ANAÇ UZUNLUĞUNUN AÇIK KÖKLÜ ASMA FİDANI ÜRETİMİNDE FİDAN RANDIMANI VE KALİTESİNE ETKİSİ
Aşılı asma fidanının iki tipi (açık köklü ve kaplı) vardır. Aşılı asma fidanı üretiminde kullanılan çeliklerinstandart uzunluğu 30–35 cm’dir. Asma fidanlarının bu standart tipi dünyada en fazla kullanılan ölçüdür.Son yıllarda bağlarda eksik yerlerin tamamlanması ve farklı avantajları nedeniyle yüksek gövdeli aşılıasma fidanları kullanılmaktadır. Bu araştırmada, açık köklü aşılı asma fidanı üretiminde çelikuzunluğunun etkilerini ortaya koymak amaçlanmıştır. 5BB, 110R, 41B ve Ramsey anaçlarına ait çeliklerüç farklı uzunlukta (35 cm, 55 cm ve 75 cm) boylandıktan sonra, Narince üzüm çeşidine ait kalemler ileomega kesiti açan aşı makinesi ile masa başında aşılandı. Açık köklü fidanlarda fidan randımanı vebirinci boy fidan randıman değerleri saptandı. Uygulamalarda fidan randımanı %4 (Ramsey, 75 cm) ile%45.2 (Ramsey, 35 cm); Birinci boy fidan randımanı ise %3 (Ramsey, 75 cm) ile %34 (41B, 55 cm)arasında değişmiştir. Toplam fidan randımanı 41B kombinasyonu hariç, diğer kombinasyonlarda çelikuzunluğunun artması ile azalmıştır. Fidanlarda en iyi sürgün ve kök gelişimi sırasıyla 35 cm ve 55 cmçelik uzunluklarından elde edilmiştir. 75 cm çelik uzunluğunda en iyi performans 5BB ve 41B anaçlarınaait kombinasyonlardan elde edilmiştir.
THE EFFECT OF ROOTSTOCK CUTTING LENGTH ON FINAL TAKE AND QUALITY IN THE PRODUCTION OF GRAFTED GRAPEVINES SAPLING WITH BARE ROOT
There are two types of grapevine plant (bare roots and potted). The standard cutting length (30–35 cm) is used in the production of grafted plants. This standard type of grapevine plants is the most used in the world today. Grafted grape plants with high stem have been used because of different advantages and replacement plants in existing vineyards in recent years. In this study, the effects of cutting length on grafted grapevine plants with bare roots were investigated. The dormant cuttings of 5BB, 110R, 41B and Ramsey rootstocks were grouped by their length (35 cm, 55 cm and 75 cm), then scions of Narince cultivars were grafted at bench by omega grafting machine on 5BB, 110R, 41B and Ramsey rootstocks. The final take and first grade final take of bare root grafted saplings were evaluated. Final take ratios were ranged from 4% to (Ramsey, 75 cm) 45.2% (Ramsey, 35 cm). The ratios of first grade sapling were varied from 3% (Ramsey, 75 cm) to 34% (41B, 55 cm). The ratios of total were decreased with increasing in cutting length except for 41B. The best shoot and root growing of grafted plants were obtained from 35 cm and 55 cm cutting length, respectively. However, the best performance in 75 cm cutting application was obtained 5BB and 41B rootstock cuttings.
___
- Oraman, M.N., 1972. Bağcılık Tekniği 2.
Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay.:470,
Ankara.
- Çelik, H., Ağaoğlu, Y.S., Fidan, Y.,
Marasalı, B., Söylemezoğlu, G., 1998.
Genel Bağcılık. Sunfidan A.Ş. Mesleki
Kitap Serisi:1, Ankara, 253s.
- Anonim, 1995. TS 3981 Asma Fidanı.
TSE, Ankara.
- Anonim, 2016b. http://www.richter.fr/en/
vine-nursery-richter-france/32-category
anglais/category-produits/category-plantsvigne
(Erişim Tarihi: 2016)
- Anonim, 2016c. HI–STEM™ Tall Vines–
Ormond Nurseries
- Anonim, 2015. http://ormondnurseries.co.
nz/cms/uploads/pdf/hi–stem–info.pdf
7. Kısmalı, İ., 1978. Yuvarlak Çekirdeksiz
Üzüm Çeşidi ve Farklı Amerikan Asma
Anaçları İle Yapılan Aşılı–Köklü Asma
Fidanı Üretimi Üzerinde Araştırmalar
(Basılmamış Doçentlik Tezi). 102s.
- Etker, M., 2015. Anaç Çapının Tüplü
Asma Fidan Randımanı, Kalitesi ve Bağda
Fidan Gelişimi Üzerine Etkisi (Yük. Lis.
Tezi). G.O.Ü. Fen Bil. Enst. 51s.
- Öncel Deveci, G., 2015. Aşılama Öncesi
Çeliklere Yapılan Bazı Uygulamaların Aşı
Başarısı, Asma Fidanı Randıman ve
Kalitesine Etkisi (Yük. Lis. Tezi). G.O.Ü.
Fen Bil. Enst., 46s.
- Yangözgül, Y., 1994. Kısaltılmış Standart
Çelikler Kullanarak Aşılı Köklü Asma
Fidan Üretimi (Yük. Lis. Tezi). Trakya
Ünv. Fen Bil. Enst., 38s.
- Çelik, M., Çelik, M., Kadıoğlu, S., Çelik,
E., Kocamaz, R., Yalçın ve M.T., Özkaya,
1995. Türkiye’de Meyve ve Asma Fidanı
Kullanımı ve Üretimi. TMMOB Ziraat
Müh. Odası 4. Teknik Kongresi 9–13
Ocak, 2:941–965.
- Banta, E., Baractura, M., 1985. Some
Prelimary Results in Producing and
Establishing Grapevine Grafts of Different
Length. Hort. Abs. 55:10.
- Ophel, K.M., Jones, D.A., Kerr, A.,
1990.Molecular Cloning of Cell Wall
Degrading Enzymes from A. tumefaciens
biovar–3. (Abstr.) Phytopathology,
80(1990):98.
- Sağlam, H., Yağcı, A., Sağlam, Ö.Ç.,
2005. Bazı Amerikan Asma Anaçlarında
IBA Kullanımının Fidan Kalite ve
Randımanına Etkileri Üzerine
Araştırmalar. Türkiye 6. Bağcılık
Sempozyumu, Tekirdağ, 1:554–560.
- Küçükyumuk, C., 2009. Aşılı Asma Fidanı
Üretiminde Farklı Sulama Aralıkları ve
Malç Uygulamalarının Fidan Randımanı
ve Kalitesi Üzerine Etkileri (Doktora
Tezi). SDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü,
Isparta, 188s.
- Sucu, S., Yağcı, A., 2015. Aşılama Öncesi
Amerikan Asma Anaçlarına Ön Bekletme
Uygulamalarının Fidan Randımanı Üzerine
Etkileri. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri
Dergisi A27:450–456, Konya.
- Kurt, O., 2015. Aşılama Öncesi ve
Kaynaştırma Sonrası Çelikleri Suya
Daldırma Sürelerinin Fidan Randıman ve
Kalitesine Etkisi (Yük. Lis. Tezi). G.O.Ü.
Fen Bil. Enst., 29s. Tokat.
- Kılıç, D., 2014. Kokteyl Mikoriza
Uygulamalarının Aşılı Asma Fidanı
Üretiminde Fidan Randıman ve Kalitesi
Üzerine Etkileri (Doktora Tezi).
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü, 144s.
- Yağcı, A., S. Aydın, 2012. Açık Köklü
Asma Fidanı Üretiminde Farklı Gölgeleme
Oranlarının Fidan Randıman ve Kalitesine
Etkileri. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri
Dergisi A27:146–153, Konya.
- Çelik, H., Ağaoğlu, Y.S., 1979. Aşılı
Köklü Asma Fidanı Üretiminde Farklı
Çeşit/Anaç Kombinasyonlarının Aşıda
Başarı Üzerine Etkileri. Ankara
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, Cilt:
29, Fasikül 1’den Ayrı Basım.
- Cangi, R., 1998. Asma Fidanı Gelişimine
Anaçların Etkileri Üzerine Bir Araştırma.
4. Bağcılık Semp. 20–23 Ekim, Yalova,
377–382.
- Sivritepe, N., Türkben, C., 2001. Müşküle
Üzüm Çeşidinde Farklı Anaçların Aşıda
Müşküle Üzüm Çeşidinde Farklı Anaçların
Aşıda Başarı ve Fidan Randımanı Üzerine
Etkileri. Uludağ Üniv. Zir. Fak. Derg.,
15:47–58.
- Baydar, N.G., Ece, M., 2005. Isparta
Koşullarında Aşılı Asma Fidanı
Üretiminde Farklı Çeşit/Anaç
Kombinasyonlarının Karşılaştırılması.
SDÜ Fen Bilimleri Enst. Dergisi 9–3.
- Dardeniz, A., Şahin, A.O., 2005. Aşılı
Asma Fidanı Üretiminde Farklı Çeşit ve
Anaç Kombinasyonlarının Vejetatif
Gelişme ve Fidan Randımanı Üzerine
Etkileri. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez
Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Bahçe
43(2):1–9.
- İşçi, B., Altındişli, A., Kacar, E., Dilli, Y.,
Soltekin, O., Önder, S., Ünal., A., Savaş,
Y., 2015. Farklı Asma Anaçları İle Aşılı
Red Globe Üzüm Çeşidinin Fidan
Randımanı Üzerine Bir Çalışma. Selçuk
Tarım Bilimleri Dergisi 27:17–26.
- Köse, B., Çelik, H., Karabulut, B., 2015.
Determination of Callusing Performance
and Vine Sapling Characteristics on
Different Rootstocks of Merzifon Karası
Grape Variety (Vitis vinifera L.). Anadolu
Tarım Bilimleri Dergisi 30(2):87.
- Çelik, H., Odabaş, F., 1995. Farklı Anaçlar
Üzerine Aşılanan Bazı Üzüm Çeşitlerinde
Aşı Tipi ve Aşılama Zamanlarının
Fidanların Büyüme ve Gelişmesi Üzerine
Etkileri. Türkiye 2. Ulusal Bahçe Bitkileri
Kongresi, 03–06.10.1995, Adana.
- Çelik, M. ve S. Gargın, 2009. Bazı
Amerikan Anaçlarının Köklenme
Yetenekleri Üzerine Indol–Bütirik Asit
(IBA) Dozları ve Çelik Kalınlıklarının
Etkileri. 7. Türkiye Bağcılık ve
Teknolojileri Sempozyumu 5–9 Ekim
2009, Manisa, 2:13–18.
- Türkben, C. ve N. Sivritepe, 2000. Aşılı
Köklü Asma Fidanı Üretiminde Bazı
Dışsal Uygulamaların Aşı Yerinde Kallus
Oluşumu ve Kökleşme Üzerine Etkileri. 2.
Ulusal Fidancılık Semp. Ödemiş/İzmir.
29s.
- Dardeniz, A., Sarıyer, A.A.T., 2013.
Fidanlık Parsellerindeki Aşı Noktası Dikim
Yüksekliğinin Açık Köklü Aşılı Fidan
Randıman ve Gelişimi Üzerine Etkileri.
ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 1(1):9–13.
- Cangi, R., Durak, H., Yağcı, A., Bekar, T.,
Topçu Altıncı, N., Sucu, S., Etker, M.,
Güler, M.Y., Bilget, K., 2015. Farklı
Gelişme Gücüne Sahip Anaçlarla Açık
Köklü Asma Fidanı Üretiminde Aşılı Çelik
Dikim Zamanının Fidan Randıman ve
Kalitesine Etkisi. Bahçe 45:656–661.
- Çelik, H., 1982. Kalecik Karası/41B Aşı
Kombinasyonu İçin Ser Koşullarında
Yapılan Aşılı–Köklü Fidan Üretiminde
Değişik Köklenme Ortamları ve NAA
Uygulamalarının Etkileri (Doçentlik Tezi),
73s. Ankara.
- Akman, İ., Ilgın, C., 1987. Tüplü Fidan
Üretiminde Başarıyı Etkileyen Faktörler.
TÜBİTAK Türkiye 1. Fidancılık
Sempozyumu Bildirileri, 52s.
- Şen, A., Yağcı, A., 2016. Tüplü Asma
Fidanı Üretiminde Farklı Köklendirme
Yerlerinin Fidan Randıman ve Kalitesi
Üzerine Etkileri. Meyve Bilimi 3(1):22–
28.
- Günen, E., Altındişli, A., 2017. Cabernet
Sauvignon Üzüm Çeşidinin Bazı Amerikan
Asma Anaçları ile Aşı Kombinasyonlarının
Örtü Altı ve Açıkta Yetiştiricilik
Koşullarında Tüplü Fidan
Performanslarının Değerlendirilmesi. Ege
Ünv. Ziraat Fak. Dergisi (2017):91–99.
- Karauz, A., Çelik, S., 2007. Değişik
Dönemlerde Alınan Asma Aşı
Kalemlerinde Gözlerin Uyanması ve
Kallus Oluşumu Üzerine Soğukta
Muhafazanın Etkileri. Bağcılık Araştırma
Enstitüsü Müdürlüğü, Tekirdağ, 17s.
- 37. Yılmaz, N., 1970. Çelikle Çoğaltma ve
Bununla İlgili Sorunlar. Tarım Bakanlığı
Ziraat İşleri Genel Müdürlüğü D150.
38. Çelik, H., 1985. Aşılı–Köklü Asma Fidanı
Üretiminde Başarıyı Etkileyen Etmenler.
Türkiye 1. Bağcılık Sempozyumu
Bildirileri, 1:139–153. Ankara.
- Kelen, M., 1994. Bazı Uygulamaların Aşılı
Köklü Asma Fidanı Üretiminde Fidan
Kalite ve Randımanı Üzerine Etkileri ile
Aşı Kaynaşmasının Anatomik ve
Histolojik Olarak İncelenmesi Üzerine
Araştırmalar (Doktora Tezi). Y.Y.Ü Fen
Bilimleri Enst., 131s.
- Rodoplu, N. ve A. Dardeniz, 2015.
Bağcılıkta Farklı Düzeylerde Oransal Nem
Kaybına Uğratılmış Üretim
Materyallerinin Canlılık ve Gelişim
Potansiyellerinin Belirlenmesi. ÇOMÜ
Ziraat Fakültesi Dergisi 3(1):53–61.
- Doğan, A., 1996. Aşılı Asma Fidanı
Üretiminde IBA, NAA ve Plastik Malç
Uygulamalarının Fidan Randıman ve
Kalitesine Etkileri (Doktora Tezi). Y.Y.Ü.
Fen Bil. Enst., 89s.
- Kılıç, D., Yağcı, A., Karabulut, M., Sucu,
S., Topçu, N., 2015. Farklı IBA Dozlarının
110R ve Ramsey Anaçlarına Aşılı Bazı
Üzüm Çeşitlerinde Fidan Randımanı ve
Kalitesi Üzerine Etkileri. Selçuk Tarım
Bilimleri Dergisi 27(2016):137–145.
- Samancı, H., Uslu, İ., 1992. Aşılı–Köklü
Asma Fidanı Üretiminde Randıman ve
Kalitenin Çeşit Anaç Kombinasyonlarına
Göre Değişiminin Araştırılması. Alata
Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü.
- Akman, I., Ilgın, C., 1990. Tüplü Asma
Fidanı Üretiminde Kullanılan Kap
Materyalinin Fidan Randımanı ve
Kalitesine Etkisi. Manisa Bağcılık
Araştırma Enstitüsü Yay. No:36/4:21.