Finans Hukukunda Delil Sözleşmeleri

Finans hukukunda finansal kurumlar ile kişiler arasında yapılan çerçeve sözleşmelerde yer alan delil sözleşmesi kayıtları ve bunların geçerliliğinin, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile konuya açıklık getirilmiş olsa dahi, usûl hukuku bakımından incelenmesi gereken noktaları mevcuttur. Uygulamada, delil sözleşmelerinin bankalar, sigorta kurumları veya yatırım kuruşlarınca kullanılması genel işlem şartları biçiminde karşımıza çıkmasının yanı sıra, uyuşmazlıkların çözümünde özellikle şirket satın almalarında ve finansal uyuşmazlıkların çözümünde delil sözleşmeleri kilit bir role sahiptir. Zira, delil sözleşmesine ilişkin hükmün varlığının ispat araçlarının kullanılabilirliğini doğrudan etkileyeceği şüphesiz olup, özellikle finansal kurum nezdinde bulunan delillerin tek taraflı olarak kabul edilmesinin mağduriyetlere yol açması muhtemeldir.

Evidential Contracts In Financial Law

In finance law, evidential contract clauses in framework agreements that are drawn up between financial institutions and individuals and validity of these clauses bear some issues that need to be examined in terms of procedural law, even if Code of Civil Procedure numbered 6100 shed some light on this issue. In practice, the use of evidential contracts on the part of banks, insurance institutions or investment firms are observed as usual conditions of their operations. Moreover, these contracts play a vital role in resolution of disputes especially in acquisition transactions and resolution of financial disputes. In the case of a clause regarding an evidential contract, it is clear that this clause will directly have an impact on presentation of physical and digital evidence at trial. It is most likely that admission of evidences kept in a financial institution will lead to unjust suffering of individuals due to the determination of terms unilaterally by financial institutions.

___

  • Acar, A. E. (2013). Medeni Muhakeme Hukukunda Elektronik İmzalı Belgelerin Delil Niteliği, İstanbul: On İki Levha.
  • Alangoya, Y., Yıldırım, M. K. ve Yıldırım Deren, N. (2011). Medeni Usul Esasları, 8. Baskı, İstanbul: Beta. (Alangoya ve diğerleri-Medeni Usul).
  • Alangoya, Y., Yıldırım, M. K. ve Yıldırım Deren, N. (2006). Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı Değerlendirmeler ve Öneriler, İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları (Alangoya ve diğerleriDeğerlendirme).
  • Ansay, S. Ş. (1960). Hukuk Yargılama Usulleri, 7. Baskı, Ankara: AÜHF Yayınları.
  • Arslan, R., Yılmaz, E., Taşpınar Ayvaz, S. ve Hanağası, E. (2019). Medeni Usul Hukuku, 4. Baskı, Ankara: Yetkin.
  • Arslan, R. (2013). Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Delil Sözleşmesi Konusunda Getirdiği Yenilikler. Bankacılar Dergisi, Özel Sayı, 67-71.
  • Aşit, R. (2015). Delil Sözleşmeleri Bakımından İrade Serbestisinin Sınırı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi - Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Atalay, Ö. (1976). Hakem-Bilirkişi Kavramı. Ankara Barosu Dergisi, Sayı:5, 870-874.
  • Atalı, M., Ermenek, İ. ve Erdoğan, E. (2019). Medeni Usul Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları.
  • Atamer, M. Y. (2001). Sözleşme Özgürlüğünün Sınırlandırılması Sorunu Çerçevesinde Genel İşlem Şartlarının Denetlenmesi, 2. Bası, İstanbul: Beta Yayınevi.
  • Ateş, M. (1995). Hukuk Muhakemeleri Usulünde Delil Sözleşmeleri. Yargıtay Dergisi, C. 21, S. 1-2, 244-263.
  • Aydın, S. (2009). Borsa İşlemlerinden Doğan Uyuşmazlıklar, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
  • Balkan, B. ve Kahyaoğlu, S. B. (2017). Türk Bankacılık Sektöründe Faks ve Hukuki Boyutu. Bankacılar Dergisi, Sayı:103, 82-99.
  • Battal, A. (1997). Bankacılık İşlemlerinde İspat Usulü ve Delil Sözleşmeleri. BATİDER, C. XIX, Aralık, S. 2,129-140.
  • Belgesay, M. R. (1939). Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu Şerhi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi
  • Berkin, N. (1981). Tatbikatçılara Medeni Usul Hukuku Dersleri, İstanbul: Filiz Kitabevi.
  • Bilge, N. ve Önen, E. (1978). Medeni Yargılama Hukuk Dersleri, 3. Baskı, Ankara: AÜHF.
  • Bolayır, N. (2014). Hukuk Yargılamasında Delillerin Toplanmasında Tarafların ve Hâkimin Rolü, İstanbul: Vedat.
  • Budak, A. C. ve Karaaslan, V. (2019). Medeni Usul Hukuku, Ankara: Adalet.
  • Cantaymaz, T. (2002). İspat Hukukunda Hakem Bilirkişilik, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Çiftçi, P. (2009). Bir Hukuk Genel Kurulu Işığında Özellikle Medeni Usul Hukuku Açısından Delil Sözleşmelerinin Geçerliliği Sorunu. DEHFD, C. 11,129-182. (Çiftçi-Delil Sözleşmeleri).
  • Çiftçi, P. (2018). Medeni Yargılama Hukukunda İspat Hakkı ve Sınırlamaları, Ankara: Adalet. (Çiftçiİspat Hakkı).
  • Deren Yıldırım, N. (1994). Hakem Bilirkişi Sözleşmesinin Hukuki Mahiyeti ve Delillerin Serbetçe Değerlendirilmesi İlkesinin Vazgeçilmezliği. İÜHFM, C: LIV, S. 1-4, 321-330.
  • Erturgut, M. (2004). Medeni Usul Hukukunda Elektronik İmzalı Belgelerin Delil Olarak Değerlendirilmesi, Ankara: Yetkin. (Erturgut-Delil)
  • Erturgut, M. (2003). Elektronik İmza Kanunu Bakımından E-belge ve E-imza. Bankacılar Dergisi, 48, 66-79. (Erturgut- E-imza).
  • Göksu, M. (2011). Hukuk Yargılamasında Elektronik Delil, Ankara: Adalet. (Göksu-Elektronik Delil).
  • Göksu, M. (2011). 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu Çerçevesinde Senetle İspat Kuralları ve Bunların İstisnaları. HHFD, 1(1), 53-65. (Göksu-Senetle İspat).
  • Gökyayla, C. D. (2001). Aracı Kuruluşların 2. El Piyasalardaki Alım-Satım Aracılık Faaliyetlerinden Doğan İspat Sorunları. Prof. Dr. Mahmut Tevfik Birsel’e Armağan, İzmir, 173-199.
  • Görgün, Ş., Börü, L., Toraman, B. ve Kodakoğlu, M. (2019). Medeni Usul Hukuku, 8. Baskı, Ankara: Yetkin.
  • Hanağası, E. (2016). Medeni Yargılama Hukukunda Silahların Eşitliği, Ankara: Yetkin.
  • Hastings, A., Rippey, E., Gimbel, M., Kornblau, D., Phillips, W. Ruffino, A.. (2015) E-Discovery. Jonathan N. Eisenberg (Edited by), Litigating Securities Class Actions içinde (ss. 13-1-13.98), New York: Lexis Nexis.
  • Hatipoğlu, T. (2019). Medeni Yargılama Hukukunda Delil Sözleşmeleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • İnal, N. (2003). Örnek Karar ve Dilekçelerle Açıklamalı Hukuk Yargılaması Usulü Yasası, C. II, İstanbul.
  • Jonakait, R. N. (1996). “Text, Texts, or Ad Hoc Determinations: Interpretation of The Federal Rules of Evidence”, 551-591. 03 Nisan 2020 tarihinde https://www.copyright. com/ccc/basic Search.do?&operation=go&searchType=0&last Search= simple&all= on&titleOrStdNo= 0019-6665 adresinden erişildi.
  • Karslı, A. (2014). Medeni Muhakeme Hukuku Ders Kitabı, 4. Baskı, İstanbul: Alternatif.
  • Karslı, A. (2001). Medeni Usul Hukukunda Usuli İşlemler, İstanbul. (Karslı-Usuli İşlemler).
  • Keser Berber, L. (2002). İnternet Üzerinden Yapılan İşlemlerde Elektronik Para ve Dijital İmza, Ankara: Yetkin.
  • Keser Berber, L. (2019). “Biyometrik İmza ve Türk Borçlar Kanunu’ndaki Şekil Şartı ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ndaki İmza Açısından Yeri”, 1-12. 29 Nisan 2020 tarihinde itlaw.bilgi.edu.tr adresinden erişildi.
  • Keser, S. (2016). "Medeni Yargılama Hukukunda Delil Başlangıcı, İstanbul: On İki Levha.
  • Konuralp, H. (2009). Medeni Usul Hukukunda İspat Kurallarının Zorlanan Sınırları, Ankara: Yetkin. (Konuralp-İspat Kuralları).
  • Konuralp, H. (2009). Medeni Usul Hukukunda Yazılı Delil Başlangıcı, Ankara: Yetkin (Konuralp-Delil Başlangıcı).
  • Korkmaz, S. (2004). Sigorta Sözleşmelerinde İspat Sorunları, İzmir: Güncel.
  • Kuru, B. (2019). İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medeni Usul Hukuku, 3. Baskı, Ankara: Yetkin.
  • Kuru, B. (2001). Hukuk Muhakemeleri Usulü, C.III, İstanbul: Demir-Demir..
  • Kuru, B. ve Budak, A. C.(2011). Hukuk Muhakemeleri Kanununun Getirdiği Başlıca Yenilikler. İstanbul Barosu Dergisi, 85, 5, 3-44.
  • Mazlum, İ. (2012). Medeni Usul Hukukunda Belge ve Senet Ayrımı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • Muşul, T. (2012). Medeni Usul Hukuku, 3. Baskı, Ankara: Adalet.
  • Önen, E. (1979). Medeni Yargılama Hukuku, Ankara: Sevinç
  • Özmumcu, S. (2014). Türk Hukukunda Yargıtay Kararları Işığında Re’sen Araştırma İlkesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi MİHBİR Özel Sayısı, 2, C. IV, 145-171.
  • Öztek, S. (2019). Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu Yönünden Sigortacılıkta Tahkime Bakış. MİHDER, 2009/2, 221-249.
  • Pekcanıtez, H. (2017). Medeni Usul Hukuku C. II, Pekcanıtez-Usul, Editörler: Pekcanıtez, H., Özekes, M., Akkan, M. ve Taş Korkmaz, H., İstanbul: On İki Levha.
  • Pekcanıtez, H., Atalay, O. ve Özekes, M. (2019). Medeni Usul Hukuku, İstanbul: On İki Levha.
  • Pekcanıtez, H. (2001). Elektronik Ticaretin Türk İspat Hukukuna Getirdiği Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Uluslararası İnternet Hukuku Sempozyumu, İzmir 21-22 Mayıs, 389-427. (PekcanıtezElektronik Ticaret).
  • Postacıoğlu, İ. E. (1975). Medeni Usul Hukuku Dersleri, 6. Bası, İstanbul: Sulhi Garan Matbaası.
  • Postacıoğlu, İ. E. ve Altay, S. (2015). Medeni Usul Hukuku Dersleri, 7. Bası, İstanbul: Vedat.
  • Soner, F. L. (1975). Senetle İspat Zorunluluğu, Delil Sözleşmesi ve Tanık Dinletilmesi. Ankara Barosu Dergisi, S. V, 654-664.
  • Sebük, T. (1966). Hakem, Hakem Bilirkişi ve Kanuni Hakem Kararlarının Mukayesesi ve Tahkim Şartı. Ankara Barosu Dergisi, S:3, 501-506.
  • Şengel, B. (1998). Delil Sözleşmesi. Yargıtay Dergisi, C. 24, S. 3, 265-284.
  • Tanrıver, S. (2016). Medeni Usul Hukuku Cilt I, Temel Kavramlar ve İlk Derece Yargılaması, Ankara: Yetkin. (Tanrıver-Medeni Usul).
  • Tanrıver, S. (2017). Hukukumuzda Bilirkişilik, Ankara: Yetkin. (Tanrıver-Bilirkişilik).
  • Taşpınar, S. (2001). Medeni Yargılama Hukukunda İspat Sözleşmeleri, Ankara: Yetkin.
  • Teomete Yalabık, F. (2016). İngiliz ve Amerikan Hukuklarında Vakıaların Getirilmesi ile Delillerin Toplanmasında Hâkimin Rolü ve Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi, İstanbul: On İki Levha.
  • Tıktık Yazıcı, Ç. (2013). Arabuluculukta Gizliliğin Korunması, İstanbul: On İki Levha.
  • Topuz, G. (2012). Medeni Usul Hukukunda Karinelerle İspat, Ankara: Yetkin.
  • Tuluay, M. (Tarihsiz). Delil Anlaşmaları, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Tüzel, S. (1938). Beyyine Müteallik Mukaveleler. Adalet Dergisi, S. 10, 1601-1617.
  • Tutumlu, M. A. (2007). Medeni Yargılama Hukukunda Delillerin İleri Sürülmesi, Ankara: Seçkin.
  • Umar, B. (1962). İsbat Yükü Kavramı ve Bununla İlgili Bazı Kavramlar. İÜHFM, C.XXVIII/1-2, 790-797. (Umar-İsbat).
  • Umar, B. (1962). Delil Anlaşmaları. İHFM, S. XXVIII/3-4, 856-862. (Umar-Delil).
  • Umar, B. (2014). Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 2. Baskı, Ankara: Yetkin. (Umar-Şerh).
  • Umar, B. ve Yılmaz, E. (1980). İsbat Yükü, 2. Baskı, İstanbul: Kazancı Hukuk.
  • Üstündağ, S. (2000). Medeni Yargılama Hukuku, C.I-II, İstanbul: Nesil Matbaacılık.
  • Yavaş, M. (2020). Senetle İspat ve Senede Karşı Senetle İspat Kuralları ile Bu Kuralların İstisnaları, 2. Baskı, Ankara: Seçkin
  • Yıldırım, K. (2006). - Kitap İncelemesi- Avrupa İspat Hukuku Tablosu. Mehmet SOMER’e Armağan, İstanbul, 797-808.
  • Yılmaz, E. (2017). Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, C. II, 3. Baskı, Ankara: Yetkin Yayınları. (Yılmaz-Şerh).
  • Yeğengil, R. (1974). Tahkim (L'arbitrage), İstanbul: Cezaevi Matbaası.
  • Yeşilirmak, A. (2010), Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolu Olarak Hakem-Bilirkişilik. DEÜHFD, Prof. Dr. Bilge Umar’a Armağan, C.11, Özel Sayı:2009, 693-738.
  • Yılmaz, E. (2011). Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Getirdikleri. Ankara Barosu Dergisi, 2, 214-253. (Yılmaz-HMK’nın Getirdikleri).
  • Yılmaz, E. (2012). (Medeni Yargılama Hukukunda) Yemin, Ankara: Yetkin.(Yılmaz-Yemin).
  • Yılmaz, M. (2016). Elektronik İmzalı Belgelerin Karşılaştırmalı Hukukta ve İdarî Yargılama Hukukunda Delil Niteliği. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 22, 3435-3486.
  • Wexler, St. “Burden of Proof, Writ Large”, 75-88. 21 Nisan 2020 tarihinde https://www. copyright. com/ccc/basicSearch.do?& operation =go&searchType=0&lastSearch= simple &all = on&titleOrStdNo=0068-1849 adresinden erişildi.