Zayi Edilen Boş Çek Yapraklarının Mahkeme Tarafından İptaline Karar Verilip Verilemeyeceği Üzerine Bazı Düşünceler

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda bono ve poliçeye ek olarak çek de kambiyo senedi olarak kabul edilmiştir. Ayrıca, Türk hukukunda boş çek yapraklarının sadece bankalar tarafından basılacağı veya bastırılacağı düzenlenmiştir. Çek hesabı sahibine bankanın ödemekle yükümlü olduğu tutar açısından, boş çek yapraklarının teslim edilmesiyle gayri nakdi kredi açıldığı kabul edilir (Çek Kanunu m. 3/3). Böylece çek yapraklarının basılarak hesap sahibine teslim edilmesine hukuki bir sonuç bağlanmış bulunmaktadır. Fakat söz konusu boş çek yapraklarının hukuki niteliği belirli değildir. Bu çalışmada boş çek yapraklarının kaybı halinde, iptal davası açılıp açılamayacağı ele alınmıştır. Doktrinde boş çek yapraklarının zayi edilmesi halinde iptal davası açılıp açılmayacağı konusu tartışmalıdır. Yargıtay kararlarında ortaya konan çözüm yönteminin doktrinde eleştirildiği görülmektedir. Bu amaçla öncelikle çekin hukuki niteliği tartışılacak, ikinci olarak unsurları tam bir çekin iptaline ilişkin hususlar değerlendirilecek, son başlık altında ise unsurları eksik bulunan bir çek olarak nitelendirilmesi gerektiğini düşündüğümüz boş çek yaprağının iptali sorunu üzerinde durulacaktır

Some Remarks About Blank Check Forms; Whether the Cancellation By Court Is Possible In Case of Lost

Check is legalized as a bill of exchange besides promissory note and letter of exchange in Turkish Commercial Code numbered 6102. In Turkish law, the law maker has only given the authority to print or give order to print check books to the banks. As soon as a check book is delivered to an account holder of a Bank it is accepted that an irrevocably non cash loan is made between the Bank and the customer (Check Law Art. 3/3). Therefore, a blank check form to be printed and delivered to the account owner has its legal effect. The aforementioned check forms legal qualifications are unspecific. The subject of this article is that whether it is possible to bring an action for cancellation of the blank check forms in case those check forms are lost. This issue is controversial in Turkish Law doctrine. The Supreme Court’s rule for resolution to this problem is criticized by the doctrine. For that matter, first of all a checks legal qualification than cancellation of a check in due form and lastly cancellation of a blank check form, which we think it should be considered as a check lack of necessary elements, will be discussed

PDF

___

Akil, C. (2013). Vesayete İlişkin Olanlar Dışında Türk Medeni Kanun’da Yer Alan Çekişmesiz Yargı İşleri, AÜHFD, 62(4), 923-969.
Arslan, Ç., Kayançiçek, M. (2010). 5941 Sayılı Çek Kanunu Şerhi, Ankara: Sözkesen Matbaacılık Tic. Ltd. Şti.
Arslanlı, H. (1954). Ticari Senetler Dersleri, 3. Bası, İstanbul: Fakülteler Matbaası.
Bahtiyar, M. (2013). Kıymetli Evrak Hukuku (Ders Notları) 11. Bası, İstanbul; Beta Basım A.Ş.
Boyacıoğlu, C/Dülger, İ (2011). The Evaluation of Latest Developments in Turkish Check Law FromCivil and Criminal Points of Wiew, International Journal of Arts & Sciences, 4(22), 319-330.
Bozer, A., Göle, C. (2013). Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara: Batider. Can, M. (1998). Çek Hamilinin Muhatap Bankaya Karşı Hukuki Durumu, GÜHFD, C.II, (1-2), 63-80.
Çelebican, G., Kalpsüz, T., Erem,. F (1974) İktisadi ve Hukuki Yönden Çek, Ankara; Batider.
Eriş, G. (2014) Türk Ticaret Kanunu Hükümlerine Göre Kıymetli Evrak, Ankara: Seçkin Yayıncılık A. Ş.
Gözübüyük, G., Tan, T. (2001). İdare Hukuku C.I, Genel Esaslar, Ankara: Turhan Kitapevi.
Gültekin, Ö. (2011). Kıymetli Evrakın Zıyaı ve İptali, 6. Bası, Ankara; Seçkin Yayıncılık A. Ş.
Gürühan, C. (2011). Çekin Zayi Olması ve İptali, Ankara: Adalet Basım Yayın Ltd Şti.
İnan, N. ( Riziko 1981). Çek Rizikolarından Doğan Sorumluluk, Ankara: Batider.
İnan, N. (1981). Özel Hukukta Karşılıksız Çek Kavramı, Çek Hukukunda Gelişmeler Sempozyumu (18-19 Aralık 1981) Batider, C. XI, (2), 99-118.
Kalkan, B. (2004). Kıymetli Evrakta Hakkın Doğumu ve Kıymetli Evrak Teorileri, Prof. Dr. Ergun Özsunay’a Armağan içinde (87-104). İstanbul: Vedat Kitapçılık,
Kalpsüz, T. (1981). Çek Hukukuna İlişkin Bazı Meseleler Hakkında Yargıtay Kararlarının Tahlili, Çek Hukukunda Gelişmeler Sempozyumu (18-19 Aralık 1981) Batider, Aralık 1981, C. XI, (2) 37-62.
Karayalçın, Y. (1970). Ticaret Hukuku III, Ticari Senetler (Kambiyo Senetleri), Ankara: SevinçMatbaası.
Kayar, İ. (2013). Kıymetli Evrak Hukuku, 7. Bası, Ankara: Seçkin Yayıncılık A. Ş.
Kendigelen, A. (2007). Çek Hukuku, İstanbul; Arıkan Yayınevi.
Kınacıoğlu, N. (1999). Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Nurkut, İ., Kıvanç, S, (1984). Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin Çeke İlişkin Kararları (1979-1982), (Kalpsüz, Turgut, Sempozyum Tartışmalar, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu I, içinde, s. 123-162.
Oktay, S. (1986). Poliçede Defiler, Prof. Dr. Ernst E. Hirşh’in Hatırasına Armağan, Ankara; Batider, 339-363.
Öztan, F. (1997). Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara: Turhan Kitapevi.
Öztürk (Dirikkan), H. (1990). Kıymetli Evrakın Ziyaı ve İptali, Ankara: Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermayesi.
Poroy, R., Tekinalp, Ü. (2013) Kıymetli Evrak Hukuku Esasları 5941 Sayılı Çek Kanununun Yorumu ile Gözden Geçirilmiş 21. Baskı, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
Postacıoğlu, İ. (1975). Medeni Usul Hukuku Dersleri, 6. Bası, İstanbul: Sulhi Garan Matbbası Koll. Şti.
Pulaşlı, H. (2012). Kıymetli Evrak Hukuku, Adana: Karahan Yayınevi.
Reisoğlu, S. (2011). Çek Hukuku, Ankara: Cem Web Ofset San. Tic. Ltd Şti.
Seven, V. (2009). 5838 sayılı Kanun’un Çek Hukukuna Etkilerinin Değerlendirilmesi, İzmir BarosuDergisi, Ocak, Yıl. 73, (1) 97-111.
Sezer, A. (2013). Kıymetli Evrakın Zayi Olması ve İptal Davası, Ankara: Adalet Yayınevi.
Tandoğan, H. (1981). Sonraki Tarihli Çekler ve Uygulamada Ortaya Çıkardıkları Sorunlar, ÇekHukukunda Gelişmeler Sempozyumu (18-19 Aralık 1981) Batider, Aralık 1981, C. XI, (2) 63-94.
Tekil, F. (1994). Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul; Fakülteler Matbaası.
Topaloğlu, M. (2005). Bilişim Hukuku, Adana: Karahan Kitapevi.
Türk Dil Kurumu, (2005). Türkçe Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayını.
Yasaman, H. (1998). Çek, 40. Yılında Türk Ticaret Kanunu, 225-230, İstanbul: Beta Basım A.Ş.
Yılmaz, E. (2012). Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara: Yetkin Yayınevi.