Günümüzdeki Moda Diyetlerin Enerji ve Besin Ögeleri Açısından Değerlendirilmesi

Bu derleme, moda diyetler hakkında kısa bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Moda, medya ve diyet endüstrisinde vücut ölçülerinin oluşturulması ve inceliğin değer kazanması yeme bozuklukları için sürekli artan bir etki göstermektedir. Araştırmalar hemen her genç kadının yaşamında en az bir kez vücut ağırlığı kaybetmek için diyet uyguladığını göstermektedir. Beslenme bakımından dengesiz ve sağlıksız çok sayıda diyet ağırlık kaybetmek isteyenler arasında yayılmaktadır. Moda diyetlerin birçoğu hızla vücut ağırlığı kaybı vaat etmekte, bazı besinleri şiddetle yasaklamakta, enerji ve besin ögelerini yetersiz düzeyde sağlamaktadır. Sağlıklı veya sağlıksız besin yoktur, ancak iyi veya kötü diyetler vardır. Bütün besinler sağlıklı bir diyetle uyumlu olabilir. DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) çok kısa sürede istenmeyen ağırlıkları kaybetme ümidiyle yapılan diyetlerin aksine, kalıcı olarak fiziksel aktivite ve sağlıklı yeme alışkanlıklarının benimsenmesini önermektedir. Akdeniz ve DASH (Dietary Appraches to Stop Hypertension) diyeti moda diyetler arasında yer alsa da, bunlar birçok kanser türü ve metabolik hastalık riskini azaltan sağlıklı ve dengeli beslenme önerileridir.

The Evaluation of the Present Fashion Diets in Terms of Energy and Nutrients

The aim of this review is to give information about fashionable diets. Research has shown that nearly every young woman have tried to do a weight loss diet at least once in their life cycle. Every year a variety of nutritionally imbalanced and unhealthy diets are being circulated among those who are trying to lose weight. Most of the fashionable diets that promise quick weight loss severely limit certain foods and provide inadequate energy and nutrients. There are no good or bad foods. All foods can be integrated into a healthy diet but there are good and bad diets. WHO (World Health Organisation) recommends adopting healthy eating habits and regular physical activity, rather than impatiently applying diets in hopes of losing unwanted weights in a few days. Although Mediterranian diet and DASH (Dietary Appraches to Stop Hypertension) diet take place in the list of popular diets, both of them are healthy and balanced nutrition guides which lower the risk of several types of cancers and metabolic diseases.

___

  • 1. Yücel B. Estetik bir kaygıdan hastalığa uzanan yol: Yeme bozuklukları. Klinik Gelişim 2009;22:39-43.
  • 2. Miller M, Beach V, Sorkin JD, Mangano C, Dobmeie C, Novacic D, et al. Comparative effects of three popular diets on lipids, endothelial function, and C-reactive protein during weight maintenance. J Am Diet Assoc 2009;109:713-717.
  • 3. Aktaş A, Aştı T, Bakanoğlu E, Çelebioğlu M. Bir Hemşirelik Yüksekokulu öğrencilerinin beden imgesi algısının belirlenmesi. İUFN Hem Derg 2010;18(2):63- 71.
  • 4. Doğan T. Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği’nin psikometrik özelliklerinin ergenlerden oluşan bir örneklemde incelenmesi. Elementary Education Online 2011;10(1):12-19.
  • 5. Neumark-Sztainer D, Wall M, Story M, Standish AR. Dieting and unhealthy weight control behaviors during adolescence: Associations with 10-year changes in body mass index. J Adolesc Health 2012;50:80–86.
  • 6. Homan K, McHugh E, Wells D, Watson C, King C. The effect of viewing ultra-fit images on college women’s body dissatisfaction. Body Image 2012;9:50–56.
  • 7. Örsel S, Canpolat B, Akdemir A, Özbay H. Diyet yapan ve yapmayan ergenlerin kendilik algısı, beden imajı ve beden kitle indeksi açısından karşılaştırılması. Türk Psikiyatri Dergisi 2004;15(1):5-15.
  • 8. Alves DA, Regidor NH, Barano NB, Pabloa AMR, Izaga MA. Body satisfaction and diet quality in female university students from the Basque Country. Endocrinol Nutr 2012;59(4):239-245.
  • 9. Bowman ND, Westerman DK, Claus CJ. How demanding is social media: Understanding social media diets as a function of perceived costs and benefits – A rational actor perspective computer. Hum Behav 2012;28:2298-2305.
  • 10. Baysal A. Yüz Soruya Yüz Yanıtla Sağlıklı Beslenme. 1.Basım. Ankara, Betik Kitap; 2010
  • 11. Baysal A. Beslenme. 12.Basım. Ankara, Hatiboğlu; 2009.
  • 12. Coşkun T. Fonksiyonel besinlerin sağlığımız üzerine etkileri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2005;48:69-84.
  • 13. Liu RH. Health benefits of fruit and vegetables are from additive and synergistic combinations of phytochemicals. Am J Clin Nutr 2003;78(Suppl):517-520.
  • 14. Prior RL. Fruits and vegetables in the prevention of cellular oxidative damage. Am J Clin Nutr 2003;78(Suppl):570-578.
  • 15. Turan H, Kaya Y, Sönmez G. Balık etinin besin değeri ve insan sağlığındaki yeri. E.U. J Fish Aquat Sci 2006;23(1/3):505-508.
  • 16. Sarıca Ş. Omega-3 yağ asitlerinin insan sağlığı üzerine etkileri ve tavuk etinin omega-3 yağ asitlerince zenginleştirilmesi. Hayvansal Üretim 2003;44(2):1-9.
  • 17. Karabulut H, Yandı İ. Su ürünlerindeki omega-3 yağ asitlerinin önemi ve sağlık üzerine etkisi. E.U. J Fish Aquat Sci 2006;23(1/3):339-342.
  • 18. Galland L. Diet and inflammation. Nutr Clin Pract 2010;25(6):634-640.
  • 19. Sofi F, Cesari F, Abbate R, Gensini GF, Casini A. Adherence to Mediterranean diet and health status: meta-analysis. BMJ 2008;337:a1344.
  • 20. Pauwels EKJ. The protective effect of the Mediterranean diet: focus on cancer and cardiovascular risk. Med Princ Pract 2011;20:103-111.
  • 21. Azzini E, Polito A, Fumagalli A, Intorre F, Venneria E, Durazzo A, et al. Mediterranean diet effect: an Italian picture. Nutr J 2011;10:125.
  • 22. Sürücüoğlu M, Özçelik A. Şarap ve kalp sağlığı. Gıda 2002;27(6):529-536.
  • 23. World Health Organization. Hypertension fact sheet/ Department of Sustainable Development and Healthy Environments/September 2011. Available at: h t t p : / / w w w. s e a r o . w h o . i n t / l i n k f i l e s / n o n _ communicable_diseases_hypertension-fs.pdf. Accessed May 1, 2012.
  • 24. Sağlam M, Güçlü M, İnce D, Savcı S, Arıkan H. Hipertansiyon ve egzersiz. Ankara, Klasmat Matbaacılık; 2008.
  • 25. Kayıhan G, Ersöz G. Hipertansiyon ve egzersiz. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2009;7(3):93-101.
  • 26. Kearney P, Whelton M, Reynolds K, Muntner P, Whelton P, He Jiang. Global burden of hypertension: analysis of worldwide data. Lancet 2005;365:217-223.
  • 27. Yücecan S. Optimal Beslenme. 1.Basım. Ankara, Klasmat Matbaacılık; 2008.
  • 28. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Gıda Güvenliği Daire Başkanlığı. Türkiye’ye Özgü Beslenme Rehberi, Ankara, Gökçe Ofset Matbaacılık, 2004.
  • 29. Ayaz A. Yağlı Tohumların Beslenmemizdeki Yeri. 1. Basım. Ankara, Klasmat Matbaacılık; 2008.
  • 30. Anon: What Is the DASH Eating Plan? National Heart Lung and Blood Institute People Science Health. July 2, 2012. Available at: http://www.nhlbi.nih.gov/health/ health- Accessed July 10, 2012.
  • 31. Lin PH, Allen JD, Li YJ, Yu M, Lien LF, Svetkey LP. Blood pressure-lowering mechanisms of the DASH dietary pattern. J Nutr Metab 2012;2012:472396.
  • 32. Whayne TF, Maulik N. Nutrition and the healthy heart with an exercise boost. Can J Physol Pharmacol 2012;90(8):967- 976.
  • 33. Karatay C. Bilimsel Gerçeklerle Kilo Vermenin ABC’si: Karatay Diyeti. 1.Basım. İstanbul, Hayy kitap; 2011.
  • 34. Akbulut G, Rakıcıoğlu N. Şişmanlığın beslenme tedavisinde güncel yaklaşımlar. Genel Tıp Derg 2010;20(1):35-42.
  • 35. Brehm BJ, Seeley RJ, Daniels SR, D’Alessio DA. A randomized trial comparing a very low carbohydrate diet and a calorie-restricted low fat diet on body weight and cardiovascular risk factors in healthy women. J Clin Endocrinol Metab 2003;88:1617-1623.
  • 36. Samaha FF, Iqbal N, Seshadri P, Chicano KL, Daily DA, McGrory J, et al. A low- carbohydrate as compared with a low fat diet in severe obesity. N Engl J Med 2003;348:2074-2081.
  • 37. Klein S. Clinical trial experience with fat-restricted vs. carbohydrate-restricted weight-loss diets. Obes Res 2004;12:141-144.
  • 38. Stern L, Iqbal N, Seshadri P, Chicano KL, Daily DA, McGrory J, et al. The effects of low- carbohydrate versus conventional weight loss diets in severely obese adults. One year follow up of a randomized trial. Ann Intern Med 2004;140:778-785.
  • 39. Crowe TC. Safety of low-carbohydrate diets. Obes Rev 2005;6:235-245.
  • 40. Ersoy, G. Egzersiz ve spor yapanlar için beslenme. 3. Basım. Ankara, Nobel Basımevi;2004
  • 41. Baysal A, Aksoy M, Bozkurt N, Merdol T, Pekcan G, Besler T, Keçecioğlu S, Mercanlıgil S, Yıldız E. Diyet El Kitabı. 6. Basım. Ankara, Hatiboğlu Yayınevi; 2011.
  • 42. Dukan P. Dukan Diyeti Çevirmen: Zeynep Kumruluoğlu. 11.Basım. İstanbul, Pegasus Yayınevi; 2012.
  • 43. Erge S. Obezitede diyet tedavisini destekleyen davranışsal tedavi. Turk JEM 2003;(2):75-82.
  • 44. Cowburn G, Hillsdon M, Hankey CR. Obesity management by life-style strategies. British Med Bull 1997;53(2):389-408.
  • 45. Aydın A. 7’den 70’e Taş Devri Diyeti. 2. Basım. İstanbul, Hayykitap Yayınevi; 2009.
  • 46. Miller GD, Jarvis KJ, Mc Bean LD. Handbook of Dairy Foods and Nutrition. In: Jensenn RG, Kroger M. Editors. New York CRC Press; 2000. p. 4-24.
  • 47. Ünal R, Besler T. Beslenmede Sütün Önemi. 1. Basım. Ankara, Sinem Matbaacılık; 2006.
  • 48. Whitney E, Rolfes SR. Understanding Nutrition. USA, Thomson Learning Inc; 2008 p. 620.
  • 49. Wurdock E. Atkins Diet: Summary and Review of Diet. Apr1, 2008. Available at: http://www.wmich.edu/ dining/pdf/atkins.pdf Accessed Apr 10, 2012.