Farklı Hasat Dönemlerinin Ayçiçeği Populasyonlarında Silajlık Verim ve Bazı Özelliklere Etkileri

Araştırma, 2009 ve 2010 yıllarında Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi sulanabilir deneme alanlarında yürütülmüştür. Ülkemizin değişik yerlerinden temin edilen 7 farklı yerel ayçiçeği çeşidi (Edirne-siyah tohumlu, Edirne-beyaz tohumlu, Erzurum-siyah tohumlu, Erzurum-beyaz tohumlu, Kırklareli-siyah tohumlu, Kırklareli-beyaz tohumlu ve Tekirdağ) 3 farklı hasat zamanında (tabla oluşturma, tam çiçeklenme ve meyve dolum) silajlık olarak incelemeye alınmıştır. Tarla denemesi şansa bağlı tam bloklar deseninde 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Bitki boyu, yaprak oranı, tabla oranı, silajlık verim, kuru madde verimi ve ham protein verimi incelenmiştir. Yerel çeşitlerin verim ve bitkisel özellikleri büyük farklılıklar göstermiştir. En yüksek silajlık materyal, kuru madde ve ham protein verimleri Erzurum-siyah ve Edirne-beyaz populasyonlarında belirlenmiştir. Biçim zamanlarının ilerlemesi verimleri artırmıştır. En yüksek silajlık materyal (10489.6 kg/da), kuru madde (2566.3 kg/da) ve ham protein verimi (271.1 kg/da) meyve dolum döneminde bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Silaj, ayçiçeği, silajlık verim

The Effects of Harvest Stages on Silage Performances of Different Sunflower Populations

Present study was conducted at irrigated area of Atatürk University Agriculture Faculty in 2009 and 2010. Seven different local sunflower populations (Edirne-black seeds, Edirne-white seeds, Erzurum-black seeds, Erzurum-white seeds, Kırklareli-black seeds, Kırklareli-white seeds and Tekirdağ) were studied for silage at 3 different harvesting periods (table formation, bloom stage and grain filling) in the scope of the field experiments. The field experiment was designed as randomized complete block with three replicates. Parameters of plant height, leaf ratio, stem ratio, table rates, fresh yield, dry matter yield and crude protein yield were investigated in the experiments. Yield and characteristics of local varieties differed largely in the study. The highest yields of silage material, dry matter and crude protein were obtained from Erzurum-black and Edirne-white populations. As the harvesting period delayed silage yield increased. The largest yields of silage material (10489.6 kg/da), dry matter (2566.3 kg/da) and crude protein (271.1 kg/da) were observed in grain filling period.

Keywords:

Silage, sunflower, silage yield,

PDF

___

Arıoğlu H., 2000. Yağ Bitkileri Yetiştirme ve Islahı. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 220, Ders Kitapları Yayınları No: A-70, Adana, 204 s.
Arvas Ö., Yılmaz İ.H., Ekin Z. ve Hosaflıoğlu İ., 2009. Van koşullarında yetiştirilen bazı ayçiçeği çeşitlerinin silajlık özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, s: 19-22 Ekim 2009, Hatay.
Çelik S., 2009. Farklı hasat dönemlerinde biçilen ayçiçeği hasılına artan düzeylerde enzim ilavesinin silaj kalitesi, rumen parametreleri ve ham besin maddelerinin sindirilebilirliği üzerine etkisi. Doktora Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Demirel M., Bolat D., Çelik S., Bakıcı Y. ve Çelik S., 2006. Quality silages from sunflower harvested at different vegetational stages. J. Appl. Anim. Res., 30:161-165.
Gonçalves L.C., Rodriguez N.M., Borges I., Borges A.L.C. and Saliba E.O.S., 1999. Evaluation of different harvest times of four genotypes of sunflower (Helianthus annuus L.) for ensiling. FAO Electronic Conference on Tropical Silage, 1-6.
Güney E., 2006. Erzurum şartlarında yetiştirilebilecek bazı silajlık bitkilerin adaptasyonu üzerinde bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Erzurum.
Güney E., Tan M. and Yolcu H., 2012. Yield and quality characteristics of sunflower silages in highlands. Turkish Journal of Field Crops, 17(1): 31-34.
Katar D., Bayramin S., Kayaçetin F. ve Arslan Y., 2012. Ankara ekolojik koşullarında farklı ayçiçeği (Helianthus annuus l.) çeşitlerinin verim performanslarının belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 27(3): 140-143.
Manga N., Tansı V. ve Sağlamtimur T., 1991. Çukurova koşullarında ikinci ürün olarak yetiştirilen değişik mısır çeşitlerinde hasat zamanının hasıl verimi ve bazı tarımsal karakterlere etkisi üzerinde araştırmalar. Türkiye 2. Çayır Mer’a ve Yembitkileri Kongresi, 28-31 Mayıs 1991, s: 399-408, İzmir.
Özer H., Öztürk E. and Polat T., 2003. Determination of the agronomic performances of some oilseed sunflower (Helianthus annuus L.) hybrids grown under Erzurum ecological conditions. Turk. J. Agric. For., 27: 199-205
Tosun F. ve Özbilen C., 1991. Samsun ekolojik şartlarında yetiştirilen bazı silajlık sorgum çeşitlerinde değişik dozlarda azotlu gübrelemenin verim ve verim unsurlarına etkileri. Türkiye 2. Çayır Mer’a ve Yembitkileri Kongresi, 28-31 Mayıs 1991, s: 341-351, İzmir.