Hülya GÜLAY OGELMAN, Hande GÜNGÖR, Hatice ERTEN SARIKAYA, Özlem KÖRÜKÇÜ

ÇOCUKLARIN GÖZÜNDEN EVDEKİ TEKNOLOJİK ARAÇLAR

Öz Bu araştırma, okul öncesi dönem 5-6 yaş çocukların teknolojik araçlara yönelik bakış açılarını ve kullanım alışkanlıklarını ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaç kapsamında, okul öncesi kuruma devam eden 5-6 yaş çocukların, evlerinde kullanılan teknolojik araçları sevip sevmedikleri, seviyorlarsa eğer sevme nedenleri, bu araçları hangi amaç için ve kiminle kullandıkları, çocukların bu araçları kullanımlarında anne babalarının izin verip vermediği ve evde bu araçları kimlerin (anne, baba, kardeş vb.) kullandığı belirlenmiştir. Çalışmada, çocukların teknoloji kullanımları, televizyon, taşınabilir bilgisayar, tablet ve akıllı cep telefonlarının kullanımı ile sınırlandırılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu, Denizli’de dördü bağımsız ana okul ve üçü ilkokula bağlı ana sınıfı olmak üzere yedi okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 5-6 yaşındaki 71’i (%43.8) kız; 91’i (%56.2) erkek 162 çocuk oluşturmaktadır. Çocukların tamamı normal gelişim özelliği göstermekte ve anne-babalarıyla birlikte yaşamaktadırlar. Araştırmada, çocukların kişisel bilgileri, kişisel bilgi formları ile ailelerden elde edilirken, çocukların teknoloji kullanımları ile ilgili bilgiler, araştırmacılar tarafından çocuklarla bireysel olarak görüşmeler ile sağlanmıştır. Bu görüşmeler, “Çocukların Teknoloji Kullanımlarını Belirleme Çocuk Formu” na kaydedilmiştir. Araştırmanın verileri, frekans ve yüzde dağılımları doğrultusunda hesaplanmıştır. Araştırma sonuçlarında, çocukların çoğunluğunun evinde taşınabilir bilgisayar, tablet bilgisayar, akıllı telefon; tamamının evinde ise televizyon bulunduğu belirlenmiştir. Katılımcıların taşınabilir bilgisayar, tablet bilgisayar ve akıllı cep telefonunu kullanımlarında anne babaların büyük çoğunluğunun izin verdiği ve çocukların bu araçları yalnız başlarına kullandıkları görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Teknolojik araçlar, okul öncesi dönem çocuğu, teknoloji kullanımı

PDF

___

AKTAŞ-ARNAS, Y. (2004). Okul öncesi dönemde matematik eğitimi. Adana: Nobel Yayıncılık.
AKTAŞ-ARNAS, Y., Bilaloğlu G. R. ve Aslan D. (2007). Okul öncesi dönemde fen eğitimi. Ankara: Kök Yayıncılık.
American Academy of Pediatrics. (2013). Letter to Federal Communications Commission on, 20 Aralık 2015 tarihinde http://apps.fcc.gov/ecfs/document/view?id=7520941318 adresinden erişilmiştir.
ARAL, N. ve Doğan Keskin, A. (2018). Ebeveyn bakış açısıyla 0-6 yaş döneminde teknolojik araç kullanımının incelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addiction, 5, 317–348.
AYAS, T., ve Horzum, M. (2013). Relation between depression, loneliness, self-esteem and internet addiction. Education, 133(3), 283-290.
BAYHAN, P. ve Bencik, S. (2008). Erken çocukluk dönemi programlarından Waldorf yaklaşımına genel bir bakış. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 26: s. 15-25.
BENCİK-Kangal, S. ve Özkızıklı, S (2014). Teknoloji ve Eğitim, Pınar Bayhan (Ed.), Her yönüyle okul öncesi eğitim (s.131-153), Ankara: Hedef Yayıncılık.
BİLGE, F. (2012). Bir grup ilköğretim öğrencisinde bilgisayara yönelik bağımlılık eğilimi değerlendirmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 96-105.
BUCKLEİTNER, W. (2009). Pocket Rocket: The Past, and Future of Children’s Portable Computing, Allison Druin (Ed.), Mobile Technology for Children Designing for Interaction and Learning. USA: Morgan Kaufmann.
Center on Media and Human Development, School of Communıcatıon, Northwestern Unıversıty (2013). Parenting in the Digital Age. 11 Aralık 2015 tarihinde http://web5.soc.northwestern.edu/cmhd/wp.content/uploads/2013/05/ParentingReport_FINAL.pdf adresinden erişilmiştir.
CHAUDRON, S. (2015). Young Children and Digital Technology. A qualitatice exploratory study across seven countries. European Commission Joint Research Centre Institute for the Protection and Security of the Citizen. 15 Haziran 2016 tarihinde http://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstream/JRC93239/lbna27052enn.pdf adresinden erişilmiştir.
CHİONG, C. ve Shuler, C. (2010). Learning: Is there an app for that? New York. 14 Haziran 2016 tarihinde http://wwwtc.pbskids.org/read/files/cooney_learning_apps.pdf adresinden erişilmiştir.
CİHANGİR, S. ve Demir, Y. (2003). 3-6 yaş çocuklarının ve ebeveynlerinin televizyon izleme alışkanlıklarının incelenmesi (ss.163). OMEP Dünya Konsey Toplantısı ve Konferansı. Kültürlerin Buluşması: Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitimine Yansımaları 5-11 Ekim 2003 Kuşadası Bildiri Özet Kitapçığı. Common Sense Media, (2013). Zero to Eight Children’s Media Use in America 2013. 22 Aralık 2015 tarihinde http://cdn2d7.ec.commonsensemedia.org/sites/default/files/uploads/about_us/zero-toeight-20131.pdf adresinden erişilmiştir.
ÇAKIROĞLU-WİLBRANDT, E. (2013). Maria Montessori yöntemiyle çocuk eğitimi sanatı. Eğitimciler ve ebeveynler için el kitabı. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
ÇALIŞANDEMİR, F. (2016). Oyunun önemi. H. Gülay Ogelman (Ed.). Yaşamın ilk yıllarında oyun: Oyuna çok yönlü bakış. 2. Baskı. (ss. 17-33). Ankara: Pegem Yayıncılık. Çocuk Hakları Sözleşmesi (1989). UNICEF, Türkiye.
DEMİREL, E. N. (2018). Ortaokul öğrencilerinin akıllı telefon kullanımı ile sosyal ilişkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
DONOHUE, C. (2015). Technology and digital media as tools for teaching and learning in the digital age. In C. Donohue (Ed.), Technology and digital media in the early years: Tools for teaching and learning (pp. 21–35). New York, NY: Routledge.
ECİRLİ, H. (2016). Anne-baba-çocuk ve oyun. H. Gülay Ogelman (Ed.). Yaşamın ilk yıllarında oyun: Oyuna çok yönlü bakış. 2. Baskı. ( ss.295-315). Ankara: Pegem Yayıncılık.
FOX, J. E. ve Schirrmacher, R. (2014). Çocuklarda sanat ve yaratıcılığın gelişimi (N. Aral, G. Duman Çev.Ed.). Ankara: Nobel.
GENÇ, Z. (2014). Parents perceptions about the mobile technology use of preschool aged children. Procedia -Social and Behavioral Sciences, 146, 55-60.
GİLL, T. G. (2007). Using the tablet PC for instruction, Decision Sciences Journal of Innovative Education, 5, 1.
GREENFİELD, P. M., ve Subrahmanyam, K. (2003). Online discourse in a teen chatroom: New codes and new modes of coherence in a visual medium. Journal of Applied Developmental Psychology, 24(6), 713-738.
GUTNİCK, A. L., Robb, M., Takeuchi, L., Kotler, J., Bernstein, L. ve Levine, M. H. (2011). Always connected. 14 Haziran 2016 tarihinde http://www.joanganzcooneycenter.org/wpcontent/uploads/2011/03/jgcc_alwaysconnect ed.pdf adresinden erişilmiştir.
GÜNDÜZ Kalan, Ö. (2010). Medya okuryazarlığı ve okul öncesi çocuk: Ebeveynlerin medya okur yazarlığı bilinci üzerine bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, S. 39: s. 59-73.
GÜNGÖR, H., Gülay Ogelman, H., Erten Sarıkaya, H. ve Körükçü, Ö. (2015).Okul Öncesi Dönem Çocukları ve Mobil Araçlar. Uluslararası Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 6, 1-24.
HOLLOWAY, D., Green, L. Ve Livingstone, S. (2013). Zero To Eight. Young Children And Their İnternet use. 14 Haziran 2016 tarihine http://eprints.lse.ac.uk/52630/1/Zero_to_eight.pdf adresinden erişilmiştir.
İNAM, A. (1999). Teknoloji benim neyim oluyor?, Ankara: ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayıncılık ve İletişim A. Ş. Yayıncılık.
JOHNSON, G. M. (2006). Internet use and cognitive development: a theoretical framework. E-Learning, 4, 565-573
KARABULUT, B. (2018). Lise öğrencilerinin tablet bilgisayarı kabul düzeylerinin araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
KARASAR, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
KUMCAĞIZ, H. ve Gündüz, Y. (2016). Üniversite öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılığı ve psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişki. Uluslararası Yüksek Eğitim Dergisi, 5(4), 144-156.
LAWRENCE, A. C., Narayan, M. S., ve Choe, D. E. (2020). Association of Young Children’s Use of Mobile Devices With Their Self-regulation. JAMA pediatrics.
MATSUMOTO, M., Aliagas, C., Morgade, M., Correro, C., Galera, N., Roncero, C. ve Poveda, D. (2016) Young Children (0-8) And Digital Technology, A Qualitative Exploratory Study - National Report, ISPAIN. 22 Haziran 2016 tarihinde https://ddd.uab.cat/pub/estudis/2016/145656/Aliagas_Poveda_08SpanishReport_Final v3_Feb2016.pdf adresinden erişilmiştir.
MCALONEY, K. ve Stagnitti, K. (2009). Pretend play and social play: the concurrent validity of the child-initiated pretend play assessment. International Journal of Play Therapy, 18 (2), 99-113.
OFCOM, (2013). Children and Parents: Media Use and Attitudes Report. 15 Haziran 2016 tarihinde http://stakeholders.ofcom.org.uk/binaries/research/media-literacy/october 2013/research07Oct2013.pdf adresinden erişilmiştir.
ORDE, H. ve Durner, A. (2016). Basic Data Children and Media 2016 Current surveys and research on media use among children in Germany. International Central Institute for Youth and Educational Television (IZI). 22 Haziran 2016 tarihinde http://www.br-online.de/jugend/izi/english/Basic_Data_Children_and_Media.pdf adresinden erişilmiştir.
ÖNÜR, N. (2003). Postmodern çocukluğun inşasında çocuk televizyonları: Fox Kids Tv örneği, (ss: 138-139). OMEP Dünya Konsey Toplantısı ve Konferansı. Kültürlerin Buluşması: Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitimine Yansımaları. 5-11 Ekim 2003 Kuşadası Bildiri Özet Kitapçığı
ÖZKAN, B. (2017). Anne görüşlerine göre 5-6 yaş çocukların bilgisayar/tablet kullanım düzeyleri. The Journal of Academic Social Science, 5(54), 390-399.
ÖZKILIÇ Kabul, N. D. (2019). Üç yaş çocuklarda teknolojik alet kullanımının sosyal beceri, oyun becerisi ve dil gelişimi üzerindeki etkilerinin incelenmesi.Yayınlanmamış doktora tezi. İstanbul: Maltepe Üniversitesi.
PAGANİ, L.S., Fitzpatrick, M.A., Barnett, T.A. ve Dubow, E. (2010). Prospective Assoications Between Early Childhood Television Exposure and Academic, Psychosocial, and Physical Well-being by Middle Childhood. Archives of Pediatric and Adolescent Medicine, 164 (5), 425-431.
RADESKY JS, Weeks HM, Ball R, et al. (2020). Young children’s use of smartphones and tablets. Pediatrics, 146(1).
RİDEOUT, V. J., ve Hamel, E. (2006). The media family: Electronic media in the lives of infants, toddlers, and preschoolers and their parents. Menlo Park, CA: Kaiser Family Foundation
ROSEN, L. D., Lim, A., Felt, J., Carrier, L. M., Cheever, N. A., Lara-Ruiz, J., & Rokkum, J. (2014). Media and technology use predict sill-being among children, preteens and teenagers independent of the negative health impacts of exercise and eating habits. Computers in Human Behavior, 35, 364–375.
SEVEN, S. (2016). Oyunun tarihçesi. H. Gülay Ogelman (Ed.). Yaşamın ilk yıllarında oyun: Oyuna çok yönlü bakış. 2. Baskı. (ss. 33-49). Ankara: Pegem Yayıncılık.
SÖNMEZ, S. ve Uysal, A. (2005). Anasınıfına devam eden çocukların televizyon, bilgisayar video oyunlarını kullanma durumları. 2. Uluslararası Çocuk ve İletişim Konferansı’nda Sunulmuş Bildiri. İstanbul Üniversitesi.
SWİNDELLS, D. ve Stagnitti, K. (2006). Pretend play and parents’ view of social competence: The construct validity of the child-initiated pretend play. Australian Occupational Therapy Journal, 53, 314-324.
ŞALCI, O., Karakaya, K. ve Tatlıeşme, S. (2018). Akıllı cihaz kullanımının 3-6 yaş çocukların gelişimine etkisinin okul öncesi öğretmenleri görüşleri açısından değerlendirilmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 53-63.
TBMM’nin Komisyon Raporu (2012). TBMM Bilgi Toplumu Olma Yolunda Bilişim Sektöründeki Gelişmeler İle İnternet Kullanımının Başta Çocuklar, Gençler ve Aile Yapısı Üzerinde Olmak Üzere Sosyal Etkilerinin Araştırılması Meclis Komisyonu Raporu, S sayısı 381.
TUİK (2013). 06-15 Yaş Grubu Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanımı ve Medya (2013). 14 Haziran 2016 tarihinde http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=15866 adresinden erişilmiştir.
TUİK (2015). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması (2015). 14 Haziran 2016 tarihinde http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18660 adresinden erişilmiştir.
TUİK (2016). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması (2016). 20 Haziran 2020 tarihinde http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21779 adresinden erişilmiştir.
TUİK (2017). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması (2017). 20 Haziran 2020 tarihinde http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24862 adresinden erişilmiştir.
ULUSOY, A., ve Bostancı, M. (2014). Çocuklarda sosyal medya kullanımı ve ebeveyn rolü. International Journal of Social Science, 28, 559-572
VALKENBURG, P. M., ve Peter, J. (2009). Social consequences of the Internet for adolescents: A decade of research. Current directions in psychological science,18(1),1-5.
ZEHİR, H., Zehir, K., Yalçın, F. A., ve Yalçın, M. (2019). Okul Öncesi Dönemde Çocukların Teknolojik Araç Kullanımı ve Ailelerin Bu Araçların Kullanımını Sınırlandırmada Kullandığı Stratejiler. Current Research in Education, 5(2), 88-103.