Kırgızistan'da Faaliyet Gösteren Bazı Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Yönetim Sorunları Üzerine Bir Araştırma

Bağımsızlığın ardından serbest piyasa ekonomisini benimseyen Kırgızistan’da, son yıllarda Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ) geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması konusunda önemli adımlar atılmıştır. KOBİ’lerde karşılaşılan tüm sorunların temelinde yönetim eksikliği yatmaktadır. Çalışmanın amacı, Kırgızistan’daki KOBİ’lerin karşılaştıkları yönetim sorunlarını belirleyerek çözüm önerileri geliştirmektir. Bu araştırmada konu kuramsal açıdan incelendikten sonra, Kırgızistan’ın Bişkek ve Kant şehirlerinde faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli işletmelerde yönetim sorunları anket yöntemiyle incelenmiştir. Saha araştırmasında elde edilen bulgular çalışmada özetlenmiştir. Sonuç olarak, işletmelerin büyük kısmında profesyonel yönetici istihdam edilmediği, planlamanın uzmanlar tarafından yapılmadığı, örgütlemenin basit ve biçimsel olmadığı, bilinçli personel seçimi olmadığından kalifiye personel istihdamında zorlukların bulunduğu, mevcut personel eğitimine önem verilmediği, yönetimin yöneltme fonksiyonunun kısmen gerçekleştirildiği, denetimin sahip yöneticiler tarafından yapıldığı saptanmıştır. Bunun dışında, yüksek vergi, finansal kaynak bulamama, talep yetersizliği, dış pazarlara açılma sorunları, devlet tarafından gerekli teşviklerin verilmemesi, bürokratik baskılar, yeni teknoloji kullanamama ve halkın gelir düzeyinin düşük olması gibi sorunların da işletmelerin verimli çalışmalarına engel oldukları saptanmıştır.

___

ADİYEVA, A.A., (a), “Problemı i Perspektivı Razvitiya Finansovo-Kreditnoy Politiki,” Problemı i Perspektivı Razvitiya Malogo i Srednego Biznesa v Kırgızstane, Sbornik Nauçnıh Dokaladov, Bişkek: Mejdunarodnıy Tsentr Ekonomiceskih, Sotsiyalnıh i Regionalnıh İnitsiyativ, (1): 21-29.

AGİBETOVA, Uljana (1999), “Formirovaniye i Razvitiye Malogo i Srednego Biznesa v Kırgızstane,” Materialı Nauçno-Praktiçekoy Konferentsiyi, Ekonomika Stran Tsentralnoy Aziyi: Trudnosti Stanovleniya i Perspektivı Razvitiya, Oktyabr: 68-70.

AKGEMCİ, Tahir (2001), KOBİ’lerin Temel Sorunları ve Sağlanan Destekler, Ankara: KOSGEB Yay.

ALIŞBAEVA, A.A. (1999), “Evolutsiya i Sovremennoye Sostoyaniye Malogo i Srednego Biznesa v Kırgızsitane”, Problemı i Perspektivı Razvitiya Malogo i Srednego Biznesa v Kırgızstane, Sbornik Nauçnıh Dokaladov, Bişkek: Mejdunarodnıy Tsentr Ekonomiceskih, Sotsiyalnıh i Regionalnıh İnitsiyativ, (1): 9-20.

ALKİBAY, Sanem - SONGÜR, Neşe - ERTÜRK, İbrahim (1999), Ortadoğu Sanayi ve Ticaret Merkezi’ndeki Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Profili, Sorunları ve Çözüm Önerileri, 1. baskı, Ankara: KOSGEB Yay.

ALPUGAN, Oktay (1988), Küçük İşletmeler: Kavramı, Kuruluşu ve Yönetimi, Trabzon:Karadeniz Teknik Üniversitesi Genel Yayın No: 125, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Yayın No: 3.

ALPUGAN, Oktay (1998), Küçük İşletmeler: Kavramı, Kuruluşu ve Yönetimi, İzmir: Per Yayınları.

AYPEK, Nevzat (1998), Sermaye Piyasası Aracı Olarak Risk Sermayesi ve Türk Sermaye Piyasasında Uygulanabilirliği, Ankara: KOSGEB Yay.

BAHADIR, Akın (1996), “Küçük Ölçekli İşletmelerde Stratejik Planlama ve Yönetim,”Verimlilik Dergisi, No.1: 46-50.

BAYKAL, M. Cevdet (2000), “KOBİ’lerde Yapısal Düzenlemeler,” Gümrük Birliği Sürecinde KOBİ’ler 1999, İstanbul: Türküye AB Derneği İstanbul Şubesi Yay. No. 6: 7-9.

CAMANKULOVA, N. (2001), “Razvitiye Predprinimatelstva i Gosudarstvennaya Razreşitelnaya Sistema”, Materialı Nauçno-Praktiçeskogo Seminara: Ekonomika Kırgızstana, Realiyi i Perspektivı, Aprel: 137-145.

ÇUBUROVA, Canılbübü (1999), Osnovnıye Predposılki Ekonomicheskogo Rosta v Kırgızstane, Bişkek.

DİNÇER, Ömer (1992), Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, 2.baskı, İstanbul: Timaş Basım Ticaret ve Sanayii A.Ş.,

_______(2001) “Ekonomika”, http://rus.gateway.kg/economy

KALİKOVA, Gulnara (2002), İnvestitsii, İnvestitsionnaya Politika i Budutshee Kırgızstana: V Poiskah Novıh Podhodov, www.akipress.org

KİM, L., KULÇİY, O., MATVEYEVA, V. (1999), “Gosudarstvennoye Regulirovaniye Malogo i Srednego Biznesa v Kırgızstane,” Problemı i Perspektivı Razvitiya Malogo i Srednego Biznesa v Kırgızstane, Sbornik Nauçnıh Dokladov, Bişkek: Mejdunarodnıy Tsentr Ekonomiceskih, Sotsiyalnıh i Regionalnıh İnitsiyativ, (1): 35-49.

KOSGEB, Dünyada ve Türkiye’de KOBİ Tanımları (2000), Ankara: KOSGEB Yay.

KUBAYEV, B.H. ve N.T. DÜYŞENALİYEV (2001), Malıy i Sredniy Biznes v Kırgızstane, Bişkek: İD Nauka i Obrazovaniye.

MPM, Anahtar Gazetesi (2004), MPM Yay., Aralık, Yıl:16, Sayı: 192.

MÜFTÜOĞLU, M. Tamer (1997), Türkiye’de Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler: Sorunlar, Öneriler, 3. baskı, İstanbul: EGS Bankası Yay., No: 1.

MÜFTÜOĞLU, M. Tamer (2000), “KOBİ ve Girişimcilik,” KOSGEB Sanayicinin Sesi, No.1, Aralık: 10

OKTAV, Mete (1990), Orta ve Küçük İşletmelerde İhracata Yönelik Pazarlama Sorunları ve Çözüm Önerileri, Ankara: TOBB Yay.

OMURKANOV, İ.K. (2000), “Problemı i Perspektivı Razvitiya Malogo i Srednego Biznesa v KR”, Bişkek: Vestnik KGNU, No. 2: 26-29.

ÖZGEN, Hüseyin-DOĞAN, Selen (1997), Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Uluslararası Pazarlara Açılmada Karşılaştıkları Yönetim Sorunları ve Çözüm Önerileri,Ankara: KOSGEB Yay.

ÖZGEN, Hüseyin-DOĞAN, Selen (1998), “Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Uluslararası Pazarlara Açılmada Karşılaştıkları Temel Yönetim Sorunları,” Dış Ticaret Dergisi, Yıl 3, Sayı 9, Nisan: 87-127.

ÖZKANLI, Özlem (2001), “Ülkemizde Küçük İşletmelerin Başarısında Yönetim Becerisinin Etkisi,” Verimlilik Dergisi, No. 2: 47-64.

PAZARCIK, Orhan (1996), “KOBİ’ler ve Verimlilik Yönünde Modern Yönetim, Dış Ticaret Dergisi, Aralık: 124-129.

SARIASLAN, Halil (1994), Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Finansman Sorunları: Çözüm İçin Bir Finansman Paket Önerisi, No: 281-25, Ankara: TOBB Yay.

SARIASLAN, Halil (1996), Türkiye Ekonomisinde Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler: İmalat Sanayii İşletmelerinin Sorunları ve Yeni Stratejiler, Ankara: TOBB Yay.

ŞİMŞEK, V. Arif (1994), “Gümrük Birliği Sürecinde Kobi’ler,” Kobi Dergisi, No. 1: 3-5. T.C. Başbakanlık Türk İşbirliği Kalkınma Ajansı (TİKA) (2005), Ülke Profilleri: Kırgızistan, http://www.tika.gov.tr/Dosyalar/Kırgızistan.doc The Economist İntelligence Unit (EİU) (2002), Country Report, January: 3-7.

ULUDAĞ, İlhan-VİLDAN, Serin (1990), Türkiye’de Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler,İstanbul: İTO Yay., No: 25.

YEŞİLYURT, Sema (1994), “Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Başarılı Olabilmelerinde Yönetim-Yöneticinin Önemi ve Uygulamadan Örnekler”, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

YEŞİLYURT, Sema (1996), “Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi (KOS) İşletmelerinde Stratejik Yönetim ve Yöneticinin Önemi Konusunda Tespit ve Öneriler,” Çimento İşveren Dergisi, Ocak: 20-22.