DENİZLİ’DE BASINA ADANAN BİR HAYAT: EROL ÖZBAL

Denizli basın hayatı Cumhuriyet döneminde gazete, dergi ve bültenler açısından zengin bir birikime sahiptir. Denizli’de 1909 yılında ‘Hülasa’ gazetesi ile başlayan basın hayatı 1950 yılından itibaren büyük bir hareketlilik kazanmıştır. Denizli gazetecilik hayatında Mustafa Naili Küçüka ve Gıyasi Şarman’ın açtıkları yoldan birçok gazeteci ilerlemiştir. Bu gazeteciler ile başlayan süreç birçok gazetecinin yetişmesine ve farklı isimlerle birçok gazete yayınlanmasının yolunu açmıştır. Denizli basını Denizli ve çevre vilayetlerden gazetecilik mesleğine ilgi duyanları kendisine çekmiştir. Denizli basın hayatına anlam katan, gazetecilik mesleğine yarım asra yakın emek veren isimlerden biri de Erol Özbal’dır. Bu çalışmanın amacı Denizli’de 1956’dan itibaren 1996’yılına kadar etkili bir şekilde gazetecilik mesleğinde söz sahibi olan Erol Özbal’ın özellikle Denizli basın hayatı içerisindeki yerini ortaya koymaktır. 1950’li yılların başından itibaren muhabirlik ile gazetecilik mesleğine adımını atan Özbal, Denizli basın hayatının en etkili yıllarında Denizli basınının içinde yetkin bir isim olmuştur. Muhabirlikten başladığı meslek hayatına gazete patronluğu ve 1990’lı yıllarda Denizli Gazeteciler Cemiyeti kuruculuğu ve başkanlığı ile sürdürmüştür. Özbal, gazeteci kimliği yanında, yaşadığı kente duyduğu sorumluluk ile sosyal, kültürel ve eğitim alanlarında Denizli’ye önemli kazanımlar sağlanmasına vesile olmuştur. Denizli merkezinde yayınlanan Denizli gazetesini düzenli bir şekilde kesintisiz yayınlayan Özbal, 1960’larda ilçelerde yayınladığı gazeteler ile ilçe gazeteciliğine de ilk öncülüğü yapmıştır. Bu çalışma ile gazeteciliğin her türlü teknolojiden yoksun olduğu bir dönemden, teknolojik zenginliğe ulaştığı bir döneme kadar Denizli basın hayatına şahitlik eden Özbal’ın Denizli basınına dair tespit edebildiğimiz katkıları ele alınmıştır. Denizli gazetesini adeta bir okul yaparak birçok gazetecinin yetişmesinde de etkili olan Özbal’ın çalışma hayatı; Emniyet Genel Müdürlüğü Arşiv ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı, Denizli Cumhuriyet Başsavcılığı belgeleri ile Denizli yerel basını, kitap ve makalelerden faydalanılarak ortaya konulmaya çalışılmıştır.

A LIFE DEDICATED TO THE PRESS IN DENİZLİ: EROL ÖZBAL

Denizli press life has a rich accumulation in terms of newspapers, magazines, and newsletters during the Republican period. The press life in Denizli, which commenced with the newspaper 'Hülasa' in 1909, has gained a great activity since 1950. In Denizli journalism, many journalists made their way which was paved by Mustafa Naili Küçüka and Gıyasi Şarman. The process that started with these journalists enabled the upbringing of many fellow journalists and the publication of many newspapers with different names. Denizli press drew people from Denizli and the surrounding provinces who were interested in the profession of journalism. Erol Özbal is one of the names who contributed Denizli press life and worked in the journalism profession for nearly half a century. This study aims to show the place of Erol Özbal, who had actively worked as a journalist in Denizli from 1956 until 1996, especially in Denizli press life. Özbal entered the profession of journalism as a reporter in early 1950s, was a skillful figure in Denizli press during the most influential years of Denizli press life. He started his career as a reporter and continued his career as a newspaper boss and then in the 1990s as a founder and president of Denizli Journalists' Association. Özbal along with his journalist identity also led significant benefits to be gained for Denizli in social, cultural, and educational fields with his responsibility to the city where he lives. Besides the Denizli newspaper that he published in Denizli city center; he was the pioneer of the journalism in the districts with the newspapers he published in the districts of Denizli in 1960s. The study also attempts to evaluate his adventure of witnessing to a period from an era when journalism lacked all kinds of technologies to that of when it reached to technological developments as well as his contributions to the Denizli Press life that we were able to determine. The career of Özbal, who had important role in the upbringing of many journalists by making Denizli newspaper as it was a school, was brought together by making use of the documents from the Archives and Documentation Department of the General Directorate of Police and Office of Chief Public Prosecutor of Denizli, as well as local press of Denizli, books and articles.

PDF

___

a)Arşiv Belgeleri
- Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Denizli İl Emniyet Müdürlüğü’nün İçişleri Bakanlığına yazdığı 10 Haziran 1957 tarih ve I/B- 9/733 sayılı yazı
- Emniyet Genel Müdürlü
ğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) 28 Kasım 1957 tarihli Mevkute Yazı İşleri Müdürlerine Ait Bilgi Çizelgesi.
- Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) 28 Kasım 1957 tarihli Mevkute Yazı İşleri Müdürlerine Ait Bilgi Çizelgesi.
- Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Denizli İl Emniyet Müdürlüğü’nün İçişleri Bakanlığına yazdığı 28 Kasım 1957 tarih ve I/B- 9/1706 sayılı yazı.
- Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Erol Özbal’ın Vilayet Makamına yazdığı 13 Ağustos 1961 tarihli yazı.
- Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Denizli İl Emniyet Müdürlüğü’nün İçişleri Bakanlığına yazdığı 25 Eylül 1961 tarih ve I/B- 9/1746 sayılı yazı.
- Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Denizli İl Emniyet Müdürlüğü’nün İçişleri Bakanlığına yazdığı 8 Haziran 1961 tarih ve I//B- 9/1065 sayılı yazı.
- Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Denizli İl Emniyet Müdürlüğü’nün İçişleri Bakanlığına yazdığı 28 Haziran 1961 tarih ve I//B- 9/1219 sayılı yazı.
- Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Denizli İl Emniyet Müdürlüğü’nün İçişleri Bakanlığına yazdığı Haziran 1964 tarih ve 1/841 sayılı yazı.
- Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Erol Özbal ve Nuri Selamettin Bayındır tarafından imzalanan 25 Haziran 1964 tarihli İş Akdi.
- Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Mevkute Sahip ve Mes’ul Müdürüne Ait Bilgi Çizelgesi, 9 Temmuz 1964.
- Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Denizli İl Emniyet Müdürlüğü’nün İçişleri Bakanlığına yazdığı 9 Temmuz 1964 tarih ve 1/914 sayılı yazı.
- Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Denizli İl Emniyet Müdürlüğü’nün İçişleri Bakanlığına yazdığı 17 Mart 1965 tarih ve 1/485 sayılı yazı.
-Denizli Cumhuriyet Başsavcılığı Arşivi, Dosya 8.
-Denizli Valiliği, Denizli Emniyet Müdürlüğü, Güvenlik Şubesi, Basın Bürosu 30.04.1985 tarih ve 2518 sayılı Basın Yayın Genel Müdürlüğü’ne gönderdiği yazı. Denizli Cumhuriyet Başsavcılığı Arşivi, Dosya 1-E.
-Denizli Valiliği, Denizli Emniyet Müdürlüğü, Güvenlik Şubesi, Basın Yayın Bürosu 13.01.1992 tarih ve 25 sayılı yazı. Denizli Cumhuriyet Başsavcılığı Arşivi, Dosya 1-E.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Denizli Vilayeti Emniyet Müdürlüğü’nün Dahiliye Vekaletine yazdığı 8 Haziran 1955 tarih ve I/B-9/775 sayılı yazı -Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Hulusi Günay’ın Vilayet Makamına verdiği 31 Mayıs 1955 tarihli dilekçesi.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) İsmail Yaşaroğlu ve Sezai Akdağ’ın Vilayet Makamına verdiği 1 Haziran 1955 tarihli dilekçeleri.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) İsmail Yaşaroğlu ve Sezai Akdağ’ın 1 Haziran 1955 tarihli Basın Kanunu Mucibince Verilecek Beyannamesi.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Yüksel Sezel’in Vilayet Makamına verdiği 23 Ocak 1956 tarihli dilekçesi.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) İsmail Yaşaroğlu’nun Vilayet Makamına verdiği 6 Şubat 1956 tarihli dilekçesi.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Denizli İl Emniyet Müdürlüğü’nün İçişleri Bakanlığına yazdığı 9 Şubat 1956 tarih ve I/B-9/193 sayılı yazı.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Erol Özbal’ın Vilayet Makamına verdiği 5 Kasım 1957 tarihli dilekçe.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) 10 Haziran 1957 tarihli Mevkute Sahip ve Mes’ul Müdürlerine Ait Bilgi Çizelgesi.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Erol Özbal’ın Vilayet Makamına verdiği 6 Haziran 1957 tarihli dilekçe.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Erol Özbal’ın Vilayet Makamına verdiği 16 Kasım 1957 tarihli dilekçe.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Muhabir Ömer Şenel tarafından imzalanmış (tarihsiz) Mevkutelerde Çalıştırılacak Muhbir veya Muhabirlere Ait Bilgi Çizelgesi.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) 10 Temmuz 1961 tarihli İş Akdi, -Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) 26 Temmuz 1961 tarihli Mevkutelerde Çalıştırılacak Muhbir veya Muhabirlere Ait Bilgi Çizelgesi.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) 7 Şubat 1958 tarihli Mevkutelerde Çalıştırılacak Muhbir veya Muhabirlere Ait Bilgi Çizelgesi.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Mevkute Sahip ve Mes’ul Müdürlerine Ait 27 Haziran 1961 tarihli Bilgi Çizelgesi.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) İsmail Yaşaroğlu’nun 10 Haziran 1964 tarihli Vilayet Makamına verdiği dilekçe.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*91111-3964*) Yazı işleri müdürü Gülseren Özbal tarafından imzalanmış 24 Haziran 1964 tarihli Basın Kanunu Mucibince Verilecek Beyanname.
-Emniyet Genel Müdürlüğü Dokümantasyon Daire Başkanlığı (*9111-3964*) Erol Özbal ve Nuri Selamettin Bayındır tarafından imzalanan 1 Mart 1965 tarihli İş Akdi. -Erol Özbal’ın Valilik Makamına yazdığı 30.12.1996 tarihli yazı. Denizli Cumhuriyet Başsavcılığı Arşivi, Dosya 1-E.
-Gülseren Özbal’ın yazı işleri müdürlüğüne getirilmesi ile ilgili Erol Özbal ve Gülseren Özbal imzalı Valilik Makamına 01.04.1985 tarihli yazı ile bilgi verilmesi. Denizli Cumhuriyet Başsavcılığı Arşivi, Dosya 1-E. b)Gazeteler
Akşam, 19 Kasım 1973, Sayı:1,
Akşam, 2 Haziran 1975, Sayı:473.
ÇALIŞ, Abdullah, “Yarım Asırlık Serüven”, Denizli, 14 Mayıs 2001, Sayı:15579.
Denizli, 1 Temmuz 1959, Sayı:1645.
Denizli, 12 Ekim 1964, Sayı:4210.
Denizli, 16 Ocak 1965, Sayı:4292.
Denizli, 22 Ağustos 1960, Sayı:992.
Denizli, 23 Ağustos 1960, Sayı:994.
Denizli, 27 Ağustos 1964, Sayı:4172.
Denizli, 29 Ağustos 1964, Sayı: 4174.
Denizli, gazetesi, 23 Ağustos 1960, Sayı:1994
Denizli, 17 Ocak 1970, Sayı:5786.
Denizli, 2 Eylül 1963, Sayı:3873.
Denizli, 2 Mart 1981, Sayı:9299.
Denizli, 2 Mart 1981, Sayı:9299.
Denizli, 2 Mart 1987, Sayı:11134
Denizli, 20 Haziran 1966, Sayı:4717.
Denizli, 21 Haziran 1973, Sayı:6840.
Denizli, 21 Ocak 1969, Sayı:5489.
Denizli, 22 Ağustos 1960. sayı:1992.
Denizli, 23 Temmuz 1976, Sayı:7890.
Denizli, 25 Kasım1959, Sayı:1769.
Denizli, 25 Ocak 1968, Sayı:5191.
Denizli, 28 Şubat 1987, Sayı:11133.
Denizli, 30 Aralık 1966, Sayı:4879
Denizli, 30 Aralık 1985, Sayı:10774,
Denizli, 31 Aralık 1979, Sayı:8939.
Denizli, 31 Mart 1984, Sayı:10241.
Denizli, 7 Mayıs 2001, Sayı:15573.
Hizmet, 14 Haziran 1993, Sayı:5143.
Hizmet, 2 Mart 1981, Sayı:1437.
Hizmet, 30 Aralık 1985, Sayı:2815.
Hizmet, 31 Aralık 1979, Sayı:1080
Hizmet, 4 Mart 2002, Sayı:7833.
Hizmet, 6 Ocak 1986, Sayı:2821.
Hizmet, 9 Eylül 1991, Sayı:4602.
İLHAN, Ali, “Denizli Gazetesi”, Denizli, 15 Mayıs 1981.
KARACA, Macit “Yarım Asıra Merhaba” Denizli, 14 Mayıs 1999, Sayı:14968.
ÖZBAL, Erol, “Vazifeye Davet Ediyoruz”, Denizli, 6 Ocak 1961, Sayı:3012.
SEZENER Atilla, “Denizli 1964”, Deha 20, 1 Şubat 2021.
TOKER, Tarhan, “Denizli Basınında Yeni Bir Aşama”, Denizli, 29 Ekim 1973, Sayı:6944. Yeni Ses, 3 Kasım 1976, Sayı:903.
b)Kitaplar
- Daim Üftadeoğlu, Denizli’de Üç Yıl 1964-1967 (Hatıra ve Şiirler), Akın Matbaası (Tarihsiz) Denizli.
- Denizli Valiliği, Cumhuriyetin 50. Yılında Denizli, 1973 İl Yıllığı, Ankara 1973.
- Gönüllü Hasan,(2016), Denizli Kentinin Büyük Ameliyatı (1973-1980 Yılları) Denizli Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Denizli 2016.
-AKBEYİK, Hüdaverdi, (2019), Yaşayanların Gözüyle Denizli, Denizli Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Denizli 2019.
-BESEN, Haluk, (1997), Türkiye’de Gazetecilik, Gazeteler ve Gazeteciler, İnkılap Kitabevi, İstanbul 1997.
-Denizli İl Yıllığı 1967, Ayyıldız Matbaası, Ankara 1968.
-Denizli Uyarma ve Uygarlaşma Derneği, Tarihi-Turizmi ve Bü ün Üniteleriyle Denizli 1964, (Tarihsiz), Denizli.
-HAYTOĞLU, Ercan, (2010), Denizli Basın Tarihi (1909-2009), Pamukkale Üniversitesi Yayını, Denizli 2010.
-_________________, (2006), Denizli’de Tabaklık (Dünden Bugüne), Fakülte Kitapevi, Isparta 2006.
-ŞEMSİOĞLU, Cevdet, (2004), 20. YY Başlarında Denizli, Denizli 2004.
-T.C. Başbakanlık Basın - Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, Anadolu Basını 1985, Ankara 1985.
-T.C. Başbakanlık Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, Türkiye’de Süreli Yayınlar 1990, Ankara -1990.
-Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Arşiv Müdürlüğü, Türkiye’de Gazeteler-Dergiler ve Basımevleri, Yayın No:3, 1964.
d)Sözlü Kaynaklar
-1933 doğumlu Ahme
-Denizli Gazeteciler Cemiyeti, Tarihçe “Denizli’de Basın Tarihi”, http://www. denizligazetecilercemiyeti.com/ tarihce.asp (Erişim tarihi: 25.06.2007)
-Hüdaverdi Akbeyik, Yaşayanlar Gözüyle Denizli (Erol Özbal ile Söyleşi) https://www. youtube.com/watch?v= cRnmsrPWycs (Erişim tarihi:29.01.2021)

ISSN: 2146-4456
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2011
Yayıncı: Pamukkale Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi