Gelibolulu Mustafa Ali'nin Bağdatlı Ruhi'ye Etkisi

Divan Edebiyatı ürünlerinde şairlerin kendileri ve arkadaşları hakkında bilgi bulmak genellikle mümkün değildir. Ancak Gelibolulu Mustafa Âlî, Bağdatlı Ruhî ve Urfalı Nâbî gibi toplumdaki sosyal problemleri dile getiren şairler, zaman zaman dostlarına dair bilgiler verirler. Bu makalede, Gelibolulu Mustafa Âlî ve özellikle Rûhî'nin Divam'ndan hareketle Âlî'nin Rûhî'yi üzerindeki etkisi araştırılmıştır.

Influence of Mustafa Ali of Gallipoli to Ruhi of Bağdat

In Divan poetry, to find poets and his friends life generally is not possible. But, some poets, like, Mustafa Âlî, Bağdatlı Ruhî and Nâbî, criticized with his poems social problems in society and also they give an information their friends. In this article, it is evaluated the influences of Mustafa Âlî of Gallipoli to Ruhî of Bağdat based on Âlî and especially Rûhî's Divan.

___

AK, Coşkun (2001), Bağdatlı Ruhî Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanı, Uludağ Üniversitesi Yayınları, Bursa.

AKSOYAK, î. Hakkı (1999), Gelibolulu Mustafa Alî ve Divanlarının Tenkitli Metni, Gazi Üniversitesi Doktora Tezi, Ankara.

AKÜN, Ömer Faruk (1988), "Ahdî" Türkiye Diyanet Vakfı islâm Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, istanbul, C. l, 511-512.

AKÜN, Ömer Faruk (1989), "Âlî Mustafa Efendi (Edebî yönü)" Türkiye Diyanet Vakfı islâm Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, istanbul, C. 2, s. 416-417.

ARSLAN, Mehmet-AKSOYAK, î. Hakkı (1996), "Gelibolulu Mustafa Âlî'nin Kerbelâ Mersiyelerini Muhtevi Bir Risalesi: "Subhatü'l-abdâl", Türklük Bilimi Araştırmaları, Sivas, S.2, s. 49-67.

GÖLPINARLI, Abdülbaki (1973), Hurufilik Metinleri Katalogu, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, s. 30.

GÖLPINARLI, Abdülbaki (1948), "Rûhî-i Bağdadî", Aylık Ansiklopedi, S. 4, no: 47, Mart, s. 1373.

İSEN, Mustafa (1994), Gelibolulu Mustafa Âlî, Künhü'l-ahbâr'ın Tezkire Kısmı, Ankara.

İSEN, Mustafa (1997), Ötelerden Bir Ses, "Edebiyat Tarihimizde Bağdat", Akçağ Yayınları, Ankara.

İSEN, Mustafa (1997), Ötelerden Bir Ses, "Kültür Tarihimizde Üsküp ve Üsküp-lü Divan Şairleri", Akçağ Yayınları, Ankara.

KAYA, Bilge (2003), Hisâlî Metâli'ü'n-nezâir, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tamamlanmış Doktora Tezi, Ankara.

KURNAZ, Cemal (1997), Divan Edebiyatı Yazılan, "Rûhî'nin Dostları", Akçağ Yayınları, Ankara.

MAZIOĞLU, Hasibe (1978), "Ahdî-i Bağdadî'nin Şiirleri", Belleten, Türk Dil Kurumu Yayınları, s. 95-150.

OKUYUCU, Cihan (1994), Cinânî, Hayatı, Eserleri ve Divanı'nin Tenkitli Metni, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.

ÖZTOPRAK, Nihat (2001), Ruhî, Timaş Yayınları, İstanbul.

RUHÎ (1870) Külliyât-ı Eşâr-ı Rûhî-i Bağdadî, İstanbul.

SCHMIDT, Joannes (1991), Pure Water for Thirsty Muslims, Ooster Instituut, Leiden.

TUMAN, Nail, Tuhfe-i Nailî, (Hz.: Cemal Kurnaz-Mustafa Tatcı), Millî Eğitim Bakanlığı Yayımlar Dairesi Başkanlığı Kütüphanesi, B.7870.