 1923-2011 (kantitatif bir yaklaşım). Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(21), 29-48.
Denison, E. F. (1962). Education, economic growth, and gaps in information. Journal of Political Economy, 70(5), 124-128.
Gujarati, D. N. (2006). Temel ekonometri. (Ü. Şenesen ve G.G. Şenesen, Çev.). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
Harbison, F. H. (1971). Human resources as the wealth of nations. American Philosophical Society, 115(6), 426-431.
Hsiao, C. (2003). Analysis of panel data. Cambridge: Cambridge University Press.
Karış, Ç. (2019). Eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: Türkiye örneği. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 1067-1088.
Levine, R. ve Renelt, D. (1992). A sensitivity analysis of cross-country growth regressions. The American Economic Review, 82(4), 942-963.
Lin, T. C. (2003). Education, technical progress, and economic growth: The case of Taiwan. Economics of Education Review, 22(2), 213-220.
Loening, J. L. (2005). Effects of primary, secondary and tertiary education on economic growth evidence from Guatemala. World Bank Policy Research Working Paper, Rapor No: WPS3610.
Lucas, R. E. (1988). On the mechanics of economic development. Journal of Monetary Economics, 22, 3-42.
Mankiw, N. G., Romer, D., Weil, D. N. (1992). A Contribution to the empirics of economic growth, The Quarterly Journal of Economics, 107(2), 407-437.
Musila, J.W. ve Belassi, W. (2004). The impact of education expenditures on economic growth in Uganda: Evidence from time series data. The Journal of Developing Areas, 38(1), 123-133.
Pamuk, M. ve Bektaş, H. (2014). Türkiye’de eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: ARDL sınır testi yaklaşımı. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 77-90.
Park, H. M. (2010). Practical Guides to Panel Data Analysis. http://www.iuj.ac.jp /faculty/kucc625/writing/panel_guidelines.pdf (Erişim Tarihi: 07 Kasım 2019)
Romer, P. M. (1990). Endogenous technological change. Journal of Political Economy, 98(5), 71-102.
Schultz, T. (1961). Investment in human capital. The American Economic Review, 51(1), 1-17.
Self, S. ve Grabowski, R. (2003). Education and long-run development in Japan. Journal of Asian Economics, 14(4), 565-580.
Self, S. ve Grabowski, R. (2004). Does education at all levels cause growth? India, a case study. Economics of Education Review, 23(1), 47-55.
Solow, R. (1956). A contribution to the theory of economic growth. The Quarterly Journal of Economics, 70(1), 65-94.
Telatar, O. M. ve Terzi, H. (2010). Nüfus ve eğitimin ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye üzerine bir inceleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 197-214.
Uncu, F. (2009). Doğrudan yabancı yatırımlarla ilgili panel veri araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü, Malatya.
Yalçın, E. (2005). İktisadi büyüme ve dış krediler: Ampirik bir çalışma (Yayımlanmamış uzmanlık tezi). Türkiye cumhuriyet merkez bankası dış ilişkiler genel müdürlüğü, Ankara.
Yardımcıoğlu, F., Gürdal, T. ve Altundemir, M. E. (2014). Eğitim ve ekonomik büyüme ilişkisi: OECD ülkelerine ilişkin panel eşbütünleşme analizi (1980-2008). Eğitim ve Bilim, 39(173), 1-12.
Yenisu, E. (2018). Türkiye’de eğitim düzeylerinin ekonomik büyümeye etkisi. Doğu Anadolu Sosyal Bilimlerde Eğilimler Dergisi, 2(1), 27-44.
Zhang, J. ve Casagrande, R. (1998). Fertility, growth and flat-rate taxation for education subsidies. Economics Letters, 60(2), 209-216.