BOLU MUALLİMLER BİRLİĞİ VE YAYIN ORGANLARI

Bolu’da Vilayet Matbaası 1913 yılında açıldıktan sonra Vilayet Gazetesi, salname, haber bültenleri,resmi bildiriler, duyurular ile sanat ve edebiyat içerikli dergi ve gazeteler çıkarılmaya başlanmıştır. II.Meşrutiyet Döneminde Ferda, Kardeş, Millî Mücadele Döneminde Dertli, Türkoğlu, Kürsü-i Millet,Gamlı, Duygu Yurdu, Yeni Yol, Milli Gaye gibi dergi ve gazeteler yayımlanmıştır. Cumhuriyet’in ilkyıllarında Ankara’da kurulan Muallimler Birliğinin bir şubesi de Muallimler Birliği olarak Bolu’dakurulmuştur.Bolu Muallimler Birliği yürüttüğü yaygın eğitim faaliyetlerinin yanı sıra düzenli olarak eğitim odaklıdergiler çıkartmaya başlamıştır. Birliğin ilk yayın organı Altın Yaprak dergisidir. Dergi 1 Mart 1925 - 31Ağustos 1925 tarihleri arasında on beş günde bir olmak üzere on üç sayı çıkartılmıştır. Altın YaprakMecmuası, genel olarak Türkiye’nin özel olarak da Bolu ilinin eğitim sorunlarını ve bunların çözümyollarını ele almıştır.Bolu Muallimler Birliğinin ikinci yayın organı Yeşil Yaprak dergisidir. Dergi 1925-1927 yılları arsındatoplam 18 sayı çıkartılmıştır. Bolu’nun ormanlarından ve yeşilliğinden esinlenilerek Yeşil Yaprak adıverilen dergi bir eğitim dergisi olmasının yanı sıra, kültür, sanat, edebiyat ve eğitim uygulamalarınaait haberlere yer verildiği bir kültür sanat dergisidir.Bolu Muallimler Birliğinin üçüncü yayın organı Çığır Dergisi de 1930-31 yılları arsında yayımlanmıştır.Dergi ayda bir olmak üzere toplam 7 sayı çıkartılmıştır. Dönemin eğitim anlayışına ve siyasiatmosferine ait izlerinin görüldüğü dergide aynı zamanda şehrin ve ülkenin eğitim uygulamalarınailişkin haber ve yorumlara da rastlanılmaktadır.Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme tekniği kullanılacaktır. İncelemedealan yazınının dışında, arşiv kaynakları, süreli yayınlar, tetkik eserler ve anılara başvurulacaktır.Elde edilen bulgular ışığında Cumhuriyet Dönemi eğitim tarihi açısından genel bir değerlendirilmeyapılacaktır. Dergide yer alan eğitim içerikli yazıların Bolu’nun eğitim öğretim hayatına etkilerideğerlendirilecektir.

BOLU TEACHERS UNION AND ITS MEDIA OUTLETS

Upon the opening of Province Printing Office in Bolu in 1913 publications of provincial newspaper, annual, news bulletin, pronouncement, announcements as well as magazines and newspapers with art and literature began. Magazines and newspapers like Ferda and Kardeş in II. Constitutional Monarch Period and Dertli, Türkoğlu, Kürsü-i Millet, Gamlı, Duygu Yurdu, Yeni Yol and Milli Gaye in the National Struggle Period were published. A branch of Teachers Union that was founded in Ankara in the first years of the Republic was opened in Bolu under the same name. Bolu Teachers Union began publishing education-focused periodicals as well as its non-formal education activities. The first media outlet of the Union is Altın Yaprak. The periodical totally had thirteen issues published every fifteen days between 1 March, and 31 August in 1925. Altın Yaprak handled education issues and solutions for Bolu in particular and for Turkey in general. The second media outlet of Bolu Teachers Union is the periodical Yeşil Yaprak. The periodical totally had 18 issues between 1925 and 1927. Named with an inspiration from forests and greenery of Bolu, Yeşil Yaprak (meaning green leaf)- as an education journal- is also an art and culture periodical including practices for art, culture, literature and education. The third media outlet of Bolu Teachers Union, Çığır was published between 1930 and 1931. The periodical was published monthly, reaching a number of 7 issues. In the periodical where an impression of education mentality and political atmosphere of the period could be obtained, news and comments on education practices of the city and the country were available. In this study document analysis technique of qualitative research methods will be used. In the analysis archive sources, periodicals, surveys, and memoirs will be applied except from the body of literature. In consideration of the findings a general evaluation will be made regarding education history of Republican Period. The effects of educational writings in the periodical to the education in Bolu will be assessed.

PDF

___

Akyüz, Yahya, (2007),“Doğuşunun Yüzüncü Yılında Türkiye’de Öğretmen Örgütlenmesinin İlk On Yılına Bakışlar (1908-1918)”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi(OTAM), S.22 Ankara, s.8-11.
Akyüz, Yahya, (1980),Öğretmen Örgütlenmesi, Türkiye, Fransa, İsviçre’de ve Uluslararası Kuruluşla Etkinlikler Sorunlar, Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara.
Akyüz, Yahya, (1948),Türkiye’de Öğretmenlerin Toplumsal Değişmedeki Etkileri 1848- 1940, Doğan Basımevi, Ankara.
Altın Yaprak, S.4, 15 Nisan 1341, Bolu: Vilayet Matbaası, s.8.
Altunya, Niyazi, (1948),Türkiye’de Öğretmen Örgütlenmesi (1908-1998), Ürün Yayınları, Ankara x.
Atuf, Nafi, (1930), Türkiye Maarif Tarihi Hakkinda Bir Deneme, Muallim Ahmet Halit Kitaphanesi, Ankara.
Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, Tarih 24/B/1328, DosyaNo113, Gömlek No54, Fon Kodu DH. MUİ
Bolu Gazetesi,24 Haziran1931.
Bolu Muallimler Birliğinin Yardım Makbuzu.
Cumhuriyet, 27 Ağustos 1924.
Çankaya, Ali, (1969), Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler (1859-1968), C.3, Ankara.
Çığır Dergisi.
Dertli Gazetesi, 15 Mayıs 1339.
Dönmez, Cengiz, (2008), Tarihi Gerekçeleriyle Harf İnkılâbı ve Kazanımları, Gazi Kitabevi, Ankara.
Ergün, Mustafa,( 1982), Atatürk Devri Türk Eğitimi, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara.
Evcin, Erol, (2013), Birinci Dünya Savaşı’ndan Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşuna Bolu ve Çevresi (Olaylar ve İz Bırakanlar, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara.
Göldaş, İsmail, (1981), Milli Kurtululuş Savaşı’nda Öğretmenler, Öğretmen Dünyası Yayınları, İstanbul.
Güneş, Günver, Müslime Güneş, (2008), “Türk Ocakları ve Harf İnkılâbı”, 80. Yılında Türk Harf İnkılâbı Uluslararası Sempozyumu, Yeditepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü” İstanbul 10-11 Kasım 2008, s. 187-197.
Hâkimiyet-i Milliye, 1 Temmuz 1926.
KILIÇ, Fahri, - Tarhan, Murat, (2018), Yeşil Yaprak Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Eğitime Taşradan Bir Bakış, Siyasal Yayınevi, Ankara.
Kılıç, Fahri, (2011), “Bolu Müdâfaa-İ Hukuk Cemiyeti ve Faaliyetleri”, AİBÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, S.11(1), 2011, s.35.
Kılıç, Fahri, Solak, Mehmet, Tarhan, Murat, (2016), Altın Yaprak, (Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Eğitime Taşradan Bir Bakış), Siyasal Yayınevi, Ankara, s. 11-30.
Kılıç, Fahri, Tarhan, Murat, (2018), Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Eğitime Taşradan Bir Bakış, Siyasal Yayınevi, Ankara 2018.
Kılıç, Fahri, (2012), Yeni Türk Alfabesinin Kabulü Ve Öğretiminde Kullanılan Yöntemler- Araçlar, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara 2012.
Milli Gaye Mecmuası, Mart 1923, S.8, s.1.
Muallimler Birliği Dergisi, Bolu Muallimler Birliği Raporu, Sayı: 10, Sene:1, 1926 Ankara.
Muallimler Cemiyeti Nizamnamesi, Matbaa-i Amire, İstanbul 1335.
Muallimler Mecmuası, C. 8, Sayı:12, 15 Teşrin-i Sani 1930, s. 62.
Nurdoğan, Arzu M., (2007), “Türkiye’de Öğretmenlik Mesleğinde Sosyal Dayanışma Fikrinin Doğuşu: Muallim Cemiyetleri (1908-1914)”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, İstanbul 2007, S.17, s.65-66.
Orhan, Ahmet, (2001), Cumhuriyet Dönemi Öğretmen Örgütlenmesi, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, İstanbul 2001.
Oymak, Filiz, (2009), Türkiye Muallimler Birliği Mecmuasının Sistematik Tahlili, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Denizli 2009.
Özdemir, Nuray, (2014), Osmanlıdan Cumhuriyete: Bir Cemiyet Kadını Nakiye Elgün, Phoenix Yayınevi, Ankara 2014.
Özkaya, Hilal, (2016), “Cumhuriyet Dönemi’nde Bir Eğitim Dergisi: Bolu’da “Altın Yaprak”, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.XVI, Bolu 2016, s. 283-284.
Öztürk, Selahattin, (2001), “Osmanlıca Eğitim, Çocuklar ve Gençlere Dair Süreli Yayınlar (Bir Bibliyografya Denemesi)”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, EDAM, S.1, Haziran, İstanbul 2001, s:210-220.
Pustu, Yunus, (2017), “Türkiye Muallimler Birliği Genel Merkezi Ve Şubelerinin Neşrettiği Mecmualar”, Çukurova Araştırmaları Dergisi, S.5, Adana 2017, s.69.
Şahin, Mustafa, (2014), “Türkiye’de Öğretmen Örgütlenmelerine Bir Örnek: Ege Bölgesi Köy Öğretmenleri Derneği”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, S.XIV/28, Ankara 2014, s.281-282.
TBMM Zabıt Ceridesi, 21 Temmuz 1920.
Tunaya, Tarık Zafer, (1984), Türkiye’de Siyasal Partiler, Hürriyet Yayınları, C. I, İstanbul 1984.
Türkoğlu Gazetesi, 25 Mart 1339.
Uygun, Selçuk, (2009), “Öğremen Örgütlenmesinin 100. Yılında Öğretmen Örgütleri Ve Çanakkale Muallimler Birliği” Çağdaş Eğitim Dergisi, Yıl: 34, Sayı: 363, Ankara 2009, s.18-20.
Vakit Gazetesi, 23 Ağustos 1924.
Yaşaroğlu, Ahmet Halit, (1949), “Meşrutiyetten Sonra İlk Muallimler Cemiyeti”, Öğretmen, İstanbul 1949, C. 3, S. 25, s. 8-9.

ISSN: 2146-4456
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2011
Yayıncı: Pamukkale Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi