ISPARTA İLİNDE EV DIŞI GIDA TÜKETİM TERCİHLERİ: SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Öz Hızlı tüketim endüstrisi ve pazarlama faaliyetleri teknolojik gelişmelerle birlikte Türkiye’de özellikle eve sipariş alışkanlıkları açısından son 20 senedir belirgin şekilde değişmiştir. Özellikle Sanayi Devrimi sonrasında küreselleşmeye bağlı olarak ortaya çıkan zaman kısıtı, gelişen üretim teknolojileriyle beraber toplumsal yapıda da değişikliklere sebebiyet vermiştir. Uluslararası rekabete bağlı ortaya çıkan daha fazla üretim çabası, kadının toplam işgücünde daha fazla yer alması, insanların yeme-içme süresini kısaltan çalışma süresi, toplumu daha pratik ve daha hızlı alternatifler bulmaya yöneltmiştir. Bu çalışmada insanların fast food alışkanlıkları ve ev dışı gıda tüketiminin altında yatan sosyo-ekonomik faktörlerin belirlenebilmesi amacıyla, Süleyman Demirel Üniversitesinde 359 öğrenciyle yüz yüze görüşülerek anket yöntemi uygulanmış ve yatay kesit verileri oluşturularak Logit modeliyle tahmin edilmiştir. Oluşturulan modelde yer alan eve gıda sipariĢi bağımlı değiĢken; cinsiyet, kaçıncı öğretimde okuduğu, fast food tercih durumu, öğrencinin aylık gıda harcaması, vücut kitle endeksi, ev dışı gıda tüketimine yönelik kampanyalar ve evde yapamadığı yiyecekleri dışarıdan sipariş etme imkânı ile ailesinin yaygın olarak ikamet ettiği yer ise açıklayıcı değişkenler olmuştur. Anket çalışması sonuçlarının analizine göre, ankete katılan öğrencilerin ortalama toplam geliri 1082,41 TL, ortalama gıda harcaması 408.42 TL ve ortalama eve gıda sipariş harcaması 56.03 TL’dir. Ayrıca gıda harcamasını toplam gelirdeki payı %38 iken, eve gıda siparişi harcamasının ortalama gıda harcaması içindeki payı %14 olmuştur. Gıda harcamasının gelirdeki payının, düşük gelir grubundan yüksek gelir grubuna doğru azalmakta olduğu bulgusu beklentilerimizle uyumludur.

___

  • CONSTANTİNİDES, E. (2004). “Influencing The Online Consumer’s Behavior: the Web Experience”, Internet Research, C: 14, S: 2, s. 111-126.
  • DAMIAN, R., A., ERERA, M, SAVELSBERGH, S., SAHASRABUDHE ve R., O’NEIL, (2018). “The Meal Delivery Routing Problem”, Eprints for the Optimization Community, http://www.optimization-online.org/DB_FILE/2018/04/6571.pdf, (27.02.2019).
  • GREENE, W. H. (2000). Econometric Analysis. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
  • GUJARATI, D., N., (1995). Basic Econometrics, Mc Graw-Hill Inc, U.S.A.
  • KAYIŞOĞLU, S., ve A. İÇÖZ, (2012). “Eğitim Düzeyinin Fast- Food Tüketim Alışkanlığına Etkisi”, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, C:9, S:2, s.16-24.
  • KENNEDY, Peter. (1996), A Guide To Econometrics, Third Edition, MIT Press, USA.
  • KINGIR, S., A. KARAKAİ, H., İ., ŞENGÜN, İ., ÇEMBERLİTAŞ (2015). “Üniversite Öğrencilerinin Fast food Tercih Etme Sebeplerinin Belirlenmesi: Dicle Üniversitesi Örneği”, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi C: 12, S: 3, s.102-119.
  • KORKMAZ, S., (2005). “Fast food (Hızlı Yemek) Pazarında Rekabetçi Stratejilerin Etkinliği: Üniversite Gençliğinin Tercihlerinin Analizi”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, S: 2, s.22-39.
  • KUTLUAY TUTAR, F., Nuran YAZIRLI (2016).”Hanehalkı Ev Dışı Gıda Tüketimini Etkileyen Faktörler: Nazilli Örneği”, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1): 367-392
  • ONURLUBAŞ, E., Hasan Gökhan DOĞAN, “Arslan Zafer GÜRLER (2015). Türkiye’de Ev Dışı Gıda Tüketiminin Durumu ve Tüketici Eğilimleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 8 Sayı: 38, s.917-924
  • ÖZDİNÇ, İsmail, Yalım, (2004). “Üniversite Öğrencilerinin Fast Food Tüketim Alışkanlıkları ve Tüketim Noktası Tercihlerini Etkileyen Faktörler”, Turizm Araştırmaları Dergisi, C:15, S:1, s.71-79.
  • PAERATEKUL, S., D., P., FERDINAND, C., M., CHAMPAGNE, D., H., RYAN ve G., A., BRAY (2003). “Fast-food Consumption Among US Adults and Children: Dietary and Nutrient Intake Profile”, Journal Of The American Dietetic Association, C: 103, S: 10, s. 1332-1338.
  • SÜRÜCÜOĞLU, M.S., ve F., P., ÇAKIROĞLU, (2000). “Ankara Üniversitesi Öğrencilerinin Hızlı Hazır Yiyecek Tercihleri Üzerinde Bir Araştırma”, Tarım Bilimleri Dergisi, C: 6, S: 3, s.116-121.
  • UĞUR, U. (2018). “Gençlerin Fast Food Tüketimlerinin Sembolik Tüketim Kapsamında Değerlendirilmesi: Sivas İlinde Bir Araştırma”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı:67, s.1-9
  • UNUR, K., ve D., K., GÖK. (2012). “Tüketicilerin Tez Yemek Tüketme Nedenleri: Mersin Şehir Merkezinde Faaliyet Gösteren Yerel, Ulusal, Uluslar arası Zincir Yemek İşletme Müşterileri Örneği”, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C: 15, S: 27, s.357-368
  • WHO, (1998). Obesity: Preventing and Managing the Global Epidemic. Report of a WHO Consultation on Obesity, WHO= NUT=NCD=97.2. Geneva
  • YAZICIOĞLU, İ., Alper IŞIN, Burcu KOÇ (2013). “Üniversite Öğrencilerinin Fast Food Ürünleri Tercih Etme Nedenleri”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies 1/1, s.36-41
  • ZHONG, C.-B., ve E., D., SANFORD, (2010). “You Are How You Eat: Fast Food and Impatience”, Psychological Science, C: 21, S: 5, s.619-622.