AHLAT MÜZESİNDE BULUNAN URARTU DÖNEMİ MADENİ TAKILAR

Urartu medeniyeti merkezi Tuşpa (Van) olan ve özellikle Doğu Anadolu başta olmak üzere, zaman içerisinde Ön Asya dünyasına hâkim olmuş önemli madenci toplumlardan biridir. Özellikle Urartuların bulunduğu bölgenin zengin maden yataklarına sahip olması, M.Ö. 1. binden itibaren Urartuları maden işçiliği anlamında Anadolu’ya örnek teşkil etmiştir. Urartu yerleşim merkezleri ve mezar gömütlerinde yapılan kazılarda birçok madeni eserin gün yüzüne çıkartılması ise dönemin sosyo-kültürel yapısı ve sanatı hakkında bilgilenmemizi sağlamıştır. Bu makalenin konusunu oluşturan, Ahlat Müzesi’ndeki Urartu dönemi madeni takılar hakkındaki veriler; yazılı belgelerden çok yine arkeolojik kazılardan elde edilmiştir. Dolayısıyla söz konusu kültürün sanatı hakkında, daha çok farklı yerleşim merkezleri ve mezarlarda ele geçirilen madeni buluntuların karşılaştırılmasıyla bir sonuca ulaşılmıştır. Bu anlamda çalışmamızın amacı; söz konusu eserlerin, genel hatlarıyla kullanım alanı, yapım ve süsleme tekniklerinin açıklanması ve Urartu dönemi diğer arkeolojik buluntular ile stil kritiği yapılması olarak belirlenmiştir. Böylece müzede yer alan eserlerin tarihlendirilmesi yapılabileceği gibi sahip olabilecekleri anlamlarında açıklanmaya çalışılacaktır

URARTU PERIOD METAL JEWELERY AT AHLAT MUSEUM

The Urartian civilization whose center is Tushpa (Van) and is one of the important mining communities that has dominated by the Pre-Asian and especially in Eastern Anatolia region time. Particularly Urartians have rich mineral deposits in the region, BC. Starting from the 1st, Urartians have set an example for Anatolia in terms of mining. The excavation of Urartu settlement centers and grave burial sand the excavation of many metal artifacts made us aware of the socio-cultural structure and art of the period. Data on the Urartian period Urartu period metal jewelery at the Ahlat Museum which constitutes the subject of this article; was obtained from archaeological excavations much more than written documents. Therefore, The result was obtained by comparing the cultural artifacts that were found in the settlement centers and graves. The purpose of this study is about explanations of the works, general usage areas, construction and ornamentation techniques, and other Urartian archaeological finds and style criticism. Thus, the works in the museum can be dated or tried to be explained in the meaning of possession.

___

  • BAŞAK, Oktay (2008), Taş Çağı’ndan Tunç Çağı’na Anadolu’da Maden Sanatın Gelişimi Ve Kullanımı, Atatük Üniversitesi Güzel Sanatlar Dergisi(21), ss. 15-33.
  • BAŞGELEN, Nezih (2005), Anadolu Uygarlıkları ‘’Van Kalesinin Kahraman Kralkları Urartular’’, Seramik Türkiye Dergisi, Mayıs- Haziran, (S.9.) ss. 128-135
  • BATMAZ, Atilla (2003), Urartu Krallığının II Rusa Dönemi’ndeki Tarihi ve Kültürü. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • BELLİ, Oktay (2010), Urartu Takıları. İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yayınları.
  • EGÜRER, Hatice (2009), Urartu Kemerleri Üzerindeki İnsan Tasvirleri, 19. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • KÖSE, O. E. (2008), Erzurum Arkeoloji Müzesinde Bulunan Urartu Dönemi’ne Ait Madeni Bilezikler ve Pazıbentler, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Entitüsü.
  • ULUSMAN, L. (1991),Anadolu Medeniyetleri Müzesi Urartu Dönemi Madeni Takılar, 3.Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
  • ULUSMAN, L. (1991), Anadolu Medeniyetleri Müzesi Urartu Dönemi Madeni Takılar, Gazi Üniversitesi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
  • www.anadolumedeniyetlerimuzesi.gov.tr. (2009). 08 13, 2017 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı: http://www.anadolumedeniyetlerimuzesi.gov.tr/TR,77786/urartu-kralligi.html adresinden alındı