RİSK TOPLUMU BAĞLAMINDA YURTTAŞ GAZETECİLİĞİ VE KORKU KÜLTÜRÜNÜN YAYILMASI

Öz Tarihsel süreç içerisinde, belirli olaylar neticesinde toplumların yaşam biçimlerinde birtakım değişimler meydana gelmiştir. Çeşitli gelişmeler sonucunda modern toplum yapısının dinamikleri çözülmeye başlamıştır. Bu durum modernliğin değişim göstererek devam ettiğini belirtenler ile modern toplumdan kopuşun gerçekleştiğini savunanlar şeklinde iki farklı görüşü ortaya çıkarmıştır. Modern sonrası toplum yapısını ifade edebilmek için sosyal bilimciler farklı tanımlar kullanılmıştır. Bu sosyal bilimcilerden biri olan Ulrich Beck, modern sonrası toplum yapısı için “risk toplumu” kavramını sunmuştur. Sınai modernliğin işlerliğini yitirmesi sonucu olarak risk toplumu ortaya çıkmıştır. Risk toplumu kavramı; modern toplumun yenilenme dinamiğinin meydana getirdiği bireysel, toplumsal ve ekolojik risklerin giderek emniyet denetiminden çıkmasına karşılık gelmektedir. Beck’e ve diğer risk toplumu düşünürlerine göre, bireyler bir şeyleri bildikçe/öğrendikçe korkuya ve endişeye kapılmaktadır. Bu noktada enformasyonun bireylere nasıl ulaştığı konusu gündeme gelmektedir. Enformasyon iletiminde habercilik etkin bir role sahiptir. Risk toplumunda haber yapım sürecinde, bu işin eğitimini almış uzmanların yanı sıra yurttaşlar da rol almaya başlamaktadır. Özellikle Web 2.0 versiyonunun getirmiş olduğu yenilikler, internet teknolojilerinin gelişimi ve küreselleşme ile birlikte; bireyler internet ortamında sunulan içerikleri tüketen pasif kullanıcılar olmaktan çıkarak, internet üzerinden içerik üreten aktif kullanıcılar haline gelmektedir. Bireyler yakalamış oldukları bu imkanlar dahilinde haber niteliği taşıdığını düşündükleri olayları çeşitli mecralarda paylaşarak yurttaş gazetecilerine dönüşmektedir. Daimi içerik üreten yurttaş gazetecileri vasıtasıyla enformasyon aktarımı hız kazanmaktadır. Enformasyon aktarımındaki artışa paralel olarak bireyler ve toplumlar üzerinde korku kültürü yayılım göstermektedir. Bu çalışmada; risk toplumunda yurttaş gazeteciliği aracılığıyla enformasyon aktarımının artışı ve korku kültürünün yayılması üzerinde durulmuş, konuya sosyolojik açıdan yaklaşılmıştır.

___

  • BABACAN, Mehmet Emin, (2015),Sosyal Medya ve Gençlik,İstanbul: Açılımkitap.
  • BAUMAN, Zygmunt, (2018),Siyaset Arayışı,(Çeviren: T. Birkan), İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • BECK, Ulrich, (2005),Siyasallığın İcadı, (Çeviren: N. Ülner), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • BECK, Ulrich, (2019),Risk Toplumu “Başka Bir Modernliğe Doğru”,(Çeviren: K. Özdoğan ve B. Doğan), İstanbul: İthaki Yayınları.
  • DELİBAŞ, Kayhan. (2017),Risk Toplumu “Belirsizlikler ve Söylentiler Sosyolojisi”,İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • DEMİR Askeroğlu, E. ve S. Ersöz Karakulakoğlu, (2019), Geleneksel Medyadan Yeni Medyaya Geçiş Sürecinde Değişen Gazetecilik ‘Yurttaş Gazeteciliği’: Kuşaklar Üzerinde Bir Araştırma,Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi,C.VII,S. 1: 508-536.
  • DURAN, Ragıp, (2003), “Yurttaş Gazeteciliği”, Gazetecilik ve Habercilik,(Ed. S. Alankuş),İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları, 85-99.
  • FUREDİ, Frank, (2014),Korku Kültürü “Risk Almamanın Riskleri”,(Çeviren: B. Yıldırım), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • GERBAUDO, Paolo, (2014),Twitler ve Sokaklar “Sosyal Medya ve Günümüzün Eylemciliği”, (Çeviren: O. Akınhay), İstanbul: Agora Kitabevi.
  • GİDDENS, Anthony,(2012),Sosyoloji.(Çeviren: H. Özel vd.),İstanbul: Kırmızı Yayınları.
  • GİDDENS, Anthony, (2012),Modernliğin Sonuçları.(Çeviren: E. Kuşdil), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • GÜNERİGÖK, Mustafa, (2018),Risk Toplumu ve Din “Yeni Bir Sosyolojiye Doğru”, Ankara: Maarif Mektepleri Yayınları.
  • KARA, Tolga, (2013),Sosyal Medya Endüstrisi,İstanbul: Beta Yayıncılık.
  • KARAMAN, M. ve M. Önder, (2017),“Yurttaş Gazeteciliğinin Ana Akım Medyaya Etkisi: Whatsapp İhbar Hatları Örneği”,Erciyes İletişim Dergisi Akademia,C. V, S. 2: 164- 180.
  • KOYUNCU, A.A. ve M. Günerigök, (2019),Bauman ve Postmodernite,Konya: Çizgi Kitabevi.
  • LAUGHEY, Dan, (2010),Medya Çalışmaları “Teoriler ve Yaklaşımlar”,(Çeviren: A. Toprak), İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • RITZER, George, (2011),Küresel Dünya,(Çev: M. Pekdemir), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • RITZER, G. ve J. STEPNISKY, (2015),Çağdaş Sosyoloji Kuramları ve Klasik Kökleri,(Çeviren: I. Ertuna Howison), Ankara: De Ki Yayınları.
  • SCHLAPP, Hermann, (2013),Gazeteciliğe Giriş,(Çeviren: I. Aygün), Ankara: Vestfalya Eyaletler Yayınevi.
  • TUNCER, Emre, (2014),Patron - Sosyal Medya İmparatorluğu, İstanbul: Akis Yayınları.
  • UZUN, Ruhdan, (2006), Gazetecilikte Yeni Bir Yönelim: Yurttaş Gazeteciliği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,S.16: 633-656.