Yenidoğanlarda Ağrı Yönetiminde Kullanılan Kanıt Temelli Nonfarmakolojik Hemşirelik Uygulamaları

Yenidoğan yoğun bakım ünitesindeki bir bebeğe tanı ve tedavi amacıyla ağrı ve strese neden olan pek çok ağrılı girişimuygulanmaktadır. Bu derlemenin amacı yenidoğanlarda ağrı yönetiminde kullanılan kanıt temelli nonfarmakolojik hemşirelikuygulamalarının incelenmesidir. Bu derlemede yıl sınırlaması olmaksızın “Medline, PubMed, EBSCOHOST, GoogleScholar” veri tabanlarından Türkçe ve İngilizce “ağrı, kanıt, nonfarmakolojik hemşirelik uygulamaları, yenidoğan” anahtarkelimeleri ile literatür taraması yapılmış ve deneysel, randomize kontrollü, meta analiz ve sistematik derleme çalışmasonuçlarına yer verilmiştir. Yenidoğanlarda sık uygulanan topuk kanı alma, intravenöz girişimler, aspirasyon gibi ağrılıişlemler sırasında uygulanan nonfarmakolojik yöntemlerin ağrıyı azaltmada etkili olduğu bulunmuştur. Bu yöntemlerarasında; masaj, kanguru bakımı, müzik dinletme, emzik verme, sarmalama, prone pozisyonu verme, anne sütü/emzirme,dokunma-kucaklama, cenin pozisyonu verme, çevresel uyaranları azaltma ve bireyselleştirilmiş gelişimsel bakımuygulamaları yer almaktadır. Etkili ağrı yönetimi için yenidoğanların yaşadığı ağrının doğru ve zamanında tanımlanmasıönemlidir. Yenidoğan hemşireleri ağrıyı önlemeli, ağrıyı değerlendirmeli, kanıta dayalı uygulamalara daha fazla yer vermeli,etkili farmakolojik ve nonfarmakolojik ağrı yönetimi stratejilerini uygulayarak, bakım planını sürekli olarakdeğerlendirmelidir.

Evidence-Based Non-Pharmacological Nursing Procedures For Newborn Pain Management

Numerous procedures that are associated with pain and stress are applied to a newborn in an intensive care unit with the purpose of diagnosis and treatment. The purpose of this compilation is examining the evidence-based non-pharmacological nursing practices used in pain management in newborns. In this direction, randomized controlled, meta-analysis and systematic compilation results were included. In this review, a literature review was conducted with the keywords of "pain, evidence, non-pharmacological nursing practices, newborn" in Turkish and English from the databases of "Medline, PubMed, EBSCOHOST, Google Scholar" and experimental, randomized controlled, meta-analysis and systematic review study results. It has been found that the non-pharmacological methods applied frequently in newborns, such as heel lance, intravenous interventions and aspiration are effective in terms of reducing pain. Among these methods; massage, kangaroo care, listening music, giving a pacifier, prone position, breast milk/breastfeeding, touching/embracing, giving a fetal position, reducing environmental stimulators and individualized developmental care practices can be considered. In terms of effective pain management it is important to identify the pain experienced by newborns accurately and on time. Newborn nurses should prevent pain, relieve pain, include evidence-based procedures more often and evaluate the care plan continuously by applying non-pharmacological pain management strategies

PDF

___

Akcan, E., & Polat, S. (2017). Yenidoğanlarda ağrı ve ağrı yönetiminde hemşirenin rolü. ACU Sağlık Bil Derg, (2), 64-69.
Akcan, E., & Yiğit, R. (2015). Prematüre bebek ağrı profili: Türkçe geçerlilik ve güvenirliliği. F.Ü.Sağ.Bil.Tıp Derg, 29(3), 97–102.
Akcan, E., & Yiğit., R. (2016). Türkiye’de yenidoğan kliniklerinde çalışan hemşire ve hekimlerin yenidoğanda ağrı yönetimi ile ilgili yaklaşımları. ACU Sağlık Bil Derg, (3), 147-153.
Akcan, E., Yıgıt, R., & Atıcı A. (2009). The effect of kangaroo care on pain in premature infants during invasive procedures. The Turkish Journal of Pediatrics, 51(1), 14.
Alemdar, D. K., & Özdemir, F. K. (2017). Effects of covering the eyes versus playing intrauterine sounds on premature infants' pain and physiological parameters during venipuncture. Journal of Pediatric Nursing, 37, e30-e36.
American Academy of Pediatrics, (2016). Committee on fetus and newborn and section on anesthesiology and pain medicine. Prevention and management of procedural pain in the neonate, An update. Pediatrics, 137(2), e20154271.
Anand, K. J. S., Hall, R. W., Desai, N., Shephard, B., Bergqvist, L. L., Young, T. E., Boyle E. M., Carbajal R., Bhutani V. K., Moore M. B., Kronsberg S. S., Barton B. A., & NEOPAIN Trial Investigators Group (2004). Effects of morphine analgesia in ventilated preterm neonates: Primary outcomes from the neopain randomised trial. The Lancet, 363(9422), 1673-1682.
Badr L. K., Demerjian T., Daaboul T., Abbas H., Zeineddine M. H., & Charafeddine L. (2017). Preterm infants exhibited less pain during a heel stick when they were played the same music their mothers listened to during pregnancy. Acta Pædiatrica, 106(3), 438-445.
Bellieni, C. V., Bagnoli, F., Perrone, S., Nenci, A., Cordelli, D. M., Fusi, M., & Buonocore, G. (2002). Effect of multisensory stimulation on analgesia in term neonates a randomized controlled trial. Pediatric Research, 51(4), 460-463.
Bellieni, C.V., Tei, M., Coccina, F., & Buonocore, G. (2012). Sensorial saturation for infants pain. The Journal of Maternal-Fetal Neonatal Medicine, 25(sup1), 79-81.
Carbajal, R., Rousset, A., Danan, C., & et al. (2008). Epidemiology and treatment of painful procedures in neonates in intensive care units. JAMA, 300, 60-70.
Ceylan, S. S., & Bolışık, B. (2017). Yenidoğan bebeklerde alps-neo ağrı ve stres değerlendirme ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Pamukkale Tıp Dergisi, 10(1), 45-52.
Chidambaram, A. G., Manjula, S., Adhisivam, B., & Vishnu Bhat, B. (2014). Effect of kangaroo mother care in reducing pain due to heel prick among preterm neonates: A crossover trial. The Journal of Maternal-Fetal Neonatal Medicine, 27(5), 488- 490.
Cignacco, E., Hamers, J.P., Stoffel, L., Lingen, R.A., Gessler, P., McDougall, J., & Nelle, M. (2007). The Efficacy of non‐pharmacological interventions in the management of procedural pain in preterm and term neonates. European Journal of Pain, 11(2), 139-152.
Cirik, V. A., & Efe, E. (2020). The effect of expressed breast milk, swaddling and facilitated tucking methods in reducing the pain caused by orogastric tube insertion in preterm infants: A randomized controlled trial. International Journal of Nursing Studies, 104, 103532.
Cong, X., Cusson, R. M., Walsh, S., Hussain, N., Ludington-Hoe, S. M., & Zhang, D. (2012). Effects of skin-to-skin contact on autonomic pain responses in preterm infants. The Journal of Pain, 13(7), 636-645.
Çağlayan, N., & Balcı, S. (2014). Preterm yenidoğanlarda ağrının azaltılmasında etkili bir yöntem: Cenin pozisyonu. F.N. Hem. Derg, 22(1), 63-68.
Çakşak, A. (2017). Term bebeklerde ayak topuğundan kan alma işlemi sırasında dinletilen beyaz gürültünün, elle verilen cenin pozisyonunun ve her iki uygulamanın birlikte yapılmasının ağrıya etkisi (Doktora Tezi). ESOGÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Çelebioğlu, A., & Üğücü, G. (2019). Yenidoğan ve bebeklik döneminde ağrı ve hemşirelik yönetimi. Turkiye Klinikleri Pediatric Nursing-Special Topics, 5(3), 27-34.
Çöçeli, L. P., Bacaksız B. D., & Ovayolu, N. (2008). Ağrı tedavisinde hemşirenin rolü. Gaziantep Tıp Dergisi, 14, 53-58.
Derebent, E., & Yiğit, R. (2006). Yenidoğanda ağrı: değerlendirme ve yönetim. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10, 41-48.
Diego, M. A., Field, T., Hernandez‐Reif, M., Deeds, O., Ascencio, A., & Begert, G. (2007). Preterm infant massage elicits consistent increases in vagal activity and gastric motility that are associated with greater weight gain. Acta Paediatrica, 96(11), 1588-1591.
Dinçer, Ş., Yurtçu, M., & Günel, E. (2011). Yenidoğanlarda ağrı ve nonfarmakolojik tedavi. Selçuk Üniversitesi Tıp Dergisi, 27(1), 46-51.
Efe E,, Altun E., Çetin H., & İşler A. (2007). Pediatricians’ and pediatric nurses’ knowledge about pain in newborn infants and their practices in some provinces in Turkey. Ağrı, 19(3), 16-25.
Efe, E., & Savaşer, S. (2007). The effect of two different methods used during peripheral venous blood collection on pain reduction in neonates. Ağrı Istanbul, 19(2), 49-57.
Efe, E., Dikmen, S., Altaş, N., & Boneval, C. (2013). Turkish pediatric surgical nurses’ knowledge and attitudes regarding pain assessment and nonpharmacological and environmental methods in newborns’ pain relief. Pain Management Nursing, 14(4), 343-350.
Erkul, M., & Efe, E. (2017). Efficacy of breastfeeding on babies’ pain during vaccinations. Breastfeeding Medicine, 12(2), 110-115.
Erkut, Z., & Yildiz, S. (2017). The effect of swaddling on pain, vital signs and crying duration during heel lance in newborns. Pain Management Nursing, 18(5), 328-336.
Eroğlu, A., & Arslan, S. (2018). Yenidoğanda ağrının algılanması, değerlendirilmesi ve yönetimi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1), 52-60.
Gabriel, M. Á. M., de Mendoza, B. R. H., Figueroa, L. J., Medina, V., Fernández, B. I., Rodríguez, M. V., Huedo, V .E., & Malagón, L. M. (2013). Analgesia with breastfeeding in addition to skinto-skin contact during heel prick. Archives of Disease in Childhood-Fetal and Neonatal Edition, 98(6), F499-F503.
Gao, H., Xu, G., Gao, H., Dong, R., Fu, H., Wang, D., Zhang, H., & Zhang, H. (2015). Effect of repeated kangaroo mother care on repeated procedural pain in preterm infants: A randomized controlled trial. Int J Nurs Stud, 52, 1157-1165.
Gray, L., Watt, L., & Blass, E. M. (2000). Skin-to-skin contact is analgesic in healthy newborns. Pediatrics, 105(1), 14.
Hall, R. W., & Anand, K. J. (2014). Pain management in newborns. Clinics in Perinatology, 41(4), 895- 924.
Hartley, K. A., Miller C. S., & Gephart, S. M. (2015). Facilitated tucking to reduce pain in neonates evidence for best practice. Advances in Neonatal Care, 15(3), 201-208.
Henry, P. R., Haubold, K., & Dobrzykowski, T. M. (2004). Pain in the healthy full-term neonate: Efficacy and safety of interventions. Newborn and Infant Nursing Reviews, 4(2), 106-113.
Herrington, C. J., & Chiodo, L. M. (2014). Human touch effectively and safely reduces pain in the newborn intensive care unit. Pain Management Nursing, 15(1), 107-115.
Imseytoğlu, D., & Yıldız, S. (2012). Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde müzik terapi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 20(2), 160-165.
Jain, S., Kumar, P., & McMillan, D. D. (2006). Prior leg massage decreases pain responses to heel stick in preterm babies. Journal of Paediatrics and Child Health, 42(9), 505-508.
Johnston, C. C., Stevens, B., Pinelli, J., Gibbins, S., Filion, F., Jack, A., & et al. (2003). Kangaroo care is effective in diminishing pain response in preterm neonates. Archives of Pediatrics Adolescent Medicine, 157(11), 1084-1088.
Johnston, C., Barrington, K.J., Taddio, A., Carbajal, R., & Filion, F. (2011). Pain in Canadian NICUs have we improved over the past 12 years? The Clinical Journal of Pain, 27(3), 225-232.
Johnston, C., Campbell‐Yeo, M, Disher, T., Benoit, B., Fernandes, A., Streiner, D., & Zee, R. (2017). Skin‐to‐skin care for procedural pain in neonates. Cochrane Database of Systematic Reviews, (2),1- 87.
Johnston, C., Campbell-Yeo, M., Fernandes, A., Inglis, D., Streiner, D., & Zee, R. (2014). Skin-to-skin care for procedural pain in neonates. Cochrane Database Syst Rev, 1(1).
Kostak, M. A., Inal, S., Efe, E., Yılmaz, H. B., & Senel, Z. (2015). Determination of methods used by the neonatal care unit nurses for management of procedural pain in Turkey. Methods, 65(526).
Kucukoglu, S., Kurt, S., & Aytekin, A. (2015). The effect of the facilitated tucking position in reducing vaccination-induced pain in newborns. Italian Journal of Pediatrics, 41(1), 61
Kurt, F. Y., & Çiftçi, E. K. (2019). Ağrının Davranışsal Etkileri-Ağrıyı Algılama ve Tepkileri Etkileyen Faktörler. Türkiye Klinikleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği-Özel Konular, 5(3), 19- 26.
Küçükoğlu S., Aytekin A., Celebioglu A., Celebi A., Caner İ., & Maden R. (2016). Effect of white noise in relieving vaccination pain in premature infants. Pain Management Nursing, 17(6), 392-400.
Lago, P., Garetti, E., Merazzi, D., Pieragostini, L., Ancora, G., Pirelli, A., & Bellieni, C. (2009). Guidelines for procedural pain in the newborn. Acta Paediatrica International Journal of Paediatrics, 98(6), 932-939.
Lopez O., Subramanian P., Rahmat N., Theam L. C., Chinna K., & Rosli R. (2015). The effect of facilitated tucking on procedural pain control among premature babies. Journal o f Clinical Nursing, 24(1-2), 183-191.
Marko, T., & Dickerson, M. (2016). Nonpharmacological manegement of acute and chronic pain. Clinical Handbook of Neonatal Pain Management for Nurses. Newyork Springer Publishing Company. p.101-22.
Mathew, P. J., & Mathew, J. L. (2003). Assessment and management of pain in infants. Postgraduate Medical Journal, 79, 438–443.
Mebed, M. H. (2016). Effect of foot massage on pain responses to heel stick in preterm infants. Med. J. Cairo Univ, 84(2), 25-31.
Özkan, H., & Mucuk, Ö. (2019). Çocuklarda ağrının uzun süreli etkileri. Türkiye Klinikleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği-Özel Konular, 5(3), 13- 18.
Pillai Riddell, R. R., Racine, N. M., Gennis, H. G., Turcotte, K., Uman, L. S., Horton, R. E., Ahola Kohut, S., Hillgrove Stuart, J., Stevens, B., & Lisi, D.M. (2015). Nonpharmacological management of infant and young child procedural pain. Cochrane Database Syst Rev, 2, 12.
Pillai Riddell, R. R., Racine, N. M., Turcotte, K., Uman, L. S., Horton, R. E., Din Osmun, L., & GerwitzStern, A. (2011). Non-pharmacological management of infant and young child procedural pain. Cochrane Database Syst Rev, 10.
Procianoy, R.S., Mendes, E.W., & Silveira, R.C. (2010). Massage therapy improves neurodevelopment outcome at two years corrected age for very low birth weight infants. Early Human Development, 86(1), 7-11.
Rosali L., Nesargi S., Mathew S., Vasu U., Rao S.P., & Bhat S. (2015). Efficacy of expressed breast milk in reducing pain during ROP screening-a randomized controlled trial. Journal of Tropical Pediatrics, 61(2), 135-138.
Rowley, S., & Williams, J. (2015). Multi-sensory stimulation and infant development. Research Review, 1-6.
Sasikala, T., & Kamala, S. (2016). Therapeutic effects of music therapy on preterm neonates–pilot study report. International Journal Of Nursing Education and Research, 4(1), 42-44.
Shah, P. S., Herbozo, C., Aliwalas, L. L., & Shah, V. S. (2012). Breastfeeding or breast milk for procedural pain in neonates. Cochrane Database of Systematic Reviews, (12).
Shah, P.S., Aliwalas, L.I., & Shah, V. (2006). Breastfeeding or breast milk for procedural pain in neonates. Cochrane Database Syst Rev, 3(3), 2-64.
Yavuz, D. E., & Alpar, Ş. E. (2018). Yenidoğan ve süt çocuklarında girişimsel ağrı ve non-farmakolojik yönetimi. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 49(1-Ek Sayı), 169-178.
Yiğit, Ş., Ecevit, A., & Köroğlu, Ö. A. (2018). Türk neonatoloji derneği yenidoğan döneminde ağrı ve tedavisi rehberi. Türk Pediatri Arşivi, 53(Supp: 1), 161-17.