Bartın Geleneksel Kent Dokusunda Yaya Konfor Düzeyinin Saptanmasına Yönelik Bir Çalışma

Günümüzdeki hızlı kentleşme, kentsel mekanların hızlı bir değişim sürecine girmesine tarihi mekanlardaki geleneksel dokunun korunamamasına, kent kimliğinin kaybolmasına, insan ölçeğinin değişmesine, araç sayısındaki artış ve yaya hareketlerine ilişkin erişim ve sirkülasyon açısından olumsuz sonuçların doğmasına yol açmıştır. Bu noktada sokakların yayalar için daha yaşanabilir hale dönüştürülmesi açısından kentsel mekanlarda yaya hareketlerini kısıtlayıcı ve tarihi çevrelerin insan ölçeğinde algılanmalarını zorlaştırıcı uygulamalar yerine özellikle kent içi geçişleri kolaylaştıran ve yaya konforunun ön planda tutulduğu yaya bölgeleri çalışmalarına yer vermek önem taşımaktadır. Bu kapsamda, Bartın tarihi kent kimliği açısından özel önem taşıyan Bartın Çayı kent içi geçişi boyunca uzanan Kanlıırmak Caddesi’ne bağlanan ve geleneksel sokak dokusuna sahip Kemal Samancıoğlu Sokak ve Turna Sokak araştırma alanı olarak seçilmiştir. Araştırma alanlarına ilişkin mekansal analizler yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, her iki sokağın yaya konfor düzeyinin alt seviyede olduğu tespit edilerek, çalışmada yaya öncelikli tasarım kriterleri doğrultusunda öneriler geliştirilmiştir.

A Study on the Determination of Pedestrians Comfort Level in Bartin Traditional Urban Pattern

Rapid urbanization in today's cities has led urban spaces to enter a process of rapid change, and brought along failure to protect the traditional historical patterns, the loss of urban identity, the change of human scale, the emergence of negative consequences in terms of access and circulation related to pedestrian movement and the increase in the number of vehicles. At this point, to make the streets more livable for pedestrians, it is important to give a place to pedestrian zone studies that ease urban crossings and keep the pedestrian comfort in the forefront rather than the applications that restricts pedestrian movement and generates difficulties in the perception of historical environment in human scale. In this context, because Kanlıırmak Street which is extended along the Bartın River that have importance of Bartın’s historical urban identity, Kemal Samancıoğlu Street ve Turna Street have traditional street patterns which are connected to Kanlıırmak Street have been selected as the research areas. Spatial analyses for the research areas were made. According to the results, it is identified that both streets have lower pedestrian comfort level (D). At the end, recommendations have been developed in the direction of pedestrian priority design criterias.

___

  • 1. Anonim (2015a). Converting The Historical Centre Into A Pedestrian Zone. http://www.civitas.eu/content/converting-historical-centre-pedestrian-zone (Erişim Tarihi: 07.11.2015).
  • 2. Anonim (2015b). Pedestrian Streets and Squares in Historic Towns And Cities: Design and Maintenance Issues in Europe. http://www.ictct.org/migrated_2014/ictct_document_nr_692_206A%20Ian%20Poole%20 Pedestrian%20Streets%20and%20Squares%20in%20Historic%20To.pdf (Erişim Tarihi: 08.11.2015).
  • 3. Bekci B (2012). Fiziksel Engelli Kullanıcılar İçin En Uygun Ulaşım Akslarının Erişebilirlik Açıdan İrdelenmesi: Bartın Kenti Örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 14 (Özel Sayı), 26-36.
  • 4. Bekci B, Cengiz C, Cengiz B (2012). Evaluating Urban Biodiversity in Terms of User Preferences: Urban Residential Landscapes in Bartın (Turkey). Fresenius Environmental Bulletin, 21 (6b), 1626-1634.
  • 5. Cengiz B (2007). Bartın Çayı Peyzaj Özelliklerinin Saptanması ve Değerlendirilmesi Üzerine Bir Çalışma. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora tezi. Ankara, 291s.
  • 6. Cengiz B, Cengiz C, Keçecioğlu P (2016). Transformation of Urban Space in Historical Environment: A Case Study of Bartın City, Turkey. Proceeding of the 1st International Conference on Sea and Coastal Development in the Frame of Sustainability. MACODESU (Marine Coastal Development Sustainability) 2015. Karadeniz Technical University Press Center, Trabzon, Turkey; ISBN:978-975-98008-0-2, p. 443-451.
  • 7. Cengiz C (2011). Bartın Hükümet Caddesi Yaya Bölgesi Tasarımının İrdelenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 13 (20), 80-89.
  • 8. Cengiz C, Keçecioğlu P (2014). Evaluation of Urban Identification Elements in Terms of Urban Design and Urban Image: A Case Study Of Amasra, Turkey. 2nd International Symposium on Environment and Morality (ISEM), 24-26 October, Adıyaman, 544-554.
  • 9. Çağlar T N (1992). Konut Alanları ve Alışveriş Merkezlerindeki Kent Sokaklarının Çağdaş Tasarımları Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Doktora Tezi, Ankara, 175s.
  • 10. Huang T H, Chiun C (2007). Modeling Level of Service on Pedestrian Environment. Journal Of The Eastern Asia Society For Transportation Studies, 7, 1774-1780.
  • 11. Jena S (t.y.). Perception Based Pedestrian Level of Service. National Institute of Technology, Department Of Civil Engineering, Master Thesis, Rourkela, 39p.
  • 12. Lynch K (2011). Kent İmgesi. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 215s.
  • 13. Maternini G, Pezzagno M (2007). Level of Service Criteria For Pedestrian Flow in European Historical Built Up Areas, Walk21 Conference, http://www.Walk21.Com/Conferences/Conference_Papers_Detail.Asp ?Paper =387&Conference=Toronto (Erişim Tarihi: 05.11.2015).
  • 14. Melia S, Parkhurst G, Barton H (2010). Carfree, Low-Car: What’s The Difference?. World Transport Policy and Practice, 16 (2), 24-32.
  • 15. Ocakçı M (2010). Yaya Mekanları. İTÜ, Basılmamış Yüksek Lisans Ders Notu, İstanbul, 113s.
  • 16. Rubenstein H M (1992). Pedestrian Malls, Streetscapes and Urban Spaces. John Wiley & Sons, Inc., Canada, USA, 288s.
  • 17. Sarkar S (2003). Qualitative Evaluation of Comfort Needs in Urban Walkways in Major Activity Centers. Transportation Querterly, 57 (4), 39-59.
  • 18. Şişman E E (2013). Pedestrian Zones. p. 401-426. Özyavuz, M., ed. 2013. Advances in Landscape Architecture, Intech Open Access Publisher.
  • 19. Şişman E, Uyguner B (2009). Tekirdağ Kent Merkezinde Kullanıcıların Yaya Bölgeleri Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, 2, 134-146.
  • 20. TKB (2015). http://www.tarihikentlerbirligi.org/etkinlikler/anadolu-bulusmalari/bulusmalar-listesi/ (20.09.2015).
  • 21. Yalçınkaya F (2007). Ankara-Bahçelievler Aşkabat Caddesinin (7. Cadde‟nin) Yayalaştırılmasının Peyzaj Mimarlığı Açısından İncelenmesi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Ankara, 149s.
  • 22. Yuen B, Chor C H (1998). Pedestrian Streets in Singapore. Transportation, 25, 225-242.