YENİ MERSİN GAZETESİ’NDE (1935-1942) MERSİN KURTULUŞ GÜNÜ KUTLAMALARI

Öz Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle birlikte Osmanlı Devleti tarafından 30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması Anadolu’yu İtilaf Devletleri’nin işgaline hazır hale getirmiştir. İtilaf Devletleri arasında yapılan paylaşım planları sonucunda Fransızlara bırakılan Çukurova’da Ermenilerin silahlandırılmasıyla Türklere karşı baskı ve şiddet artmaya başlamış ve Güney Cephesinde direniş Kuvâ-yı Milliye birlikleri ile sivil örgütler aracılığı ile gerçekleştirilmiştir. Sakarya Meydan Muharebesi’nin zafere ulaşmasıyla birlikte Fransa ve Türkiye Büyük Millet Meclisi arasında yapılan Ankara Antlaşması ile Millî Mücadele’nin Güney Cephesindeki savaşlar sona ermiştir. Güney Cephesinin Fransa tarafından boşaltılması ile birlikte Mersin’de 3 Ocak tarihinde düşman işgalinden kurtulmuş ve bu tarih Kurtuluş Günü olarak kutlanmaya başlamıştır. Şehirde belirli bir program dâhilinde başlayan kutlamalar Halkevinin desteğiyle çeşitli etkinliklerle gerçekleştirilmiştir. Halkın Millî Mücadele döneminde yaşadığı zorlukların anlatıldığı söylevler, şiirler ve temsillerin yanında Halkevi bandosunun çaldığı marşlarla Kurtuluş Günü büyük bir heyecanla kutlanmıştır. Bu etkinliklerde gerçekleştirilen söylevler halkın Millî Mücadele yıllarına ait anılarını tazelerken ulus olmanın önemine de işaret etmektedir. Etkinliklerde Millî Mücadele’ye katılan mücahitlerin de bulunması bu anıların taze tutulması bakımından önemlidir. Çalışma Mersin Kurtuluş Günü etkinliklerini konu edinmektedir. Yeni Mersin Gazetesi’nin 1935-1942 tarihleri arasında yayınlanan nüshalarından yararlanılarak hazırlanan çalışma etkinliklerin kapsamı, seyri ve yansımalarını ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Millî Mücadele, Güney Cephesi, Mersin, Kurtuluş Günü.

PDF

___

19’uncu Kurtuluş Bayramımız Candan Tezahüratla Kutlandı. (1941, 7 Ocak). Yeni Mersin.
B. Uluğ, (1941, 5 Ocak). Mersin Cephesi Nasıl Kurulmuştu. Yeni Mersin.
BOZKURT, Birgül, (2015). “Yılmaz Müfrezesi Kumandanı Şeref Genç’e Göre Mersin’in İşgali”, Millî Mücadele’de Güney Bölgesi Sempozyumu Bildirileri, (25-27 Aralık 2013). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, s.403-427.
Bütün Mersinliler Dün Kurtuluş Bayramlarını Heyecanla Kutluladılar. (1939, 6 Ocak) Yeni Mersin.
BOZKURT, İbrahim, (2018). “İşgal Yıllarında Mersin (1918-1922)”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (1), s. 407-435.
ÇELİK, Kemal, (2013). Millî Mücadele’de Adana (Güney) Havalisi Komutanları, Millî Mücadele’de Güney Bölgesi Sempozyumu Bildirileri, (25-27 Aralık 2013). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, s. 631-670.
ENER, Kasım, (1996). Çukurova Kurtuluş Savaşında Adana Cephesi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Halkevi Haberleri. (Şubat 1946). İçel.
Kurtuluş Bayramı’nı Büyük Tezahüratla Kutladılar. (1938, 6 Ocak). Yeni Mersin.
Kurtuluş Bayramımız. (1941, 5 Ocak). Yeni Mersin.
Kurtuluş Bayramına Hazırlıklar. (1934, 31 Aralık). Yeni Mersin.
Kurtuluş günü Nasıl Kutlanacak. (1935, 5 Ocak). Yeni Mersin.
Kurtuluş Savaşı’nda İçel. (1971). Türkiye Kuvâ-yı Milliye Mücahit ve Gazileri Cemiyeti Mersin Şubesi Yayınları.
Kurtuluşumuzun 17’ci Yılını Kutlulama Programı. (1939, 5 Ocak). Yeni Mersin.
Kurtuluşumuzun 19’uncu Yılını Kutlama Programı. (1941, 5 Ocak). Yeni Mersin.
Kutlu Günün Yıldönümü. (1935, 5 Ocak). Yeni Mersin.
Mersin Kurtuluş Bayramı. (1932, 11 Ocak). Hakimiyet-i Milliye.
Mersin Kurtuluş Günü Hazırlıkları. (1957, 29 Aralık). Hakimiyet-i Milliye.
Mersin’in Kurtuluş Bayramı Tesit Edildi. (1932, 7 Ocak). Akşam.
Mersin’in Kurtuluş Günü Dün Büyük Gösterişler İçinde Kutlandı. (1935, 6 Ocak). Yeni Mersin.
SONYEL, Salâhi R, (2002). “Mondros’tan Samsun’a Türk Kurtuluş Mücadelesinin Doğuşu”, Türkler Ansiklopedisi. C. XV, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
TANSEL, Selahattin, (1991). Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, Cilt I, İstanbul: MEB Yayınları.
Şehrimiz Kurtuluş Bayramı Kutlama Programı. (1938, 5 Ocak). Yeni Mersin.
Toros’ta Kurtuluş Bayramı. (1938, 7 Ocak). Yeni Mersin.
Toroslu Gençler Kurtuluş Günü İstanbul’da Toplantı Yapacaklar. (1935, 3 Ocak). Yeni Mersin.
UÇAROL, Rifat, (1995). Siyasi Tarih (1789-1994). İstanbul: Filiz Kitabevi. Ulus. (1937, 1 Ocak).
Yeni Mersin. (23 Şubat 1936, 23 Şubat).
Kurtuluş Bayramımız. (1942, 4 Ocak). Yeni Mersin