Modernleşme döneminde bir kadın yazarın portresi: Emine Semiye Hanım

Emine Semiye Hanım, Tanzimat’ın önde gelen devlet adamlarından Ahmet Cevdet Paşa’nın kızı, ilk kadın romancımız olarak kabul edilen Fatma Aliye Hanım’ın kız kardeşidir. Emine Semiye Osmanlı kadın hareketinin öncülerindendir; yazar, siyasetçi, gazeteci, öğretmen ve hemşire olarak oldukça renkli bir kimliğe sahiptir. Emine Semiye hem çeşitli gazetelerdeki yazılarında hem de edebî eserlerinde kadın hakları, feminizm, çocuk terbiyesi, siyasi ve sosyal konular üzerinde durmuştur. Bu çalışmada Emine Semiye’nin siyasi ve sosyal faaliyetleri, edebî kimliği, eğitimci kimliği ve kadın hareketleri içerisindeki yeri belirginleştirilerek Türk edebiyatı ve Türk kadın hareketi içerisinde hak ettiği yeri alabilmesi hedeflenmektedir.

___

Akay, Hasan (1998). Servet-i Fünûn Şiir Estetiği. İstanbul: Kitabevi Yay.

Caporal, Bernard (1999). Kemalizmde ve Kemalizm Sonrasında Türk Kadını I (1919- 1970). İstanbul: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık.

Coşar, Ömer Sami (1974). “Türk Kadınının Hak ve Hürriyeti Konusunda Tartışmalar”. Atatürk Ansiklopedisi. C.2. İstanbul: İstanbul Reklam Ltd. Şti. 59-60.

Çakır, Serpil (1996). Osmanlı Kadın Hareketi. İstanbul: Metis Yay.

Ekmekçioğlu Lerna ve Melissa Bilal (2006). Bir Adalet Feryadı Osmanlı’dan Türkiye’ye Beş Feminist Yazar 1862-1933. İstanbul: Aras Yay.

Emine Semiye (tarihsiz a). Hürriyet Kokuları. Milli Ktp, Yz. A 2693.

Emine Semiye (tarihsiz b). Kalem Tecrübeleri. Milli Ktp. Yz. A.2685.

Emine Semiye (tarihsiz c). İktitaf. Millî Kütüphane, 06 MK. Yz. A 458106, MK. Yz. A 4582, MK. Yz. A 2693. (İktitaf’ın Millî Kütüphanede 3 nüshası mevcuttur.).

Emine Semiye (tarihsiz d). “İslamiyet’te Feminizm”. Halil Hamid. İslamiyet’te Feminizm Yahut Âlem-i Nisvanda Musavat-ı Tamme. İstanbul: Kiteum Matbaası. 3-8.

Emine Semiye (1324). “Muhterem Cavid Beyefendiye”. Kadın 6 (8): 2-5.

Emine Semiye (1325a). “Terakkiyat-ı Nisvaniyyeyi Kimden Bekleyelim?”. Mehasin 10 (Eylül): 733-736.

Emine Semiye (1325b). “Kadınlık”. Yeni Gazete 437 (13): 3.

Emine Semiye(1325c). “Anadolulu Kız Kardeşlerime: İbadullah Hakkı”. İnkılab 17 (31): 259.

Emine Semiye (1911). “İtiraf-ı Hakikat”. Teârüf-i Müslimin 2 (31): 99.

Emine Semiye (1919). “Hayatta Kadının Hisse-i İştiraki”. İleri 642: 5.

Hürmen, Fatma Rezan (2004). Ressam Naciye Neyyal’in Mutlakiyet Meşrutiyet ve Cumhuriyet Hatıraları. İstanbul: Pınar Yay.

İmzasız (1324). Sabah 6779 (27 Temmuz): 3.

Karaca, Şahika (2010). Emine Semiye Hayatı-Fikir Dünyası-Sanatı-Eserleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.

Kaymaz, Kadriye (2009). Gölgedeki Kalem Emine Semiye. İstanbul: Küre Yay.

Kaygusuz, Bezmi Nusret (1955). Bir Roman Gibi. İzmir: İhsan Gümüşayak Matbaası.

Kurnaz, Şefika (2008). Osmanlı Kadın Hareketinde Bir Öncü Emine Semiye. İstanbul: Timaş Yay.

Kurnaz, Şefika(2009). Emine Semiye'nin Gözüyle Yüzyıl Önce Serez Yaylası'nda Kültür Hayatı. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi http://www.hbektas.gazi.edu.tr (11.12.2009).

Tunaya, Tarık Zafer (1998). Türkiye’de Siyasi Partiler İkinci Meşrutiyet Dönemi. C.2. İstanbul: İletişim Yay.

Uraz, Murat (1941). “Emine Semiye”. Resimli Kadın Şair ve Muharrirlerimiz. İstanbul: Tefeyyüz Kitabevi.