Yaşar KARADAĞ, Selahattin ÇINAR, Tahsin TAŞYÜREK, Sezai GÖKALP, Mahir ÖZKURT

Tokat-Kazova Ekolojik Koşullarında Bazı Çok Yıllık Yem Bitkilerinin Verim ve Kalitelerinin Belirlenmesi

Bu araştırma, 2013-2014 yıllarında iki yıl süre ile Tokat-Kazova ekolojik koşullarında bazı çok yıllık yembitkisi çeşitlerinin verim ve kalitelerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada, 4 kılçıksız brom (Bromus inermis), 3 otlak ayrığı (Agropyron cristatum) ve 3 gazal boynuzu (Lotus corniculatus) genotipi materyal olarak kullanılmıştır. Deneme, Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma İstasyonu Müdürlüğü deneme alanında dört tekrarlamalı, tesadüf blokları deneme desenine uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmanın sonuçları, incelenen türlerin ot verimlerinin, ot kalitelerinin ve tohum verimlerinin yıllara ve genotiplere bağlı olarak önemli derecede farklılık gösterdiğini ortaya koymuştur. İki yıllık ortalamalara göre; yaş ot verimi kılçıksız brom, otlak ayrığı ve gazal boynuzu genotiplerinde sırasıyla 2893.8-3478.0, 1689.9-1793.6, 5216.3-6126.6 kg/da, kuru madde verimi 1197.2-1394.8, 648.4-704.0, 1250.0-1466.2 kg/da, bin tane ağırlığı 3.55-4.17, 0.94-1.85, 1.157-1.173 g, tohum verimi 144.9-225.7, 65.6-80.6, 28.0-34.7 kg/da, ham protein oranı %11.10-12.18, 11.93-13.29, 18.94-19.76, ham protein verimi 132.8-160.5, 79.34-92.61, 239.9-292.3 kg/da, ADF oranı %32.16-33.32, 34.8-36.2, 30.00-32.30, NDF oranı %49.4-51.7, 53.8-57.5, 39.20-41.80 arasında değişmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kılçıksız brom, otlak ayrığı, gazal boynuzu, verim

The Determination of Yield and Quality of Some Perennial Forage Genotypes Under Kazova-Tokat Ecological Conditions

This study was carried out to determinate the yield and qualities of some perennial forage genotypes under Kazova-Tokat Ecological conditions in 2013-2014 years. İn this study, 4 smooth brome, 3 crested wheat greass and 3 bird’s foot trefoil were used as plant material. The research was designed according to a randomized block design with four replicates in trial field of Central Black Sea Passage Zone Agricultural Research Institute Directorate. According to the two years, in smooth brome, crested wheat greass and bird’s foot trefoil genotypes, green forage yield (2893.8-3478.0, 1689.9-1793.6, 5216.3-6126.6 kg/da), dry matter yield (1197.2-1394.8, 648.4-704.0, 1250.0-1466.2 kg/da), 1000 seed weight (3.55-4.17, 0.94-1.85, 1.157-1.173 g), seed yield (144.9-225.7, 65.6-80.6, 28.0-34.7 kg/da), crude protein content (% 11.10-12.18, 11.93-13.29, 18.94-19.76, crude protein yield (132.8-160.5, 79.34-92.61, 239.9-292.3 kg/da), ADF content (% 32.16-33.32, 34.8-36.2, 30.00-32.30), NDF content (% 49.4-51.7, 53.8-57.5, 39.20-41.80), digestible dry matter content (% 62.9-63.9, 60.7-61.8, 63.7-65.6), digestible dry matter yield (753.3-882.3, 404.0-435.1, 809.5-961.2 kg/da) were ranged based on two years production.

Keywords:

Smooth brome, crested wheat grass, bird’s foot trefoil, yield,

PDF

___

Alçiçek A., Kılıç A., Ayhan V. ve Özdoğan M., 2010. Türkiye’de kaba yem üretim ve sorunları. Türkiye Ziraat Mühendisleri Odası VII: Teknik Kongesi, 11-15 Ocak 2010, Ankara, Bildirler Kitabı 2: 1071-1080.
Altın M., Tekeli A.S. ve Nizam İ., 2009. Ayrıklar, (Ed: R. Avcıoğlu, R. Hatipoğlu, Y. Karadağ) Buğdaygil ve Diğer Familyalardan Yem Bitkileri. Cilt Iii. Tügem, Emre Basımevi, İzmir, S: 573-589.
Anonim 1995. The determination of nitrogen according to kjeldahl using block digestion and steam distilation. Tecator Application Note An 300, Tecator Ab Sweden, P: 1-11.
Anonim 2001. Tarımsal değerleri ölçme denemeleri teknik talimatı. buğdaygil yem bitkileri tarımsal değerler ölçme denemeleri. TC. Tar. Ve Köy. Bak. Kor. Ve Kont. Gen. Müd. Toh. Tes. Ve Sertifikasyon Mer. Müd.
Aydeniz A. ve Brohi A.R., 1991. Gübreler ve Gübreleme. C.Ü. Tokat Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No. 10, Ders Kitabı: 3, Tokat.
Aydın İ., Acar Z. ve Tosun, F., 1994. Samsun ekolojik koşullarında bazı çokyıllık buğdaygil yembitkileri üzerinde verim ve adaptasyon çalışmaları. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt Iii. Çayır Mera Ve Yembitkileri Bildirileri. S.27-31. Ege Ü.Ziraat Fak. İzmir.
Düzgüneş O., Kesici T., Kavuncu O. ve Gürbüz F. 1987. Araştırma Ve Deneme Metodları, Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları, No: 295, Ankara.
Gökkuş A., 1991. Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleri Çayır Mera ve Yem Bitkileri ve Hayvancılığı Geliştirme Projesi Eğitim Semineri. 20-22 Şubat 1991, Erzurum.
Hatipoğlu R. ve Avcioğlu R., 2009. Gazalboynuzu Türleri, (Ed: R. Avcıoğlu, R. Hatipoğlu, Y. Karadağ) Baklagil Yembitkileri. Cilt Ii. Tügem, Emre Basımevi, İzmir, S: 387-401.
Sheaffer C.C., Peterson M.A., Mccalin M., Volene J.J., Cherney J.H., Johnson K.D., Woodward W.T. and Viands D.R., 1995. Acid detergent fiber, neutral detergent fiber concentration and relative feed value. North American Alfalfa Improvement Conference, Minneapolis.
Serin Y., Gökkuş A., Tan M., Çomakli B. ve Koç, A., 1997. Otlakiye amacıyla kullanılabilecek baklagil ve buğdaygil yem bitkileri ile bunların karışımlarının belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 6. Sayı 1. S. 15-26.
Serin Y. ve Tan, M., 2009. Buğdaygil Yem Bitkilerinin Tarımsal Özellikleri, Ekonomik Önemleri, Taksonomileri ve Genel Yapısal Özellikleri, (Ed: R. Avcıoğlu, R. Hatipoğlu, Y. Karadağ) Buğdaygil ve Diğer Familyalardan Yem Bitkileri, Cilt III. Tügem, Emre Basımevi, İzmir, S: 546-549.
Şehirali S., 2002. Tohumluk ve Teknolojisi. Trakya Üniv. Tekirdağ Zir. Fak. Tarla Bit. Böl. Yenilenmiş 3. Baskı, İstanbul, 464 S.
Tosun F., 1979. Erzurum şartlarında bazı gazalboynuzu varyetelerinin adaptasyonu ve verim denemesi. A.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 10(3-4): 83-89.
TUİK 2012. www.tuik.gov.tr
Tükel T. ve Hatipoğlu, R., 1994. Çukurova Bölgesinde bulunan doğal domuz ayrığı (Dactylis glomerata spp. hispanica (Roth) Nyman) bitkilerinde bazı morfolojik ve fenolojik özelliklerin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt III. Çayır Mera ve Yembitkileri Bildirileri, s.44-47. Ege Ü. Ziraat Fak. İzmir.
Van Soest P.J., Robertson J.B. and Lewis B.A., 1991. Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber, and nonstarch polysaccharides in relation to animal nutrition. J. Dairy Sci., 74: 3583-3597.