DUYGUSALLIK VE RASYONELLİK ALGILARININ TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİ BAĞLAMINDA KURGULANMASI

Toplumsal cinsiyet rollerinden kaynaklanan eşitsizlikler farklı biçimlerde açıklanmıştır. Problemi ele alış biçimi ve tavrına yönelik, mücadele stratejileri geliştirilmiştir. Toplumsal cinsiyetrollerine göre kadınlar duygusal ve erkekler rasyonellik ile tanımlanmaktadır. Cinsiyet rollerine göre konumlanan duygusallık ve rasyonelliğin kaynağı, dönüşümü, kadın kimliğine etkileri vegünümüzde bu iki unsurun algılanış biçimi üzerine bir değerlendirme yapılması çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Çalışmada kuramsal tartışmalar, tarihsel yöntem aracılığı ile değerlendirilmiştirÖncelikle duygusallık ve rasyonelliğin tarihsel anlamda kaynağı ve cinsiyet rollerine göre konumlanmasının felsefi temellerine değinilmiştir. Kadının toplum yaşamında erkeğe göre ikinci planda olmasının önüne geçmek için girişimlerin kuramsal dayanakları ve öngörülen pratikler değerlendirilmiştir. Sanayi ve Fransız Devrimleri ile güçlenen kadın hareketleri ile kadın kimliği ve aile yapısının dönüşümünde oluşan yeni toplumsal düzenin etkilerine dikkat çekilmiştir. Çalışmada temel olarak duygusallığın kadın kimliği ile olan bağı ideolojik temeller ile biçimlendirilmesi üzerine kuramsal tartışmalara yer verilmiştir. Aynı zamanda kadınların duygusal olma durumunun; kadınları erkeklere göre ikinci planda olma konusunda etkisi incelenmiştir. Kuramsal tartışmalar ile varılan sonuca bakıldığında tarihsel olarak kadın ve erkeğe yönelik duygusallık ve rasyonellik algılarının ilk çağ felsefi söylemlerinin tesiriyle güçlendiği görülmüştür. Kuramsal olarak feminist yaklaşımın önerdiği duygusallığın dönüşümü, evlilik ve ailenin reddine varan söylemlerinin kadın kimliği için yeni mağduriyetlerin oluşmasına yol açtığı ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak duygusallığın doğal ve toplumsal anlamda kadın kimliğine zarar verici niteliğine dair olumsuz algı ile annelik, evlilik ve ailenin kurumsal olarak eleştirilmesine yol açtığı düşünülmektedir. Bu çalışmada duygu ve düşüncenin cinsiyetten bağımsız olarak doğal ve toplumsal anlamda insani nitelikler ile değerlendirilmesinin gerekliliğine vurgu yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Duygusallık, Rasyonellik, Toplumsal Cinsiyet, Feminizm, Aile.

PDF

___

Badinter, Elisabeth, 1992 , Biri Ötekidir – Kadınla Erkek Arasındaki Yeni İlişki Ya Da Androjin Devrim, 1. Baskı . Çev.: Ş. Tekeli, , İstanbul: Afa Yayınları, 1986.
Bebel, August, 1996 , Kadın Ve Sosyalizm, 2. Baskı . Çev.: S.N. Kaya , Ankara: İnter Yayınları.
Berktay, Fatmagül, 2012 , Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın – Hıristiyanlıkta Ve İslamiyet’te Kadının Statüsüne Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım, 4. Baskı . İstanbul: Metis Yayınları.
Bourdieu, Pierre, 2015 , Eril Tahakküm. 2. Baskı , Çev.: B.Yılmaz , İstanbul: Bağlam Yayınları. 1998 .
Casaganrande, Carla 2005 , Korunan Kadın, Ed. G. Duby-M. Perrot , Çev.: A. Fethi, , Kadınların Tarihi Iı – Ortaçağın Sessizliği, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 75-105.
Chodorow, Nanncy-J, 2005 , Duyguların Gücü – Psikanalizde, Cinsiyette, Ve Kültürde Kişisel Anlam, 1. Baskı , Çev.: J. Özata, D.Yapan , İstanbul: Metis Yayınları, 1999 .
Connel, Robert- W, 1998 , Toplumsal Cinsiyet Ve İktidar – Toplum, Kişi Ve Cinsel Politika 1. Baskı , Çev.: C. Soydemir , İstanbul: Ayrıntı Yayınları. 1987.
Crampe-Casnabet, Michele, 2005 , On Sekizinci Yüzyıl Felsefesinin Bir Örneği. Ed. G. Duby-M. Perrot , Çev.: A. Fethi , Kadınların Tarihi Iıı – Rönesans Ve Aydınlanma Çağı Paradoksları, İstanbul: Türkiye İş Bankası, 303-333.
De Beauvoir, Simone, 1993 , Kadın “İkinci Cins I” Genç Kızlık Çağı, 7. Baskı , Çev.: B. Onaran , İstanbul: Payel Yayınları.
Dikici, Erkan, 2020 . Otorite Ve Güç İlişkisi Bağlamında Aile Türleri, Ed. E. Dikici-O. Tire-Z Sevim-Adıgüzel , Aile Ve Sosyoloji, Konya: Eğitim Yayınları, 58-76.
Frestone, Shulamith, 1993 , Cinselliğin Diyalektiği 2. Baskı , Çev.: Y. Salman , İstanbul: Payel Yayınları.
Goldberg, Herb, 1992 , Erkek Olmanın Tehlikeleri, Çev.: S. Budak , Ankara: Öteki Yayınevi.
Goldman, Emma, 2006 , Dans Edemeyeceksem Bu Benim Devrimim Değildir, 1. Baskı . Çev.: N. Bayram , İstanbul: Agora Kitaplığı.
Halimi, Gisele, 1990 , Hapsedilmiş Kadın, Çev.: F. Tulga , İstanbul: Biroy Yayınları.
Knibiehler, Yvonne, 2005 , Vücutlar Ve Yürekler. Ed. G. Duby-M. Perrot , Çev.: A. Fethi, , Kadınların Tarihi Iv – Devrimden Dünya Savaşına Feminizmin Ortaya Çıkışı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 307-347
Mitchell, Juliet., Oakley, Ann, 1988 , Kadın Ve Eşitlik, 3. Baskı , Çev.: F. Berktay , İstanbul: Pencere Yayınları.
Reed, Evelyn, 1985 , Kadın Özgürlüğünün Sorunları, 2. Baskı , Çev.: Z. Saraçoğlu , İstanbul: Yazın Yayıncılık.
Wollstonecraft, Mary, 2007 , Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi, 11. Baskı , Çev.: D. Hakyemez , İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Yalom, Marilyn, 2002 , Antik Çağlardan Günümüze Evli Kadının Tarihi, 1. Baskı , Çev.: Z. Yelçe-N. Domaniç , İstanbul: Çitlembik Yayınevi, 2001 .
Yıldırım , Sait, 2018 , "Hak, Cinayet Ve Politika Üçgeninde Kürtaj Hakkı", Sosyal Ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, C. Xıx, S. 42: S. 55-76.