DİN, BİLİM VE SANATA KARŞI: AHLAK ARAYIŞINDA SIRA DIŞI BİR YAŞAM, TOLSTOY

Tolstoy dünya tarihinin en çok okunan yazarlarından biri olmanın yanında gerek sıra dışı yaşamı gerekse çağını aşan düşünceleri ile halen düşünce dünyasının önemli bir isimlerinden biri olma özelliğini taşımaktadır. Çokça dile getirilen edebi dehası onun düşünce dünyasına kattıklarını gölgelemiştir. Özellikle bulunduğu çağın baskın düşünce tasarımına karşı yürüttüğü savaş onu yaşadığı dönemde de aksiyoner bir düşünür haline getirmiştir. Tolstoy’un bu aksiyoner tavrı romanları dışında yazmış olduğu kitaplarda özellikle din, bilim ve sanat üzerine getirdiği eleştiriler ile onu zamanla yeni bir ahlak öğretisine doğru götürmüştür. Ona göre ne din ne bilim ne de sanat iddia ettikleri gibi tüm sorulara cevap verememektedir. Dahası insanın kadim sorularına / sorunlarına da cevap bulmada yetersizdir. Tüm bu çelişkiler içerisinde Tolstoy, İncil’in ‘kötüye karşı koymayın’ öğretisini ‘kötüye şiddetle karşı koymayın’ şeklinde yorumlamış ve modern bilimi ve sanatı yozlaşmış alanlar olarak tarif ederken dinden ahlaka doğru giden bir yolun yolcusu olmayı tercih etmiştir. Saf din olarak tanımladığı bu yol, taklitçi, hazcı ve çıkarcı ilişkilerin kurumsallaştığı kilise, bilim ve sanatın aksine sevgiyi temel alır. Öyle ki bu sevgi onun dinsel bilinç olarak adlandırdığı ve tüm toplumlarda mutlaka var olduğunu düşündüğü bir anlam dünyasına tekabül eder. Bu nedenle Tolstoy’un yazmış olduğu eserlerde inanç, mutlak sonsuzluk ve sevgiyi, ölümü ve sadeliği bütün yalınlığı ve edebi ihtişamıyla görmemiz mümkündür.

AGAINST RELIGION, SCIENCE AND ART: AN EXTRAORDINARY LIFE SEARCHING FOR MORALITY, TOLSTOY

Tolstoy, perhaps one of the most widely read writers in world history, appears as an important name who influenced many different fields with her extraordinary life and the world of thought as well as her skill and reputation in the world of literature. Tolstoy, who searched for answers to the ancient questions of human history in his own scale, especially in the second half of his eighty-two years of life, did not hesitate to criticize religion, science and art in order to find the answers to these questions. This questioning attitude of his not only recommended a new moral doctrine but also put him in an unforgettable place in history as a freedom fighter beyond his time. In this sense, in order to understand Tolstoy, it is necessary to focus on his mission of seeking rights and morals as well as his literary and artistic identity, which makes him one of the most read names in the world. Thus, it would be a great injustice to describe Tolstoy as just a good writer. His extraordinary life has a great role in attributing him to many titles such as conscience pioneer, anarchist, soldier, moral and religious teacher, environmentalist, war correspondent, social reformist, as well as authorship. Tolstoy, who is not content with being an author of world-famous novels and literary masterpieces in his journey of life, is also a name in the world of thought as a thinker who tries to understand life in a real sense and therefore constantly seeks answers to questions that occupy his mind in the triangle of religion, art and science. He never met religion, science and art with a basic acceptance, and he never adopted the position of the positivist hedonist world against Christianity, especially brought by his age. However, his view of Christianity is always knotted in the thought that there are some dilemmas. Therefore, Zweig defines Tolstoy as "artificial Christian".

___

  • BARTLETT, R. (2011). Tolstoy, A Russian Life, Boston: Houghton Mifflin Harcourt.
  • LEON, D. (2015). Tolstoy, His Life and Work, London: Routledge.
  • NOYES, G. P. & Hart, W. H. (1918). Tolstoy – Master Spirits of Literature, New York: Duffield &Company
  • ROLAND, R. (2018). Tolstoy’un Yaşamı, Çev: Tahsin Yücel, İstanbul: yapı Kredi Yayınları
  • TOLSTOY, L. N. (1994). İtiraflarım, Çev: Kemal Aytaç, İstanbul: Furkan Yayıncılık
  • TOLSTOY, L. N. (2005). Tanrı’nın Egemenliği İçimizdedir, Çev: Dominik Pamir, İstanbul: Kaos Yayınları.
  • TOLSTOY, L. N. (2006). İnancım Neden İbarettir? Çev: Dominik Pamir, İstanbul: Eko Kitaplığı.
  • TOLSTOY, L. N. (2007). Din Nedir?, Çev: Murat Çiftkaya, İstanbul: Furkan Yayınları.
  • TOLSTOY, L. N. (2013). Bilgelik Kitabı, Çev: Sefer Gusynov, İstanbul: AZ Kitap Yayıncılık.
  • TOLSTOY, L. N. (2018a). Çocukluk, (V. Basım), Çev: Ayşe Hacıhasanoğlu, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • TOLSTOY, L. N. (2018b). İlk Gençlik, (II. Basım), Çev: Ayşe Hacıhasanoğlu, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • TOLSTOY, L. N. (2018c). Gençlik, (IV. Basım), Çev: Ayşe Hacıhasanoğlu, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • TOLSTOY, L. N. (2018d). Sanat Nedir?, (IX. Basım), Çev: Mazlum Beyhan, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • TROYAT, H. (2004). Lev Tolstoy, Çev: Z. Canan Özatalay, Işık Ergüden, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • WİLSON, A. N. (2016). Tolstoy, Çev: Nurettin Elhüseyni, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • WİNSTANLEY, L. (2016). Tolstoy, London: Christie Books.
  • ZWEİG, S. (2017). Kendi Hayatının Şiirini Yazanlar, Casanova, Stendhal, Tolstoy, Çev: Gülperi Sert, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları..