Türk Runik Alfabesindeki "Çift Ünsüz" İşaretleri Üzerine

Eski Türk runik alfabesinden bahseden bazı eserlerde tek sesi karşılayan harflerden farklı olarak ?, ?, ?, ? ve ? runalarının "çift ünsüz" belirttiği gösterilmektedir. Ancak bunlardan ? ve ? ve işaretlerinin birer sesi karşıladığı birçok Türkolog tarafından tartışmasız olarak kabul edilmiştir. Makalede haklı görülen bu yaklaşımın teorik gerekçeleri ortaya konmuştur. En önemlisi ise, şimdiye kadar hep bir "çift ünsüz" işareti gibi gösterilen runasının da aslında tek sesi karşılamak için tasarlanmış olduğu bu gerekçeler ışığında öne sürülmüştür. Her üç runanın ortak özelliği, ses karşılıklarının geniz ünsüzleri olmasıdır.

___

Amanjolov, A. S. (1978). “K Genezisu Tyurkskix Run”. Voprosı Yazıkoznaniya 2.

Aydın, Erhan (2008). “Tonyukuk Yazıtındaki Problemli Bir Cümle Üzerine”. bilig 45: 91-102.

Bang W. (1930). “Turkologische Briefe aus dem Berliner Ungarischen Institut, 5. Brief ”. Ungarische Jahrbücher X: 16-20.

Banguoğlu, Tahsin (1990). Türkçenin Grameri. (3. Baskı). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.

Berta, Arpad (2010). Sözlerimi İyi Dinleyin… (Türk ve Uygur Runik Yazıtlarının Karşılaştırmalı Yayını). Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.

Çağıran, Önder (2012). “Köktürk Türkçesindeki Bir Çift Ünsüz İşareti ‘?’ Üzerine”. TEKE Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi I (3): 16-22.

Çotuksöken, Yusuf (2011). Yapı ve İşlevlerine göre Türkiye Türkçesi’nin Ekleri. İstanbul: Paratya Yay.

Demir, Nurettin ve Emine Yılmaz (2005). Türk Dili El Kitabı (2. Baskı). Ankara: Grafiker Yay.

Eker, Süer (2003). Çağdaş Türk Dili. (2. Baskı). Ankara: Grafiker Yay.

Ercilasun, Ahmet B. (2011). Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi. (11. Baskı). Ankara: Akçağ Yay.

Erdal, Marcel (2004). A Grammar of Old Turkic. Leiden – Boston – Köln: Brill.

Ergin, Muharrem (1999). Orhun Abideleri. İstanbul: Boğaziçi Yay.

Ergin, Muharrem, (2000). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım Yay.

Gabain, Annemarie von (1988). Eski Türkçenin Grameri. Çev. Mehmet Akalın. Ankara: TDK Yay.

Hamilton, James Russel (1998). İyi ve Kötü Prens Öyküsü. Çev. Vedat Köken. Ankara: TDK Yay.

Koçergina V. A. (1991). Vvedenie v Yazıkoznanie: Osnovı Fonetiki-Fonologii. Grammatika. Moskva: İzdatel’stvo MGU.

Kononov, A. N. (1980). Grammatika Yazıka Tyurkskix Runiçeskix Pamyatnikov VII-IX vv. Leningrad: Nauka.

Korkmaz, Zeynep (2007). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi). (2. Baskı). Ankara: TDK Yay.

Laver, John (1994). Principles of Phonetics. Cambridge - New York – Melbourne – Madrid – Cape Town: Cambridge University Press.

Morrison, Michelle (2009). “Homorganic NC Sequences in Kibena: Pre-nasalized Consonants, Consonant Clusters, or Something Else?”. Rice Working Papers in Linguistics I: 223-241.

Orkun, Hüseyin Namık (1987). Eski Türk Yazıtları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.

Paradis, Carole ve Jean-François Prunet (2000). “Nasal Vowels as Two Segments: Evidence from Borrowings”. Language 76 (2): 324-357.

Polivanov, E. D. (1991). Trudı po Vostoçnomu i Obşçemu Yazıkoznaniyu. Moskva: Nauka.

Räsänen, Martti (1949). Materialien zur Lautgeschichte der türkischen Sprachen. Helsinki: Societas Orientalis Fennica.

Recebov E. ve Y. Memmedov (1993). Orxon-Yenisey Abideleri. Bakı: Yazıçı.

Rybatzki, Volker (2011). “Between East and West: Central Asian Writing Systems”. Orta Asya’dan Anadolu’ya Alfabeler. İstanbul: Eren Yay.

Schönig, Claus (1998). “South Siberian Turkic”. The Turkic Languages. Ed. Lars Johanson and Éva Á. Csató. London-New York: Routledge. 403-416.

Serebrennikov B. A. ve N. Z. Gadjiyeva (1986). Sravnitel’no-İstoriçeskaya Grammatika Tyurkskix Yazıkov. Moskva: Nauka.

Sertkaya, Osman Fikri (2012). “Göktürkçedeki ? (ny) Runası Üzerine”. TEKE Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi I (4): 1-10.

Sultanzade, Vügar (2013). “Nazal n, Yoksa Nazal g”. Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Kongresi Bildiri Kitabı. Ed. Mustafa Arslan. C. II. Saraybosna: International Burch University. 521-524.

Tanyeri, Yavuz (2011). Göktürk Yazısı ve Orhun Türkçesi (Ses ve Biçim Bilgisi, Örnek Metinler, Sözlük). İstanbul: Boğaziçi Yay.

Tekin, Talat (2000). Orhon Türkçesi Grameri. Ankara: Şafak Matbaacılık.

Thomsen, Vilh. (1993). Orhon ve Yenisey Yazıtlarının Çözümü: İlk Bildiri. Çözülmüş Orhon Yazıtları. Çev. Vedat Köken. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.

Tranel, Bernard (1998). The Sounds of French: An Introduction. Cambridge - New York - Melbourne: Cambridge University Press.