Bu makalede Stalin dönemindeki siyasi muhalifleri tasfiye uygulamaları ve çalıştırma kampları değerlendirilmektedir. XX. asrın başında gerçekleşen Sovyet sanayi devriminin gizli sırları, Sovyetler Bir-liği'nin yıkılmasından sonra ancak 1990'larda ortaya çıkmaya başladı. GULAG adıyla bilinen çalıştırma kampları, esas olarak iki fonksiyonu yerine getirmekteydi; rejim karşıtlarını cezalandırmak ve cezalıların bedava işgücünü sistemli bir şekilde kullanarak sanayinin gelişmesine katkı sağlamak. GULAG kamplarının bir başka özelliği, diğer hapishane ve kolonilerle kıyaslandığında, buradaki cezalıların önemli bir kısmının siyasi mahkûmlardan oluştuğu görülmektedir. Araştırmada, sadece resmi kayıtlar veya resmi kayıtlara göre araştırma yapan yazarların eserleri kullanılmıştır. GULAG kamplarıyla ilgili rakamlar Rusya'da hala tartışmalı konulardan biridir. Örneğin Soljenitsin gibi yazarlar, siyasi nedenlerle idam edilen, sürgüne uğrayan, kamplarda çalıştırılan ve diğer cezalandırılanların toplam sayısını 15 milyon olarak belirlemektedir. Oysa resmi kayıtlarda bu rakam 4 milyonun üzerindedir. Makalede çalıştırma kamplarıyla ilgili tarihsel bir araştırma tekniği kullanılmıştır. Çalıştırma kamplarının nitelik ve amacı ortaya konduktan sonra Stalin dönemindeki totaliter sistem hakkında bir sonuca varmak mümkündür. Bu makalenin, 1930'lu yıllardaki Sovyet sanayi devriminin gerçekleşmesinde etkili olan unsurların ve Stalin döneminin daha iyi anlaşılmasını sağlayacağını umuyoruz.
This article examines practices of purge employed done political opposition and labor camps during the Stalin's period. Realities of Soviet Indurstrial revolution at the beginning of the XX. Century only became known after dissolution of the Soviet Union in 1990's. Labor camps named as GULAG had two main functions: punishing opposition which was against the regime and using free labor of criminals in an organized way to achieve industrial revolution. In this article historical technique was used for researching labor camps. After learning the character and aims of labor camps it leads to conclusion about totalitarian system of Stalin's era. We believe that this article will help to better understand Stalinist period and important components which made possible industrial revolution in 1930's.
___
BAUMAN, Zigmunt, Modernlik ve Müphemlik, Ayrıntı Yayınlan, (İstanbul: Yayın evi 2003), s.45.
DARRE, R.W., "Marriage Laws and the Principles of Breeding," Nazi Ideology before 1933, der. Barbara Miller Lane ve Leila J. Rupp (Manchester: Manchester University Pres, 1978),s.l115.
DEUTSCHER, İsaac, Tarihin İronileri: Stalin'den Gorbaçov'a Sovyetler Birliği, Belge Yayınları, İstanbul, 1991.
DUGİN, A., Stalinizm: leğendi i fakti, Slovo, Moskva, s. 23-25.
GARF, F., POPOV, V., Gosudarskiy terror v Sovetskoy Rossii 1923-1953, istoçniki i ih interpretatsii, Oteçestvennıye arhivi, 1992. (Sovyet Rusyadaki Devlet Terörü, "Vatan" Arşivleri; kaynaklar ve açıklamalar, 1992, s. 29-54.
KİZİLOV, İl, NKVD PSFSR 1917-1930, Moskva, 1969, s. 16-104.
KRUÇEV, N.S., XX. Kongrenin Gizli Raporu; Kişi Kültüne Krşı, Pencere Yayınları,İstanbul, 1991, s. 3-54.
NEKRASOV, V.F., Trinadsat jelezmyh narkomov, Moskva, Verstıy, 1995, s.32-55.
PLATONOV, O.V., Biyografiçeskiy ukazatel Stalina, www. hrono.ru SABİNE, George, Siyasal Düşünceler Tarihi, III, çev. Özer Ozankaya, Türk Siyasi İlimler Derneği Yayını, Ankara, 1969, s. 247.
SMİRNOV, B.G., Sistema mesto zaklyuçenya ve SSSR 1917-1930, Moskva, 2000, s.4-36.
SOLJENİTSİN, Arhipelag GULAG, www.memo.ru/history/NKVD/GULAG/index.htm Svod zakonov Rossiyskiy Imperii, SPb., Tl, 1991.
SUHOV, Evgeniy, Ledokol, Moskva, 1999.
ŞİKMAN, A.P., Deyate/i Oteçestvennıy İstori, Biogra/içes/ciy Spravoçnik, Moskva,1997, s.12-19.
ŞKAPOV, D.V., SİGAÇEV, S.P., SMİRNOV, M.B., Sistema Mest Zaklyuçenye v SSSR, www.memo.ru/history/NKVD/GULAG/maps/ussri.htm
ZANGVİL, Z.G., Glavnoe Upravlenye Prinuditelnih Rabot, www.memo.ru
ZEMSKOV, V.N., Sudba fcu/atefcoy ssıylkoy, Oteçestvennaya istorya, 1994.