MEKTUPLA ÖĞRETMEN YETİŞTİRME

Mevcut çalışmanın amacı, Türkiye’nin öğretmen yetiştirme tarihinde tartışmalı bir yere sahipolan mektupla öğretmen yetiştirmenin nasıl bir sistem olduğunu ortaya koymaktır. Mektuplaöğretmen yetiştirmenin, 1974 yılında dönemin hükümeti tarafından üniversite kapısında bekleyenöğrencilere yükseköğrenim hakkı vermek amacıyla başlatıldığı öne sürülmüş ve bu bağlamdamilli eğitime bağlı okullarda uygulamaya başlanılmıştır. Mektupla öğrenimi 1974 yılında kurulanMektupla Öğretim Merkezi yürütmüştür. Merkez, mektupla öğretim yapan her derecedeki öğretimkurumlarına yardımcı olmak ve yaygın öğretim yapmak amacıyla Milli Eğitim Bakanlığına bağlıolarak kurulmuştur. 1975 yılında Yaygın Yükseköğretim Kurumunun (YAYKUR) faaliyete geçirilmesiile birlikte mektupla öğretim buraya devredilmiştir. 1976 itibariyle ise mektupla öğretime öğrencialınmayarak bu sistemin bitişi yönünde bir hamle yapılmıştır.Mektupla öğretim; eğitim enstitüleri, Kız Teknik Yüksek Öğretmen Okulu, Erkek Teknik YüksekÖğretmen Okulu, Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulunda yürütülmüştür. Bu okulların örgünöğretim öğrencilerinin takip ettikleri müfredat ile mektupla öğretim öğrencilerinin takip edeceklerimüfredat arasında bir farklılık olmamıştır. Ancak mektupla öğretim örgün eğitimden farklı birşekilde yürütülmüş, öğrencilerin teorik öğretimleri onlara gönderilen ders notları ile sağlanmış, yazaylarında ise öğrencilerin kayıtlı oldukları kurumlarda danışman öğretmenleri koordinasyonuyla yazuygulamaları gerçekleştirilmiştir. Yaz uygulamaları, öğrencilerin kendi alanları ile ilgili yazın yüz yüzegerçekleştirilen öğretim faaliyetleridir.Mektupla öğretimin ders notları gönderiminde aksaklıklar ortaya çıkmış, ders notları bazenöğrencilere geç ulaşmış, bazen de öğrencilere hatalı notlar gönderilmiştir. Sisteme kayıtlı öğrencilerbu durumdan mağdur olduklarını dile getirerek dönemin gazetelerine çeşitli şikâyet mektuplarıgöndermişlerdir. Ayrıca hem gazetelerde, hem de mecliste mektupla öğretim ile alakalı çeşitlieleştiriler yapılmış, öğretmen eğitimi açısından doğru olmadığı yönünde fikir beyan edenlerolmuştur. Sistemi eleştirenlerin olduğu gibi savunanların da görüşleri gazetelerde yer almıştır.

TEACHER TRAINING BY CORRESPONDENCE COURSE

The purpose of the present study is to reveal what kind of system the correspondence course is, which has a controversial place in Turkey’s teacher education history. It was suggested that teacher training by correspondence course was initiated in 1974 by the government of the period in order to grant higher education to the students waiting to obtain the right to get a university degree, and in this context, it started to be implemented at the schools affiliated to the national education system. Teacher training by correspondence course was carried out by the Center of Correspondence School, which was established in 1974. The Center was established under the Ministry of National Education in an attempt to assist and provide non-formal education to all educational institutions of all degrees. With the introduction of the Non-formal Higher Education Institution (NHEI/YAYKUR) in 1975, teacher training by correspondence school was transferred to this institution. As of 1976, on the other hand, a move was made in an attempt to terminate this system by stopping to accept students for the correspondence school system. The correspondence course education institutes were carried out at the Girls’ Technical Higher Teacher Training School, the Boys’ Technical Higher Teacher Training School, and the Commerce and Tourism Higher Teacher Training School. It turned out that there was no difference between the curriculum followed by the formal education students of these schools and the curriculum to be followed by the correspondence course students. However, the correspondence course was carried out differently from the formal education; students’ theoretical teaching was provided with the lecture notes sent to them, and the summer practices were carried out in the summer months with the coordination of advisors at the education institutions where the students were registered. The summer practices were the face-to-face teaching activities implemented by the student within related to their fields of study. During the process of the implementation of the correspondence course, various problems occurred, the lecture notes reached the students late, and sometimes the erroneous lecture notes were sent to the students. The students registered in the system made complaints about this situation. Furthermore, students also expressed their complaints about the examination procedure. Furthermore, various criticisms were raised in both newspapers and the parliament about teacher training by correspondence, and there were some people who stated that it was not the right thing to do in terms of teacher education. The opinions of those who defended the system as well as those who criticized it were published in the newspapers.

PDF

___

Akyüz, Yahya (2013), Türk Eğitim Tarihi (M.Ö. 1000-M.S. 2013), Ankara: Pegem Akademi.
Aras, Bozkurt (2017), “Türkiye’de Uzaktan Eğitimin Dünü, Bugünü ve Yarını”, Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 2, 2017, s. 85-124.
Aydın, İsmail (1997), Siyasi Parti ve Hükümet Programlarında Eğitim-Öğretim & Öğretmenler (1908-1997), Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
Aysan, Mustafa A. (15.05.1975), “Düşünenlerin Düşünceleri”, Milliyet.
Başaran, İbrahim Ethem (1976), Eğitim Psikolojisi-Mektup No: 1-8, Ankara: YAYKUR Açık Yüksek Öğretim Dairesi.
Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1980), Millî Eğitim İstatistikleri Yükseköğretim 1978-1979, Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası.
Becerikli, Sabri (2019), Öğretmen Yetiştirmede İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu Modeli (1924-1978), Yayımlanmamış doktora tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
Beyzadeoğlu, Yusuf Z. (1976), “Mektupla Öğretimin Sonu”, Alkım, S. 63-64, s. 16-18.
Cumhuriyet (01.07.1978), Mektupla Öğrenim Programı Uygulama Çalışmaları ve Sınavları Bu Yıl Yalnızca Ankara’da Yapılacak.
Cumhuriyet (05.11.1975), Tek Dersten Takıntılı Mektupla Öğretim Öğrencilerine Bir Sınav Hakkı Daha Tanındı.
Cumhuriyet (07.06.1976), Okuyucu Mektupları.
Cumhuriyet (07.07.1978), Milli Eğitim Bakanlığı’ndan.
Cumhuriyet (08.07.1978), Milli Eğitim Bakanlığı’ndan.
Cumhuriyet (10.08.1975), Okuyucu Mektupları.
Cumhuriyet (12.11.1975), Üstündağ Yaykur’un Mektupla Öğretim Sisteminin Yozlaştırılmış Biçimi Olduğunu Söyledi.
Cumhuriyet (14.08.1975), Gazi Eğitim’de 1500 Öğrenci Disiplin Kuruluna Veriliyor.
Cumhuriyet (16.06.1976), İlan.
Cumhuriyet (16.08.1975), TÖB-DER’e Göre Mektupla Öğretim Yozlaştırıldı.
Cumhuriyet (21.04.1980), Mektupla Öğretim Sınavları 19-20 Mayıs’ta Yapılacak.
Cumhuriyet (22.04.1980), Mektupla Öğretim Tek Ders Sınavları Tarihi Belli Oldu.
Cumhuriyet (29.07.1975), Okuyucu Mektupları.
Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi (01.11.1974), C. 18, Birinci Birleşim.
Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi (06.02.1974), C. 19, Yirmi Yedinci Birleşim.
Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi (10.12.1974), C. 18, On ikinci Birleşim.
Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi (24.11.1974), C. 18, Sekizinci Birleşim.
Demirel, Muammer ve Becerikli, Sabri (2017), “Bursa Eğitim Enstitüsü”, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 30, S. 1, s. 341-374.
Devlet İstatistik Enstitüsü (1975), Milli Eğitim İstatistikleri 1974 Üniversitelerarası Seçme Sınavı Anket Sonuçları ve 1974-75 Öğretim Yılı Başı Yüksek Öğretim İstatistikleri, Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası.
Duman, Tayyip (1991), Türkiye’de Ortaöğretime Öğretmen Yetiştirme (Tarihi Gelişimi), İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Duygu, Süleyman (1974), Genel Tarih (Eskiçağ Tarihi)-Ders No:1, Ankara: Mektupla Yüksek Öğretim Merkezi.
Erdem, Yasemin Tümer (2013), II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Kızların Eğitimi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Ertem, Cahit (1975), “Merkez Günlüğü”, Mektupla Öğretim, S. 1, s. 16-18.
Fidan, Nurettin (1975), Mektupla Öğretim Üzerine, Ankara.
Gelişli, Yücel (2015), “Uzaktan Eğitimde Öğretmen Yetiştirme Uygulamaları: Tarihçe ve Gelişim”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, C. 4, S. 3, s. 313-321.
Geray, Cevat (1977), Yaykur Uygulaması, Ankara: Doğan Matbaası.
Haberler Duyurular (1975), Mektupla Öğretim, S. 1, s. 24-25.
İşman, Aytekin (2005), Uzaktan Eğitim, Genel Tanımı Türkiye’deki ve Dünyadaki Gelişimi Proje Değerlendirmeleri, Ankara: Öğreti.
İvgin, Hayrettin (1975), “Ders Mektuplarında Dil ve Yazma Teknikleri, Mektupla Öğretim”, S. 1, s. 8-9.
Karayalçın, Yaşar (1959), Mektupla Öğretim, Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.
Kaya, Zeki (2019), “Türkiye’ deki İlk Uzaktan Eğitim Uygulamaları”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, C. 8, S. 4, s. 48-68.
Milliyet (06.09.1974), Eğitim Bakanı Eğitim Sorunlarını Açıkladı.
Milliyet (07.05.1975), Mektupla Öğretim Müdürlüğünden.
Milliyet (07.08.1975), Mektupla Öğretim Gören 550 Öğrenci Direnişe Geçti.
Milliyet (07.09.1974), Mektupla Öğretime Kayıt Giriş Puanlarına Göre Olacak.
Milliyet (09.07.1976), Milli Eğitim Bakanlığı Yaygın Yükseköğretim Kurumu Açık Yüksek Öğretim Dairesi Başkanlığı.
Milliyet (09.08.1975), Dert Kutusu.
Milliyet (09.08.1975), Mektupla Öğretime Son Mu Veriliyor?.
Milliyet (15.10.1974), Mektupla Öğrenim.
Milliyet (17.07.1975), Mektupla Öğretimde Aksaklıklar Giderilmedi.
Milliyet (19.11.1975), İlan.
Milliyet (22.03.1975), Dert Kutusu.
Milliyet (26.09.1974), 60.500 Öğrenci Mektupla Yüksek Öğrenime Başlıyor.
Milliyet (30.09.1974), Bu Haftaki Konumuz Mektupla Öğretim.
Okan, Kenan (1975), “Türkiye’de Mektupla Öğretim Uygulaması”, Mektupla Öğretim, S. 1, s. 4-7.
Özalp, Reşat (20.08.1975), “Düşünenlerin Düşünceleri”, Milliyet.
Öztürk, Cemil (1998), Dünden Bugüne Türkiye’de Öğretmen Yetiştiren Kurumlar, İstanbul: Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi.
Parmaksızoğlu, İsmet (1975), Türk Tarihi-Ders No: 1, Ankara: Mektupla Yüksek Öğretim Merkezi.
Parmaksızoğlu, İsmet (1975), Türk Tarihi-Ders No: 2, Ankara: Mektupla Yüksek Öğretim Merkezi.
Parmaksızoğlu, İsmet (1975), Türk Tarihi-Ders No: 3, Ankara: Mektupla Yüksek Öğretim Merkezi.
Parmaksızoğlu, İsmet (1975), Türk Tarihi-Mektup No: 4, Ankara: Mektupla Yüksek Öğretim Merkezi.
Parmaksızoğlu, İsmet (1975), Türk Tarihi-Mektup No: 5-6, Ankara: Mektupla Yüksek Öğretim Merkezi.
Resmi Gazete (03.09.1962), Mektupla Öğretim Merkezi Yönetmeliği.
Resmi Gazete (11.01.1975), Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Mektupla Öğretim Yapan Yüksek Okullar Geçici Genel Yönetmeliği.
Resmi Gazete (16.06.1969), Eğitim Enstitüsü Yönetmeliği.
Resmi Gazete (30.11.1974), 16 Haziran 1969 tarih ve 13224 sayılı Resmî Gazete’de Yayımlanan Eğitim Enstitüsü Yönetmeliğinin Değişik Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Geçici Bir Madde Eklenmesi Hakkında Yönetmelik.
Selman, Güler (28.12.1977), “Devletleştirilen Özel Yüksek Okullar?”, Cumhuriyet. Soysal, Mümtaz (12.08.1975), “Açı”, Milliyet.
T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1980), Millî Eğitim İstatistikleri Yükseköğretim 1974-1978, Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası.
Tan, Olay (26.09.1974), “Mektupla Öğrenim Bu Yıl Başlıyor”, Bursa Hâkimiyet.
Ünal, Uğur ve Birbudak, Togay Seçkin (2013), İstanbul Dârulmuallimîni (1848-1924), Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
Yaygın Yükseköğretim Kurumu (1977), Yaykurda Yenilikler.
YAYKUR (Yaygın Yükseköğretim Kurumu) Nedir? (1975).
Yücel, Yasemin (12.08.1975), “Eğitim Sorunu ve Mektupla Öğretim”, Milliyet.

ISSN: 2146-4456
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2011
Yayıncı: Pamukkale Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi