MÜLTECİ ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN TÜRKÇE DİL BECERİLERİNE VE OKULA UYUM SÜREÇLERİNE İLİŞKİN SURİYELİ VE TÜRK ÖĞRENCİLERİN GÖRÜŞLERİ

Öz Bu çalışmada Suriyeli öğrencilerin Türkçe becerilerinin ve okula uyum süreçlerinin Türk ve Suriyeli öğrencilerin görüşlerine göre değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Suriyeli öğrencilerin Türkçe öğrenme ve sınıfa uyum süreçleri hakkında görüşlerini inceleyen bu çalışmada olgubilim deseni kullanılmıştır. Böylece öğrencilerin bu süreçte yaşadığı deneyimler ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Çalışma Kilis ilindeki Suriyeli ve Türk öğrencilerin beraber eğitim gördüğü iki devlet okulunda yürütülmüştür. Çalışma için 46 Türk öğrenci ve 39 Suriyeli öğrenci seçilmiştir. Öğrencilerin belirlenmesinde amaçlı örneklem yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bu öğrencilerden veri toplamak için araştırmacılar tarafından yarı yapılandırılmış görüşme formları hazırlanmıştır. Öğrencilerle yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Önceden belirlenen temalar içerisine kodlar yerleştirilmiş ve öğrenci görüşlerinden örnekler verilmiştir. Çalışma sonucunda Suriyeli öğrencilerin Türkçe öğrenme ve okula uyum konusunda birçok sorun yaşadığı belirlenmiştir. Suriyeli öğrencilerin yaşadıkları sorunların başında konuşma becerisindeki yetersizlikleri yer almaktadır. Öğrenciler yaşadıkları sorunları çözerken çoğunlukla öğretmenlerinden ve arkadaşlarından yardım almakta ve daha çok çalışarak üstesinden gelmektedirler. Türk öğrencilerden bazıları olumlu tavırlar geliştirirken çoğunlukla olumsuz görüşe sahip oldukları anlaşılmaktadır. Çalışmanın genel sonuçları itibariyle Suriyeli öğrencilerin Türkçe öğrenme ve sınıfa uyum süreçlerinin Türk öğrenciler nazarında birçok sorunu beraberinde taşıdığı ve olumsuz yargılara sebep olduğu anlaşılırken Suriyeli öğrenciler ise kendilerini geliştirmek ve ilerletmek için daha olumlu yargılara sahiptir. Ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda Suriyeli öğrencilerle Türk öğrencilerin beraber etkinlikte bulunacağı uygulamaların gerçekleştirilmesine ihtiyaç olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Suriyeli öğrenci, Akran görüşü, Okula uyum, Mülteci

PDF

___

AKKAYA, A, (2013), “Suriyeli Mültecilerin Türkçe Algıları”, Ekev Akademi Dergisi, 17(56): 179-190.
AKKAYA, A. ve ULUM, Ö. G, (2018), “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Suriyeli Sığınmacıların Dil Öğrenmeye İlişkin İnançları”, International Journal of Languages’ Education and Teaching, 6(4): 1-11.
AKSOY, Z, (2012), “Uluslararası Göç ve Kültürlerarası İletişim”, Journal of International Social Research, 5(20): 292-303.
ARABACI, İ. B., BAŞAR, M., AKAN, D. ve GÖKSOY, S, (2014), “An Analysis About Educational Problems in Camps in Which Syrian Refugees Stay: Condition Analysis”, International Journal of Social Sciences & Education, 4(3): 80-94.
ARSLAN, A, (2011), “A New Group About Teaching Turkish to Foreigners: Refugees and Refugee Students”, Educational Research and Review, 6(21): 1011-1017.
AVCI, F, (2019), “Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden Mülteci Öğrencilerin Sınıf Ortamında Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Öğretmen Görüşleri”, Language Teaching and Educational Research, 2(1): 57-80.
BAŞAR, M., AKAN, D., & ÇİFTÇİ, M, (2018), “Mülteci Öğrencilerin Bulunduğu Sınıflarda Öğrenme Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5): 1571-1578.
BAŞBAY, A. ve BEKTAŞ, Y, (2009), “Çokkültürlülük Bağlamında Öğretim Ortamı ve Öğretmen Yeterlikleri”, Eğitim ve Bilim, 34(152): 30-43.
BİÇER, N. (2017). “Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Ana Dilinin Etkisi”. Turkish Studies, 12(14), 41-58.
BİÇER, N. ve ALAN, Y, (2018), “İki Dillilik Bağlamında Suriyeliler Üzerinde Türkçenin Etkisi”. Yeni Türkiye, Yeni Türk Dili Özel Sayısı-II, 100: 346-352.
BİLECİK, S, (2019), “Akran Görüşlerine Göre Mülteci Çocukların Sosyal Becerileri Üzerine Nicel Bir Araştırma”, Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18(35): 287-314.
BODNER, G. M. & ORGIL, M. K, (2007), Theoretical Frameworks for Research in Chemistry/Science Education, Upper Sadle River: Pearson.
BOHN, A.P., & SLEETER, C. E, (2000), “Multicultural Education and the Standards Movement: A Report from the Field”, Phi Delta Kappan, 82(2): 156-161.
BÖLÜKBAŞ, F, (2016), “Suriyeli Mültecilerin Dil İhtiyaçlarının Analizi: İstanbul Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(46): 21-31.
BÖRÜ, N., ve BOYACI, A, (2016), “Göçmen Öğrencilerin Eğitim-Öğretim Ortamlarında Karşılaştıkları Sorunlar: Eskişehir İli Örneği”, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(14): 123-158
BRAVO‐MORENO, A, (2009), “Transnational Mobilities: Migrants And Education”, Comparative Education, 45(3): 419-433.
BULUT, S., KANAT SOYSAL, Ö. ve GÜLÇİÇEK, D, (2018), “Suriyeli Öğrencilerin Türkçe Öğretmeni Olmak: Suriyeli Öğrencilerin Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar”, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(2): 1210-1238.
BÜYÜKİKİZ, K. K. ve ÇANGAL, Ö, (2016), “Suriyeli Misafir Öğrencilere Türkçe Öğretimi Projesi Üzerine Bir Değerlendirme”, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(3): 1414-1430.
CIRIK, İ, (2008), “Çok Kültürlü Eğitim ve Yansımaları”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34: 27-40.
CRÉPEAU, F, (2013), “The Rights of All Children in the Context of International Migration”, International Organization for Migration (IOM). http://publications.iom.int/system/files/pdf/children_on_the_move_15may.pdf
CRESWELL, J. W, (2007), Qualitative Inquiry and Research Design: Choosing Among Five Traditions (second edition), London: Sage.
DEMİRCİ, M, (2015), “B1 Seviyesinde Türkçe Öğrenen Suriyeli Öğrencilerin Sesli Okuma Becerisiyle İlgili Tespitler”, Turkish Studies,10(7): 333-358.
DOĞAN, B. ve ATEŞ, A, (2018), “MEB’e Bağlı Okullarda Öğrenim Gören Suriyeli Öğrencilere Yönelik Verilen Türkçe Dersinin Öğreticiler Tarafından Değerlendirilmesi (Malatya Örneği)”, Çocuk, Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi, 1(1): 105-124.
DÖNMEZ, M. İ. & PAKSOY, S, (2015), “Türkiye’de Öğrenim Gören Suriyeli Öğrencilerin Türkçe Öğrenmede Karşılaştıkları Sorunlar Üzerine Bir Araştırma: Kilis 7 Aralık Üniversitesi Örneği”, International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES: 1907-1919.
ERDEM, C, (2017), “Sınıfında Mülteci Öğrenci Bulunan Sınıf Öğretmenlerinin Yaşadıkları Öğretimsel Sorunlar ve Çözüme Dair Önerileri”, Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1): 26-42.
ERTAŞ, H. ve ÇİFTÇİ KIRAÇ, F, (2017), “Türkiye’de Suriyeli Göçmenlere Yönelik Yapılan Eğitim Çalışmaları”, Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 13: 99-110.
GÜMÜŞTEN, D, (2017), “Mülteci Çocukların Eğitimi ve Uyumlarına Yönelik Yapılan Müdahale Programları Üzerine Bir Derleme”, Nesne Psikoloji Dergisi (NPD), 5(10): 247-264.
GÜN, M, (2015), “Opinions of Instructors About Reading Skills of Syrian Students Learning Turkish”, Educational Research and Reviews, 10(10): 1424-1433.
İŞCAN, A., KARAGÖZ, B. ve KONYAR, M, (2017). “Cultural Transfer and Creating Cultural Awareness in Teaching Turkish as A Foreign Language: A Sample from Gaziosmanpaşa University Tömer”. Journal of Education and Practice, 8(9), 53-63.
KARABENICK, S. A., & NODA, P. A. C, (2004), “Professional Development Implications of Teachers' Beliefs and Attitudes Toward English Language Learners”. Bilingual Research Journal, 28(1): 55-75.
KOÇOĞLU, A., ve YANPAR YELKEN, T, (2018), “Suriyeli Öğrencilere Türkçe Dil Becerileri Kazandırma Sürecinde İlkokul Türkçe Dersi Öğretim Programları İle İlgili Öğretmen Görüşleri”, Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi-Journal of Qualitative Research in Education, 6(2): 131-160.
KURUÜZÜM, A, (2002), “Kesin Dönüş Yapan İşçi Çocuklarının Uyum Problemleri Üzerine Bir Alan Araştırması”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 3: 102-113.
KUŞ, E. (2012). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
LEVENT, F. ve ÇAYAK, S, (2017), “Türkiye’deki Suriyeli Öğrencilerin Eğitimine Yönelik Okul Yöneticilerinin Görüşleri”, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14-1(27): 21-46.
MİLES, M. B. ve HUBERMAN, A. M, (2016), Nitel Veri Analizi, (Çev. Akbaba Altun, S. ve Ersoy, A.). Ankara: Pegem Akademi.
MORALI, G, (2018), “Suriyeli Mülteci Çocuklara Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar”, OPUS –Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15): 1426-1449.
ÖZBEN, Ş, (1991), Yurt Dışından Dönen İşçi Çocuklarının Uyum Problemlerinin Okul Başarılarına Etkisi ve Türkiye’de Yetişen Öğrencilerle Karşılaştırılması. Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
ÖZER, Y. Y., KOMŞUOĞLU, A. ve ATEŞOK, Z. Ö, (2016), “Türkiye’deki Suriyeli Çocukların Eğitimi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(37): 34-42.
SAĞLAM, H. İ. ve İLKSEN KANBUR, N, (2017), “Sınıf Öğretmenlerinin Mülteci Öğrencilere Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Sakarya University Journal of Education, 7(2): 310-323.
ŞAHİN, M. (2012). “Eğitimi ve Okulu Etkileyen Bazı Sosyal Değişimlerin Kavramsal Çözümlemesi”, Milli Eğitim Dergisi, 41(194): 132-147.
ŞEKER, B. D., & ASLAN, Z, (2015), “Refugee Children in the Educational Process: An Social Psychological Assessment”, Journal of Theoretical Educational Science, 8(1): 86-105.
TAŞKAYA, S. M. ve ERSOY, G, (2016), “Suriyeli Sığınmacılara Türkçe Öğretiminde Sınıf Öğretmenlerinin Uygulamaları”, Çukurova Araştırmaları Dergisi, 2(1): 130-138. Türkçe Sözlük, (2019), http://sozluk.gov.tr/
TUNC, A. Ş, (2015), “Refugee Behaviour and Its Social Effects: An Assessment of Syrians in Turkey”, Turkish Journal of Tesam Academy, 2(2): 29-63.
YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK H, (2008), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınevi.
YURDAKUL, A. ve TOK, T. N, (2018), “Öğretmen Gözüyle Mülteci/Göçmen Öğrenci”, Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2): 46- 58.