İSTANBUL VE ST. PETERSBURG ŞEHİRLERİNİN YÖNETİM YAPISI ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME

Öz İlk olarak XIX. Yüzyıl’ın ortalarında Londra’da ortaya çıkan “metropoliten şehir” kavramıyla beraber, şehir tanımları da farklı bir yapıya kavuşmuştur. Metropoliten kavramını, bir ülkenin veya bir bölgenin çevresindeki yerleşim yerlerine ekonomik ve toplumsal yönlerden hâkim olan ve genellikle ülkenin başka ülkelerle her türlü ilişkisinin sağlandığı en önemli şehri olarak tanımlamak mümkündür. Dünya genelinde büyük Ģehirlerin yönetim yapıları, küçük Ģehirlerin yönetim yapılarından farklılık göstermektedir. Bu durumun doğal bir sonucu olarak, büyükĢehirleri yönetmedeki zorluklar zamanla yeni özel yönetim yapılarının oluĢmasına zemin hazırlamıĢtır. Nüfus yoğunluğu ve alan geniĢlikleri göz önüne alındığında çalıĢmaya konu edinilen Ġstanbul ve St. Petersburg Ģehirleri de birer metropol özelliği göstermektedirler. Türkiye ve Rusya arasında, komĢuluk iliĢkilerine dayanan baĢta siyasi, tarihi, kültürel, ekonomik, sosyolojik ve daha birçok sahadaki yakınlıktan söz etmek mümkündür. Türkiye ve Rusya arasındaki iliĢkilere katkı sağlaması noktasında, akademik araĢtırmaların ne kadar büyük bir öneme haiz olduğu herkesçe malumdur. Özellikle Ģehir, Ģehircilik, Ģehir yönetimi vb. konulardaki karĢılaĢtırmalı çalıĢmaların yetersizliği bu incelemenin yapılmasına zemin oluĢturmuĢtur. Bu bağlamda, “İstanbul ve St. Petersburg Şehirlerinin Yönetim Yapısı Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme” baĢlıklı bu çalıĢmada, iki farklı merkezi yönetim kültüründen gelen Ġstanbul ve St. Petersburg Ģehirlerinin metropoliten Ģehir yönetimi ve Ģehircilik anlamındaki yönetim yapılarının rolü karĢılaĢtırılmalı bir bakıĢ açısıyla ele alınmıĢtır.

Anahtar Kelimeler:

Metropoliten Yönetim, Yerel Yönetimler, Belediye, İstanbul

PDF

___

AKHUNDOVA, Jale, (2012), Rusya’da ve Türkiye’de Yerel Yönetimler Reformunun KarĢılaĢtırılması, Avrasya İncelemeleri Dergisi, (AVĠD) ½.
AKYILDIZ, Fulya, (2013), “Rusya’da Yerel Yönetimler”, (ed. Okçu, M. ve Özgür, H.) Dünyada Yerel Yönetimler Örnekler-Uygulamalar, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
AVAKYAN, S. A., LÜTTER, V. L., PEġĠN, N. L., SĠVĠTKĠY, V. A., TĠMOFEEV, N. S., (2009), Munitipalnoe Pravo Rossii, Moskva,.
BOZLAĞAN, Recep ve DEMĠRKAYA, Yüksel, (2008), Türkiye’de Yerel Yönetimler, Ankara: Nobel Yayınevi.
BOZLAĞAN, Recep, (2014), ġehirler ve Ġstanbul, rektorlukdersi/download/39 EriĢim Tarihi: 20.02.2016.
CANSEVER, Turgut, (2013), İslam’da Şehir ve Mimari, Ġstanbul: TimaĢ Yayınları.
DANĠELĠAN, Armen (2011) Local Government in Russia: Reinforcing Fiscal Autonomy, Fiscal Autonomy And Efficiency.
GÖZLER, Kemal, (2000), Türk Anayasa Hukuku, Bursa Ekin Kitabevi.
GÖZÜBÜYÜK, ġeref, (2011), Yönetim Hukuku, Ankara: Turhan Kitapevi.
GÜLER, Birgül, A., (2011), Türkiye’nin Yönetimi – Yapı, Ankara: Ġmge Yayınevi.
KARAKILÇIK, Yusuf, (2013), Yeni Yerel Bölgesel Gelişmeler Işığında Yerel Yönetimler Yeni Yerinden Yönetim Uygulamaları Tartışmalar, Yaklaşımlar ve Yeni Büyükşehir Yasası, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
KELEġ, RuĢen (2006), Yerinden Yönetim ve Siyaset, 5.Basım, Ġstanbul: Cem Yayınevi.
LEBEDEBA, O. E. ve YAGYA, V. S., (1997), Kniga O Peterburge, Sankt Peterburg: Spetialnaya Literatura.
MĠHAYLOVĠÇ, Alpatov Üriy, (2009), Organizatiya Mestnovo Samoupravleniya V Gorodah Federalnogo Znaçeniya, Moskovskaya Gosudarstvennaya Üridiçeskaya Akademiya, Doktora Tezi.
NADAROĞLU, Halil, (1978), Mahalli İdareler Felsefesi, Ekonomisi Uygulaması, Ġstanbul: Sermet Matbaası.
OKTAY, Tarkan (2016), Metropol Kent Yönetimi YaklaĢımları ve Uygulama Modelleri, Strategic Public Management Journal, Issue No: 4.
SHAW, Denis J. B. (2006), Russia’s Geographical Environment, Russia Volume I From Earl Rus’to 1689 (ed. Perrie, M.), The Cambridge History Of. ġENGÜL, Ramazan, (2010), Yerel Yönetimler, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
TEKEL, AyĢe, (2002), Metropoliten Planlamanın Önemi ve Gerekliliği Üzerine, Çağdaş Yerel Yönetimler, C. XI, Sayı 1, Ocak: 42-55.
TOPRAK, Zerrin, (2006), Yerel Yönetimler, Ġzmir: Nobel Yayın Dağıtım.
TUZCUOĞLU, Ferruh, (2003), Metropoliten Yönetimler, Sakarya: Sakarya Kitabevi.
TÜMER, Gürhan, (2008), Kentler ve Nüfusları, Ege Mimarlık.
United Nations, Departments of Economic and Social Affairs, Popolitain Division 2012, World Urbanization Posrets 2011.
VOLKOVA, Anna, (2003), Government in Moscow and St. Petersburg: Two Models and Two
Ways,http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/nispacee/unpan018517.p df, EriĢim Tarihi: 19.03.2016.
World Urbanization Prospects The 2011 Revision, (2012), Department of Economic and Social Affairs Population Division, New York.
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Müdürlüğü Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun, No. 2560, Resmi Gazete 23.11.1981/17523.
Zakon Sankt-Peterburga Ob Organizatsii Mestnovo Samoupravleniya V SanktPeterburge, 2009, http://78.mchs.gov.ru/document/1344161 EriĢim Tarihi: 01.10.2016.
Ustav Sankt Peterburga, 1998, http://constitution.garant.ru/region/ustav_spb/ EriĢim Tarihi: 21.10.2016.
Zakonı Rossiyskoy Federatii 2003, http://kodeksrf.ru/zakoni-rf.html EriĢim Tarihi: 28.09.2016.
İl İdaresi Kanunu, No. 5442, Resmi Gazete 18.06.1949/7236
Türkiye Anayasası, No. 2709, Resmi Gazete 09.11.1982/17863.
Büyükşehir Belediye Kanunu, No. 5216, Resmi Gazete 23.07.2004/25531.
Belediye Kanunu, No. 5393, Resmi Gazete 13.07.2005/25874.
Belediye Kanunu, No. 5393, Resmi Gazete 13.07.2005/25874.
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, No. 5018, Resmi Gazete 24.12.2003/25326.
Admisinistratsii Sankt-Peterburga), http://gov.spb.ru/gov/terr/ EriĢim Tarihi: 06.12.2016. http://livingpolicy.ru/gubernator-sankt-peterburga-o-mectnom-samoupravlenii.htmm EriĢim Tarihi: 26.05.2016
http://minfin.ru/common/upload/library/2016/07/main/Rezultaty_provedeniyamonitoring amestnykhbudzhetovza2015god.pdf EriĢim Tarihi: 21.10.2016.
http://nalogomania.ru/obshhaya-informatsiya/munitsipalnyie-nalogi.html#h2_1 EriĢim Tarihi: 19.12.2016.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/03/20130322-2.htm EriĢim Tarihi: 20.02.2016.
ĠBB, http://www.ibb.gov.tr/tr-TR/kurumsal/Pages/IlceveIlkKademe.aspx EriĢim Tarihi: 02.09.2016. ĠETT,
http://www.ibb.gov.tr/trTR/Kurumsal/Birimler/IETT/Pages/AnaSayfa.aspx#.WAiL BeCLTIU, EriĢim Tarihi: 20.10.2016.
ĠETT, http://www.iett.gov.tr/tr/main/pages/kronolojik-tarihce/32 EriĢim Tarihi: 01.09.2016.
Ġstanbul BüyükĢehir Belediyesi, http://www.ibb.istanbul/trtr/kurumsal/pages/ilceveilkkademe.aspx EriĢim Tarihi: 19.06.2016.
Ġstanbul Valiliği, http://www.istanbul.gov.tr/tr/istanbul-valiligi/vali-yardimcilari?p=1 EriĢim Tarihi: 20.09.2016.
NalogovIy Kodeks Rossiyskoy Federatii, http://www.consultant.ru/cons/cgi/online.cgi?req=doc&base=LAW&n=198941&fld=134 &dst=1391,0&rnd=0.4259885774064647#0, EriĢim Tarihi: 22.09.2016.
Passport of St. Petersburg, https://gov.spb.ru/static/writable/documents/en/2014/10/03/City%20Passport.pd f EriĢim tarihi: 27.10.2015.
Türkiye Ġstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr/HbGetirHTML.do?id=21507 EriĢim Tarihi: 28.02.2016.
Upravlenie V Sankt-Peterburge, http://www.up.mos.ru/ObIntSaj/dokspb/upr.htm EriĢim tarihi: 03.03.2016