BİNGÖL ILICALAR BELDESİ VE YAKIN ÇEVRESİNİN PEYZAJ ÖZELLİKLERİ VE KIRSAL TURİZM POTANSİYELİ

İnsanların yaşam şartlarının iyileşmesi ve giderek artan çevre-doğa bilinci turizm anlayışında da değişime neden olmaktadır. Özellikle kırsal alanlarda yaşayan insanların ekonomik, sosyal ve kültürel bakımdan gelişimini hedefleyen kırsal turizm ve onun alt dallarından olan doğa turizmine olan talep her geçen gün artmaktadır. Ancak doğal ve kültürel peyzaj değerleri bakımından önemli potansiyele sahip Doğu Anadolu Bölgesi’nde ve araştırma alanı olarak seçilen Bingöl ilinde kırsal turizmin gelişimine yönelik az sayıda araştırma yapılmıştır. Araştırmada Bingöl Ilıcalar Beldesi’nin peyzaj özelliklerini tespit etmek, termal kaynaklardan yararlanmak için gelen ziyaretçilerin kırsal turizme yönelik taleplerini belirlemek ve bu taleplerin teknik olarak uygunluklarını analiz etmek amaçlanmıştır. Araştırmanın yöntemi arazide yapılan gözlemler, yüz yüze anket çalışmaları ve Coğrafi Bilgi Sistemleri’nden ArcGIS 10.4.1 programı aracılığı ile yapılan teknik uygunluk analizlerinden oluşmuştur. 179 ziyaretçi ile yapılan anket çalışması sonucunda ziyaretçilerin en fazla termal turizmi (%70.9), daha sonra ise atlı-yaya doğa yürüyüşü (%54.7), doğa gözlemciliği (%49.7) ve dağcılığı (%45.3) yüksek oranlarda talep ettikleri belirlenmiştir. Yapılan teknik analiz ve gözlemlerde araştırma alanının bu turizm türleri için uygun alanlar içerdiği ve doğal peyzaj potansiyelinin elverişli olduğu görülmüştür. Araştırma alanında doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımını hedefleyen ve kaynakların korumakullanma dengesini gözeten turizm planlama yöntemleri ile turizmden maksimum fayda sağlanması önerilmektedir.

LANDSHAPE CHARACTERISTICS AND RURAL TOURISM POTENTIAL IN BINGOL ILICALAR TOWN AND ITS AROUND

The improvement of the living conditions of people and the increasing awareness about environment and nature cause changes in approaching tourism. Particularly, demand for rural tourism and nature tourism as its sub-branch, which aims at the economic, social and cultural development of people living in rural areas, is increasing every day. However, limited studies have been conducted in the Eastern Anatolia Region and in the rural tourism of the province of Bingöl which was chosen as the study area of the present paper, despite its significant potential in terms of natural and cultural landscape values. The aim of the study was to analyze the landscape characteristics of Bingöl Ilıcalar Town and to specify demands of the tourists who visit the thermal resources and to determine the technical suitability of these demands. The method of the study consisted of field observations, faceto-face questionnaire-based interviews and using ArcGIS 10.4.1 program from Geographical Information Systems to achieve technical conformity analysis. As a result of the survey conducted with 179 visitors, maximum thermal tourism (70.9%), also the horseback-pedestrian nature walk (54.7%), nature observation activities (49.7%) and mountaineering (45.3%) it was preferred with high rates. After technical analysis, it was concluded that the research area contains suitable areas for these types of tourism and the natural landscape potential is favorable. Therefore, it is recommended to obtain maximum benefit from tourism by tourism planning methods which should aim at sustainable use of natural resources, and balance between protection and use of resources must be taken into consideration in the research area.

PDF

___

AKCİ, Aslı, Demirel, Mustafa Kürşat, Şen Becu, Havva (2016), “Tarım Arazilerindeki Yapılaşma Baskısının Azaltılmasında Köy Gelişme Alanı ve İmar Uygulamaları: İç Anadolu Bölgesi Örneği”, Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, C5, Özel sayı, ss. 372-384.
AKPINAR KÜLEKÇİ, Elif, Bulut, Yahya (2012), “Erzurum İli Oltu ve Olur İlçelerinde En Uygun Ekoturizm Etkinliğinin Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemi ile Belirlenmesi”, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, C. 43, Sy. 2, ss. 175-189.
AKPINAR KÜLEKÇİ, Elif, Toy, Süleyman (2017), “Erzurum İli Unito Bölgesi Ekoturizm Faaliyetlerinin İlçelere Göre Dağılımının Değerlendirilmesi”, Van Y.Y. Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s.123.
ALİASGHARİ KHABBAZİ, Parisia, Yazgan, Murat Ertuğrul (2012), “Kırsal Peyzaj ve Ekotu-rizm”, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, C. 2, Sy. 2, ss. 5-9.
ANONİM (2018), Ilıcalar Beldesi Tanıtım Raporu, Ilıcalar Belediyesi Başkanlığı, 8s.
BALMFORD, Andrew, Beresford James, Green Jonathan, Naidoo Robin, Walpole Matt, Manica Andrea (2009), “A Global Perspective on Trends in Nature-Based Tourism”, PLoS Biol, C. 7, Sy. 6, ss. e1000144.
BİNGÖL İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ, 2018, http://www.bingolkulturturizm. gov.tr/TR-154163/2015-yilina-ait-belediye belgeli-otellere-gelen-turist-.html. Erişim Tarihi: 23 Ekim 2018.
BİNGÖL VALİLİĞİ, 2018, http://www.bingol.gov.tr/cografi-yapi. Erişim Tarihi: 27 Ekim 2018.
ÇOMAK, Nadir, Güncegörü, Burhan (2012), “Kös Kaplıcalarının Turizme Kazandırılması”, Marmara Coğrafya Dergisi, S. 26, Temmuz-2012, ss. 55-70.
ERTUNA, Bengi, Güney, Sibel, Güven, Özlem, Aydemir, Nilay (2012), “Yerel Halkın Kırsal Turizm Gelişimine Katılma İsteğini Etkileyen Unsurlar: Kastamonu Örneği” Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, C. 2, Sy. 2, ss. 59-66.
GÖKALP, Derya Duran, Yazgan, Murat Ertuğrul (2013), “Kırsal Peyzaj Planlamada Agroturizm ve Agriturizm”, KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergi̇si, C. 15, Sy. 24, ss. 25-29.
KEMENT, Üzeyir, Batga, Burcu, (2016), “Bingöl’de Termal Amaçlı Hizmet Veren İşletmelerin Rekreatif ve Turistik Açıdan Değerlendirilmesi”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, C. 4, S. 4, ss. 57-74.
KILIÇ, Ömer, Yıldırımlı, Şinasi, Kıranşan, Kemal (2017), “Yüzenadalar (Bingöl-Solhan) Çev-resinin Fulorası”, OT Sistematik Botanik Dergisi, C. 24, Sy. 2, ss. 117-155.
KIRANŞAN, Kemal, Şengün, M. Tahir (2013), “Bingöl İli Jeotermal Kaynakları”, Coğraf-yacılar Derneği Yıllık Kongresi Bildiriler Kitabı, 19-21 Haziran 2013, Fatih Üniversitesi, İstanbul.
KİPER, Tuba (2006), Safranbolu Yörükköyü Peyzaj Potansiyelinin Kırsal Turizm Açısından Değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ankara.
KOYUN, Mustafa, Gül, Bülent, Korkut, Nimetullah (2018), “Göynük Çayı (Bingöl) Balık Faunası”, Kommagene Biyoloji Dergisi, C. 2, Sy. 1, ss. 39-47.
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI, 2018, http://yigm.kulturturizm.gov.tr/TR-9851/turizm-istatistikleri.html. Erişim Tarihi: 15 Ekim 2018.
KÜRÜM VAROLGÜNEŞ, Fatma, Özen, Nurtekin (2013), “Sürdürülebilir Turizmin Gelişiminde Termal Kaynakların Değerlendirilmesi, Bingöl Örneği” 3. Uluslararası Bursa Su Kongresi ve Sergisi Bursa-Turkey, Mart 22-23-24 2013.
MANSUROĞLU, Sibel (2006), “Turizm Gelişmelerine Yerel Halkın Yaklaşımlarının Belirlenme-si: Akseki/Antalya Örneği”, Mediterranean Agricultural Sciences, C. 19, Sy. 1, ss. 35-46.
MANSUROĞLU, Sibel, Dağ, Veysel (2016), “Bingöl İlinin Peyzaj Potansiyelinin Kırsal Turizm Olanakları (Swot Analizi Yöntemi Kullanılarak) Açısından Değerlendirilmesi”, Mediterra-nean Agricultural Sciences, C. 29, Sy. 1, ss. 9-16.
MASON, Peter, Leberman, Sarah (2000), “Local Planning for Recreation and Tourism: A Case Study of Mountain Biking from New Zealand’s Manawatu Region”, Journal of Sustainable Tourism, C. 8, Sy. 2, ss. 97-115.
METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, 2018, https://www.mgm.gov.tr. Erişim Tarihi: 17 Ekim 2018.
OLİVER, Tove, Jenkins, Tim (2003), “Sustaining Rural Landscapes: The Role of İntegrated Tourism”, Landscape Research, C. 28, Sy. 3, ss. 293-307.
ÖZGEN, Nurettin (2010), “Doğu Anadolu Bölgesi’nin Doğal Turizm Potansiyelinin Belirlen-mesi ve Planlamaya Yönelik Öneriler”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, C. 7, Sy. 2, ss. 1407-1438.
POLAT, Ahmet Tuğrul (2006), Karapınar İlçesi ve Yakın Çevresi Peyzaj Özelliklerinin Ekoturizm Kullanımları Yönünden Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılar ve Sulama ABD Doktora Tezi, Konya.
ROSCOE, John T. (1975), “Fundamental research statistics for the behavioral sciences” Holt Rinehart and Winston, New York.
SARI NAYİM, Yeliz (2017), “Bartın İli Kapısuyu Köyü’ndeki Yerel Halk, Ziyaretçiler ve Yöneticilerin Sürdürülebilir Turizm Planlamasına Yönelik Bakış Açılarının İncelenmesi”, Gümüshane University Electronic Journal of the Institute of Social Science/Gümüshane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, C. 8, Sy. 19, ss. 137-153.
SHARPLEY, Richard (2007), “Flagship attractions and sustainable rural tourism development: The case of the Alnwick Garden, England”, Journal of sustainable tourism, C. 15, Sy. 2, ss. 125-143.
TAŞAR, Mehmet Okan (2016), “Kırsal Kalkınma Kavramı Ve Makroekonomik Dinamikleri: Avrupa Birliği Ve Türkiye Politika Karşılaştırması”, I. Uluslararası ABANA Sempozyumu – Geçmişten Günümüze Kastamonu / Kent-Kültür-Kimlik, 21-22 Mayıs 2016, Kastamonu.
TORUN, Ehlinaz (2013), “Kırsal Turizmin Bölge İnsanına Katkıları”, KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇ k Araştırmalar Dergi̇si, C. 15, Sy. 24, ss. 31-37.
TÜRKİYE TURİZM STRATEJİSİ 2023, (2007), “Kültür ve Turizm Bakanlığı”, Ankara.
ÜSTÜNDAĞ, Önder (2011), Bingöl Şehir Merkezinin Doğal Ortam Analizi ve Fiziksel Planlaması, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı Doktora Tezi, Elazığ.