Dede Korkut’ta halk hukuku unsurları

Dede Korkut Kitabı’nda örf-âdet hukuku yahut geleneksel halk hukuku (örfî hukuk) açısından oldukça çarpıcı örnekler bulunmaktadır. Bu örnekler Dede Korkut Hikâyelerinin sosyal düzenimiz için önemli hukukî prensipler içerdiğini göstermektedir. Bu nedenle Dede Korkut Kitabı, Türk hukuk tarihi için önemli bir kaynaktır. Ancak, bu konuyla ilgili yapılan çalışmalar yeterli değildir. Bu makalede, Dede Korkut Kitabı halk hukuku açısından ele alınmış ve incelenmiştir. Dede Korkut Kitabı’ndaki; Oğuz cemiyetinde suç sayılan davranışlar ve ceza hukuku, İslamiyet öncesi geleneksel bozkır cemiyetinde rastlanan hukukî durumlar ve devlet anlayışı ile ilgili hükümler tespit edilmiş ve örnekler eski Türk hukuku çerçevesinde değerlendirilmiştir. Ayrıca, Dede Korkut Kitabı’ndaki halk hukuku ile ilgili örnekler, modern hukukun kaynaklar arasında değerlendirilebilir. Bu makalede, Dede Korkut Kitabı’nda yer alan halk hukuku örnekleri ile modern hukuk arasındaki ilişkiler de değerlendirilmiştir.

___

Akı, Erol (1989). Hukukun Temel Kavramları. İzmir: Aydın Yay.

Akıntürk, Turgut (2006). Hukuka Giriş. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yay.

Bilge, Necip (1994). Hukuk Başlangıcı: Hukukun Temel Kavramı ve Kurumları. Ankara: Turhan Kitabevi.

Kafesoğlu, İbrahim (1977). Türk Milli Kültürü. Ankara: TKAE Yay.

Ergin, Muharrem (1970). Orhun Abideleri. İstanbul: MEB Yay.

Ergin, Muharrem(2003). Dede Korkut Kitabı-lnceleme. İstanbul: Boğaziçi Yay.

Köprülü, Mehmet Fuat (2005). İslam ve Türk Hukuk Tarihi Araştırmaları ve Vakıf Müessesesi. Ankara: Akçağ. Melikova, Me'sum (2001). "Dede Korkut Kitabında Hukukî Meseleler." Azerbaycan Şifahî Halk Edebiyatına Dair Tetgigler. C. X. Bakü: Seda Neşriyat. 40-51.

Nahya, Osman (1975). "Islam-Türk Hukuklarında Örf ve Adetlerin Önemi.". T FAY, Belleten 1974. 105-106.

Önder, Ali Rıza (1976). "Geleneksel Halk Hukuku." Uluslar arası Türk Folklor Kongresi Bildirileri. C.IV. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay. 226.

Sur, Musa (2008). Uluslararası Hukukun Esasları. İstanbul: Beta Basım Yay.