Türk Hikâyeciliğinin Prototipi Sayılabilecek Heft-Hân'da Mekân

Nev'i-zâde Atâyî'nin 17. yüzyılda kaleme aldığı Heft-hân, Türk hikâyeciliğinin oluşumu sürecinde bir prototip olarak değerlendirilebilecek özellikler taşımaktadır. Yedi ayrı hikâyenin yedi ayrı kişinin ağzından anlatıldığı mesnevide şair, kullandığı mekânları titizlikle seçmiş ve hikâye kahramanlarını psikolojilerine uygun olarak tasvir etmiştir. Bu yönüyle eserdeki mekânlar, mesnevinin serüvenine yön veren bir yapıda oluşturulmuştur. Henüz insan-mekân ilişkisinin kuram olarak bilinmediği bir devirde bu münasebetin Nev'i-zâde Atâyî tarafından şiirsel bir yapıda temellendirilmesi Türk hikâyeciliği adına önemli bir aşamadır.

Different Representations of the Setting in Heft-Hân

Heft-hân, which was written by Nev'i-zâde Atâyî in the 17th century, can be considered a prototype of Turkish storytelling. In this work, which tells of seven different stories told by seven different people, the poet has selected the setting carefully and described the characters in a way that suits their psychological condition. In this regard, the setting in this work has been created to give direction to the adventures in the poem. Heft-hân represents a significant milestone for Turkish storytelling, especially when we consider the fact that Nev'izâde Atâyî wrote this work at a time when the human-place relationship had not yet been theorized.

___

Bachelard, Gaston (1996). Mekânın Poetikası. Çev. Aykut Derman. İstanbul: Kesit Yay.

Bayat, Fuzulî (1993). Oğuz Epik Ananesi ve Oğuz Kağan Destânı. Bakü: M. Neşriyat.

Bozkurt, Orhan (1962). Bir Mekân Anlayışı. İstanbul: İ.T.Ü. Mimârlık Fakültesi Yay.

Karacan Turgut (1974). Âtâyi, Nevî-zâde Heft-hân Mesnevisi. Ankara: Sevinç Matba- ası.

Koç, Yalçın (1994). Felsefe Arkivi, Mekân ve Nesne. İstanbul: İ.Ü. Edebiyât Fakültesi Basımevi.

Tümer, Gürhan (1984). İnsan-Mekân İlişkileri ve Kafka. İstanbul: Sanat-Koop.