İSMAİL GASPIRALI'NIN “GÜN DOĞDU” ROMANINDA VÜCUDUNU MİLLETE FEDA ETMİŞ KAHRAMAN DANYAL BEY ÜZERİNE

19 yüzyılın ikinci yarısında her türlü zorluğu göğüsleyerek Türklük için sonuna kadar mücadelesini sürdüren büyük fikir adamı, reformcu İsmail Gaspıralı olmuştur. Gaspıralı İsmail Bey Türklük için mücadelesine başlarken düşüncelerini, ideallerini, yapmak istediklerini “Gün Doğdu” romanıyla da büyük kitleye ulaştırmak istemiştir. Otobiyografik nitelikte yazılmış olan “Gün Doğdu” romanında İsmail Gaspıralı kendini Danyal Bey karakteriyle temsil etmiştir. Bu çalışmada Danyal Bey'in karakteri incelenmiş ve vücudunu milletine feda etmiş bu kahramanın dünyadaki bütün Türklerin ve Müslümanların geleceği, gelişmesi ve modernleşmesi için yaptığı mücadelesi ele alınmıştır.

ABOUT DANYAL BEY, THE HERO WHO SACRIFICED HIMSELF FOR HIS NATION IN THE NOVEL “GUN DOGDU” BY ISMAIL GASPRINSKI

During the second half of 19th century, Ismail Gasprinski emerged as a great intellectual and reformist keeping his struggle to the end for the sake of Turkic cause enduring any challenge he came across. Ismail Gasprinski Bey wanted to put his ideas, ideals and plans across to the masses through his novel titled “Gun Dogdu” when he set out in his struggle for Turkic cause. In his novel “Gun Dogdu”, which has autobiographic qualities, Ismail Gasprinski represents himself with the character Danyal Bey. In this study, we analyse the character Danyal Bey, and deal with struggle of this hero, who sacrificed himself for the sake of his nation, for future, development and modernization of the all Turks and Muslims across the globe.

Keywords:

Ismail Gasprinski, Gun Dogdu Novel Danyal Bey,

PDF

___

AKPINAR, Yavuz, (2001), İsmail Gaspıralının Fikri ve Edebi Eserleri, Yüz Yılda Gaspıralı'nın İdealleri-Bildiriler. Ankara: Türk Ocakları Genel Merkezi.
AKPINAR, Yavuz, (2003), İsmail Gaspıralı Seçilmiş Eserleri I: Roman ve Hikayeleri, İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
ARIKAN, Sabri, (2006), Kendi Kaleminden İsmail Bey Gaspıralı'nın İdealleri İşleri Tavsiyeleri ve Haberleri I. İsmail Gaspıralı, Tatar milleti Maddesi, İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları.
BOZKURT, Giray Saynur, (2003) İsmail Bey Gaspıralı'nın Gün Doğdu Hikayesi, Türk Dünyası Araştırmaları, I, 142: 1-18.
ÇETİNDAŞ, Dilek, (2013), İsmail Gaspıralı’nın Roman Ve Hikâyelerinde Kadın Kahramanlar Ve İdeal Kadın Önerisi, Ankara: Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic VIII, 9: 989-1008.
DELİORMAN, Altan, (2001), Gaspıralı'nın Fikir Dünyası, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, VI, 12/1: 359-367.
DEVLET, Nadir, (1988), İsmail Bey Gaspıralı (1851-1914), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
GÖKSAN, Ahmet, (1964), Gaspıralı İsmail Bey (Ölümünün 50.Yıldönümü Dolayısıyla), Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü Dergisi, II, 23: 23-30.
GÜLLÜDAĞ, Nesrin, (2001), Büyük Türkçü Fikir Adamı Gaspıralı İsmail Bey, Türk Dünyası Dil Ve Edebiyatı, VI, 12/1: 447-451.
HABLEMİTOĞLU, Necip, (2001), Gaspıralı İsmail Bey Dilde Birlik ve Türklük Bilinci, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat dergisi, VI 12/1: 369-383.
HABLEMİTOĞLU, Necip, (2005), Çarlık Rusya'sında Türk Kongreleri, Ankara: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
HABLEMİTOĞLU, Necip, (2006), Gaspıralı İsmail, İstanbul: Bir Harf Yayınları.
KAPLAN, Mehmet, (2001), Gaspıralı İsmail'in Avrupa Medeniyeti, Sosyalizm ve İslamiyet Hakkındaki Eseri, Türk Dünyası Dil ve Edebiyatı, VI, 12/1: 429-445.
KIRIMLI, Hakan, (1932), İsmail Bey Gaspirinski, Azerbaycan Yurt Bilgisi, II, 16: 170-175.
KIRIMLI, Hakan, (1996), Kırım Tatarlarında Milli Kimlik ve Milli Hareketler (1905-1916), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
KIRIMLI, Hakan, (2005), İsmail Bey Gaspıralı: Türklük ve İslam, Doğu Batı,VIII- II, 8-2, 31: 147-179.
KIRIMLI, Cafer Seydahmet, (1996), Gaspıralı İsmail Bey, İstanbul: Avrasya Bir Vakfı Yayınları.
KIRIMLI, Cafer Seydahmet, (1932), İsmail Bey Gaspirinski (“Tercüman” gazetesinin 50 seneliği münasebetiyle), Azerbaycan Yurt Bilgisi, II, 16: 156-161.
KOLCU, Ali İhsan, (1999), İsmail Gaspıralı Albümü ve Gaspıralı İsmail, İstanbul: Hamle Basın Yayınları.
KÖPRÜLÜ, Fuat, (1932), İsmail Bey Gaspirinski, Azerbaycan Yurt Bilgisi, II, 16: 154-155.
ORTAYLI, İlber, (1968), Çarlık Rusya'sında Türkçülük Hareketleri ve Gaspıralı İsmail Bey. Ankara: Milliyetçi Türk Kadınları Yayınları.
ÖZDİL, Muhammed, (2009), İsmail Gaspıralı'nın Din ve Toplum Anlayışı, Isparta: Yüksek Lisans Tezi.
SARAY, Mehmet, (2001), Gaspıralı İsmail Bey ve Türk Dünyasında Dil ve Kültür Birliği, Yüz Yılda Gaspıralı'nın İdealleri-Bildiriler, Ankara: Türk Ocakları Genel Merkezi.
SARAY, Mehmet, (2008), Gaspıralı İsmail Bey'den Atatürk'e Türk Dünyasında Dil ve Kültür Birliği, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
TEMİZKAN, Mehmet, (2001), Gaspıralı İsmail Beyin İslamcılık İdeolojisi, Türk Dünyası Dil Ve Edebiyatı, VI, 12/1: 475-487.
Türkçe Sözlük, (2011), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
YAMAN, Ertuğrul, (2002), İsmail Gaspıralı ve Ortak Türkçe, Ankara: Alternatif Yayınları.
ZENKOVSKİ, A. Sergey, (1966) Rusya'da Pan-Türkizim ve Müslümanlık, Çev. Kantemir İ., İstanbul: Üçdal Neşriyat.