10-15 Yaş Grubu İlköğretim Öğrencilerinde Süt ve Süt Ürünleri Tüketim Alışkanlığı

Amaç: Bu çalışma, Konya ilindeki 10-15 yaş aralığındaki ilköğretim öğrencilerinin süt ve süt ürünleri tüketim alışkanlıklarını belirlemek amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Bireyler ve Yöntem: Araştırma, ilköğretim okullarından rastgele örnekleme yöntemiyle seçilmiş 10-15 yaş arası 599 erkek, 601 kız olmak üzere toplam 1200 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak, literatür taraması sonucu oluşturulan anket formu kullanılmıştır. Katılımcıların boy uzunluğu (cm) ve vücut ağırlıkları (kg) araştırmacı tarafından ölçülmüştür. BKİ hesaplanmış ve WHO Büyüme Eğrileri Referans Çalışma Grubu 2007 persentillerine göre sınıflandırılmıştır. Verilerin analizinde Ki- kare (χ2) ve Kruskal-Wallis H testi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya alınan 1200 öğrencinin %49.3ü erkek, %50.7si kızdır. Erkeklerin %15.7sinin, kızların %19.8inin BKİ persentilleri ≤15. iken, erkeklerin %22.9unun, kızların %8.2sinin BKİ persentilleri ≥85tir. Öğrencilerin %84.9u sütü sevdiğini belirtmiş olmakla birlikte, %55.7si her gün süt tüketmektedir. Her gün süt tüketen öğrencilerin %35.4ü günde iki su bardağı ve üzerinde süt içmektedir. Her iki cinsiyet grubunda da günlük tüketilen süt miktarındaki artışla boy uzunluğu ortalamasının anlamlı olarak arttığı görülmüştür (p

Milk and Milk Products Consumption Habits of Primary School Students Aged 10-15 Years

Aim: This study was designed and performed to determine milk and milk products consumption habits of primary school students aged 10-15 years in Konya Province. Subjects and Methods: The study was performed on a total of 1200 students (601 female, 599 male) aged 10-15 years and randomly selected from primary schools. A questionnaire developed by literature review was used as data collection tool in the study. Heights (cm) and body weights (kg) of participants were measured by the researcher. BMI was calculated and classified by percentiles of WHO Multicenter Growth Reference Study Group 2007. Qui-Square (χ2) and Kruskal-Wallis H test were used in the analysis of data. Results: More than half of 1200 students (50.7%) were female, and the rest (49.3%) were male. BMI percentiles of some males (15.7%) and females (19.8%) were ≤15, while BMI of some other males (22.9%) and females (8.2%) were ≥85. An important part of students (84.9%) stated that they like milk, while relatively smaller amount of them (55.7%) consumed milk every day. Some of the students consuming milk everyday (35.4%) drink 2 or more glasses of milk a day. It has been shown that significantly increased the average heigh is associated with increased amount of the milk consumed per day in the both of sexes group (p<0.05). Some students drinking milk (15.8%) consume street milk or unprocessed milk, while the majority of students (69.2%) consume pasteurized or UHT milk, and 15.1% of students consume both groups of milk. The most preferred milk product (78.8%) was cheese consumed 1-2 times a day, and the least preferred milk product was kefir which was not consumed by 75.8% of students at all. Ice cream was the third most preferred milk product by students (32.6%). It was determined that students do not consume milk and milk products in recommended amounts, that have important roles in growth, development and health protection. An important part of students do not drink milk although they like it. In addition, it was observed that students regularly drinking milk do not consume adequate amounts of milk. Conclusion: It is necessary to inform students about the importance of milk and milk products in nutrition and the amount of milk that should be consumed daily and strategies should be developed to increase milk consumption.

PDF

___

1.Yıldız N, Ongan D, İnanç N. Altı-on dört yaş grubu çocukların süt tüketim durumu. 7. Uluslararası Beslenme ve Diyetetik Kongresi Bildiri Kitabı, Hacettepe Üniversitesi, İstanbul 14-18 Nisan 2010, s 357. 2.Ünal RN, Besler T. Beslenmede Sütün Önemi (1.Basım). Ankara: Sinem Matbaacılık; 2006. 3.Black RE, Williams SM, Jones IE, Goulding, A. Children who avoid drinking cow milk have low dietary calcium intakes and poor bone health. Am J Clin Nutr 2002;76:675-680. 4.Heaney RP, McCarron DA, Dawson-Hughes B, Oparil S, Berga SL, Stern JS, et al. Dietary changes in favourably affect bone remodeling in older adults. J Am Diet Assoc 1999; 99:1128-1133. 5.Nordin BE. Calcium and osteoporosis. Nutrition 1997;13(7-8):664-686. 6. Miller GD, Jarvis KJ, McBean LD. Handbook of Dairy Foods and Nutrition. In: Jensen RG, Kroger M, editors. The Importance of Milk and Milk Products in the Diet. CRC Press, New York, 2000; p 4-24. 7. Jain M. Dairy foods, dairy fats, and cancer: A review of epidemiological evidence. Nutr Res 1998;18(5):905- 937. 8. Sağlık Bakanlığı. Türkiyeye Özgü Beslenme Rehberi. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Gıda Güvenli Daire Başkanlığı, 2004; Ankara 9. Çapraz İ, Yılmaz V. İstanbul Ticaret Odası Kobi Araştırma ve Geliştirme Şubesi Süt ve Süt Ürünleri Sektör Profili. Erişim http://kalkinma.org/belgeler/2 Erişim tarihi: 20.12.2012. 10. Nahcivan NÖ. Bir ilköğretim okulundaki öğrencilerde süt tüketim durumu. STED 2006;15(3):38-44. 11. Çelik Y, Karlı B, Bilgiç A, Çelik Ş. Şanlıurfa ili kentsel alanda tüketicilerin süt tüketim düzeyleri ve süt tüketim alışkanlıkları. Tarım Ekonomisi Dergisi 2005;11(1):5- 12. 12. Şimşek F, Ulukol B, Berberoğlu M, Gülnar BS, Adıyaman P, Öcal G. Ankarada bir ilköğretim okulu ve lisede obezite sıklığı. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2005;58(4):163-166. 13. Baysal A, Aksoy M, Bozkurt N, Merdol T, Pekcan G, Besler T, Keçecioğlu S, Mercanlıgil S, Yıldız E. Diyet El Kitabı 5.Basım. Ankara, Hatiboğlu Yayınevi; 2008. 14. Karaağaoğlu N. İlköğretim Çocukları İçin Sağlıklı Beslenme. 1.Baskı. Ankara, Sinem Matbaacılık; 2006. 15. Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. 14.Baskı. Ankara, Pegem Yayınevi; 2011. 16. Akış N, Pala K, İrgil E, Aydın N, Aksu H. Bursa ili Orhangazi ilçesi 6 merkez ilköğretim okulunda 6-14 yaş grubu öğrencilerde kilo fazlalığı ve obezite. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2003;29(3):17-20. 17. Güneş E, Albayrak M, Gülçubuk B. Türkiyede Gıda Sanayi. İzmir, Tekirdağ İş Sendikası Eğitim Yayını; 2002. 18. Akbay C, Tiryaki GY. Tüketicilerin ambalajlı ve açık süt tüketim alışkanlıklarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi: Kahramanmaraş örneği. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi 2007;10(1):89-96. 19. Erdal G, Tokgöz K. Tüketicilerin ambalajlı ve açık süt tüketim tercihlerini etkileyen faktörler: Erzincan ili örneği. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 2011;13(20):111-115. 20. Selçuk Ş, Tarakçı Z, Şahin K, Coşkun H. Yüzüncü Yıl Üniversitesi lisans öğrencilerinin süt ürünleri tüketim alışkanlıkları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 2003;13(1):23-31. 21. Uzunöz M, Gülşen M. Üniversite öğrencilerinin süt ve süt ürünleri tüketim alışkanlıklarının belirlenmesi. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi 2007;3:15-21.