YUNANİSTAN’IN BATI ANADOLU’YU İŞGALİ SIRASINDA OSMANLI RUMLARINI SİLÂH ALTINA ALMASI

Yunanistan, Batı Anadolu'yu işgal ederken çok sayıda askere ihtiyaç duymuştur. Bu asker ihtiyacının bir kısmını da Osmanlı Rumlarından temin etmeye çalışmıştır. Bu amaçla Osmanlı vatandaşı olan Rumları silâhaltına alabilmek için yoğun bir "Megali İdea" propagandası başlatmıştır. Atina Hükûmeti, İzmir'in işgalinden sonra çıkarmış olduğu emirnâmelerle işgal altında bulunan bölgelerdeki Rumları silâhaltına çağırmıştır. Yunan işgali altında bulunan bölgelere gönderilen Yunan milliyetçisi hatipler, şehir ve kasaba meydanlarında yaptıkları konuşmalarla Rumları Yunan ordusuna katılmaya teşvik etmişlerdir. Atina, Rumları askere çağırırken en büyük desteği Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi'nden görmüştür. Patrikhane dinî argümanları kullanarak Rumları Yunan ordusuna katılmaya zorlamıştır. Sonuçta Yunan işgalinin sürdüğü yıllarda Osmanlı vatandaşı olan Rumlar, Yunan işgal ordusuna 35.000 asker vermiş; bu ordunun birçok tümeni de Rumlardan oluşmuştur

TAKING OTTOMAN GREEKS UNDER ARMS BY GREECE DURING THE GREEK OCCUPATION IN WESTERN ANATOLIA

During its occupation of western Anatolia, Greece was in need of a large number of soldiers. A certain part of this need was attempted to be fulfilled with the conscription of Ottoman Greeks. For this purpose, Greece initiated an intense “Megali Idea” propaganda to takes Ottoman Greeks under arms, who were Ottoman citizens. The Athens Government called upon the Ottoman Greeks in the occupied territories with mandates issued following the occupation of Izmir. Greek nationalist orators, who were sent to the region under the Greek occupation, encouraged Greeks to join the Greek army in city and town squares. When Athens takes Ottoman Greeks under arms, the greatest support came from the Fener Greek Orthodox Patriarchate. The Patriarchate used religious arguments to force the Ottoman Greeks to join the Greek army. As a result, Ottoman Greeks contributed 35,000 soldiers to the Greek occupation army, which included several Ottoman Greek-only troops

___

  • Arıkan, Zeki, Mütareke ve İşgal Dönemi İzmir Basını (30 Ekim 1918-8 Eylül 1922), Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 1989.
  • Atalay, Bülent, Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi’nin Siyasi Faaliyetleri (1908-1923), Tarih ve Tabiat Vakfı Yayınları, İstanbul, 2001.
  • Berber, Engin, Sancılı Yıllar: İzmir 1918-1922, Ayraç Yayınevi, Ankara, 1997.
  • ------------------, Yeni Onbinlerin Gölgesinde Bir Sancak: İzmir (30 Ekim 1918-15 Mayıs 1919), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 1999.
  • Bilgin, Taner, “Savaş Yıllarında Anadolu Rumlarının Yaşadığı İkilem (1919–1922)”, Vakanüvis-Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, 1/1, (Mart 2016), s. 37-91.
  • Çiçek, Rahmi, “Millî Mücadelede Ermeni-Rum-Yunan İttifakı’nın Anadolu Basınındaki Yankıları”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 2/6, (Kasım 1990), s. 295-306.
  • Ediz, İsmail, Diplomasi ve Savaş: İngiliz Belgelerinde Batı Anadolu’da Yunan İşgali 1919- 1922, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 2015. Göç, Rumlar’ın Anadolu’dan Mecburi Ayrılışı (1919–1923), (Derleyen: Herkül Millas), İletişim Yayınları, İstanbul 2002.
  • Güler, Ali, İşgal Yıllarında Yunan Gizli Teşkilatları, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1988.
  • Güvendik, Hakkı, Türk İstiklâl Harbi, C. II, Batı Cephesi, 1’nci Kısım), Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Resmî Yayınları, Ankara, 1963.
  • Hatipoğlu, M. Murat, Yunanistan’daki Gelişmelerin Işığında Türk-Yunan İlişkilerinin 101 Yılı (1821-1922), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara, 1988.
  • Jaeschke, Gotthard, Kurtuluş Savaşı ile İlgili İngiliz Belgeleri, (Çeviren: Cemal Köprülü), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1991.
  • Köstüklü, Nuri, Millî Mücadele’de Denizli, Isparta ve Burdur Sancakları, Atatürk araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 1999.
  • Millas, Herkül, Geçmişten Bugüne Yunanlılar, İletişim Yayınları, İstanbul 2004.
  • Mutlu, Cengiz, Mütareke Döneminde Rum Nüfus Hareketleri (1918-1922), Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 2014.
  • Pallis, Alexander Anastasius, Yunanlıların Anadolu Macerası (1915-1922), (Çeviren: Orhan Azizoğlu), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 1995.
  • Pancar, Emine, “Yunan İşgalleri Karşısında Göç Hareketi”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları, VIII/18-19, (Bahar-Güz 2009), s. 55-67.
  • Pehlivanlı, Hamit, Kurtuluş Savaşı İstihbaratında Askerî Polis Teşkilatı, Genelkurmay Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1992.
  • Selek, Sabahattin, Millî Mücadele (Ulusal Kurtuluş Savaşı), C. I, Örgün Yayınevi, İstanbul, 2002.
  • Smith, Michael Llewellyn, Yunan Düşü, (Çeviren: Halim İnal), Ayraç Yayınevi, Ankara 2002.
  • Sotiriyu, Dido, Benden Selam Söyle Anadolu’ya, Alan Yayıncılık, İstanbul 1982.
  • Şahin, M. Süreyya, Fener Patrikhanesi ve Türkiye, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1980.
  • Şenalp, Cemil, Ulusal Kurtuluş Savaşında Yunan İşgal Bölgelerinde Sivil İşler/Akeri Hükümet Faaliyetleri, Harp Akademileri Komutanlığı Yayınları, İstanbul 2000.
  • Tansel, Selahattin, Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, C. I, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 1991.
  • Turan, Mustafa, Yunan Mezalimi (İzmir, Aydın, Manisa, Denizli-1919-1923), Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 1999.
  • Umar, Bilge, Yunanlıların ve Anadolu Rumlarının Anlatımıyla İzmir Savaşı, İnkılâp Kitabevi, İstanbul 2002.
  • Ural, Selçuk, Batı Anadolu’da Yunan İşgali ve Sonrası, Güneş Vakfı Yayınları, Erzurum, 2005.
  • Yıldırım, Seyfi-Sofuoğlu, Adnan, Siyasî Faaliyetleriyle Osmanlı’dan Cumhuriyet’e İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, KÖKSAV Yayınları, Ankara, 2010.