Kurtuluştan Mondros Mütarekesi'ne Elviye-i Selase'de yaşanan sorunlar

Elviye-i Selâse, Rus yönetimde kaldığı süre boyunca hayatın her alanında büyük değişim geçirdi. Bu süreçte Türkler bir yandan göçe, diğer yandan hükümetin geri bırakmayı hedefleyen eğitim, kültürel ve iktisadi politikalarına karşı mücadele etmek zorunda kaldı.3 Mart 1918'de imzalanan Brest-Litovsk Antlaşması Türk-Rus ilişkilerinin hem de bölgenin seyrini değiştirdi. Antlaşmanın dördüncü maddesi bölgenin ilhakını öngörüyordu. 1918 baharında gerçekleştirilen halk oylaması ilhakı resmileştirirken Osmanlı Devleti 'ni de Kafkasya 'da önemli bir aktör haline getirdi.Yeni dönemde mülki teşkilatın kurulması, halkın refahının artırılması ve bazı askeri ve idari muafiyetlerin tanınması hükümetin öncelikleri arasında yer aldı. Hükümetin aldığı önlemelerin çoğu mülki teşkilatın gerektiği gibi tesis edilememesinden dolayı zayıf kaldı. Osmanlı Devletinin Kafkasya'da iddialı olmasını sağlayacak programlar ise savaş şartlarından ötürü hazırlanamadı.

The problems occurred in three provinces from independence War to Mondros Armistice

During the period when three provinces were under the rule of Russians, they radically changed in every aspect of life. Turks were resisting to the immigration on the one hand they struggled with preventions of the government in educational, cultural, and economical fields.Brest-Litovsk Treaty, signed on 3rd March 1918, changed the course of both the relationships of Turkish-Russians and the region. The 4th article of the treaty envisaged the annexation of region to the Ottoman State. While the public poll held in the spring of 1918 made the annexation formal, it made Ottoman State an important actor in Caucassia.The foundation of Civil Service, the increasing of the prosperity of the people, the recognition of some military and governing exemptions took place as priorities in the new period. Most of the precautions taken by the government were not effective because of not founding the civilian foundations appropriately. Programs that made the Ottoman State challenging were not prepared because of the war conditions.

PDF

___

Telif Eserler
ANWELLER, Oskar, Rusya'da Sovyetler (1905-1921), Çev: Temel Keşoğlu, İstanbul 1990.
DAYI, Esin, Elviye-i Selâse'de (Kars, Ardahan, Batum,) Milli Teşkilatlanma, Erzurum 1997.
GÖKDEMİR, Ender, Cenûb-i Garbî Kafkas Hükümeti, Ankara 1989.
GÜNAY, Selçuk, Resmi Devlet Salnamelerine Gore Osmanlı İmparatorluğu'nun Seneler İtibariyle Mülki Teşkilatı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Teri), Erzurum 1980.
KILIÇ, Selami, Türk-Sovyet İlişkilerinin Doğuşu, İstanbul 1998.
KIRZIOĞLU, Fahrettin, Kars Tarihi, İstanbul 1953.
KURAT, Akdes Nimet, Türkiye ve Rusya, Ankara 1990.
ORTAYLI, İlber, "Çarlık Rusyası Yönetiminde Kars", Tarih Enstitüsü Dergisi, Sayı: IX (Ayrı Basım), İstanbul 1978.
URAL, Selçuk, Mondros Mütarekesi ve Doğu Vilayetleri, İstanbul 2008.
Gazeteler
ATİ, 7 Mart 1334/1918, Nr: 66.
ATİ, 13 Mart 1334/1918, Nr: 72
ATİ, 6 Nisan 1334/1918, Nr: 96.
ATİ, 7 Nisan 1334/1918, Nr: 97.
ATİ, 16 Nisan 1334/1918, Nr: 106.
ATİ, 20 Nisan 1334/1918, Nr: 110.
ATİ, 27 Nisan 1334/1918, Nr: 117.
SABAH, 16 Nisan 1334/1918, Nr: 10208.
SABAH, 27 Nisan 1334/1918, Nr:10219.
SABAH, 29 Mayıs 1334/1918, Nr: 10251.
SABAH, 4 Haziran 1334/1918, Nr: 10256.
TANİN, 13 Mart 1334/1918, Nr: 3324.
TANİN, 16 Nisan 1334/1918, Nr: 3357.
VAKİT, 5 Mart 1334/1918. Nr:135.
VAKİT, 20 Nisan 1334/1918, Nr: 180.
Arşiv Belgeleri
BOA, Ali Fuat Türkgeldi'nin Mirasçılarından Satın Alman Belgeler Katalogu, 6-57.
BOA, DH/İ-UM, 20-18/12-74.
BOA, DH/İ-UM, 20-18/12-24.
BOA, DH/İ-UM, 20-20/13-9.
BOA, DH/İ-UM, 20-20/13-23.
BOA, DH/İ-UM, 20-20/13-24.
BOA, DH/İ-UM, 20-20/13-29.
BOA, DH/İ-UM, 20-20/13-35.
BOA, DH/İ-UM, 20-20/13-37.
BOA, DH/İ-UM, 20-20/13-43.
BOA, DH/İ-UM, 20-20/13-47.
BOA, DH/İ-UM, 20-20/13-48.
BOA, DH/İ-UM, E/49-62.
BOA, HR. HMŞ. İŞO, 107/10.
BOA, MVM, 212/34.
BOA, MVM, 212/111.
BOA, MVM, 212/127.
BOA, MVM, 212/149.
BOA, MVM, 212/155.
BOA, MVM, 212/190.
BOA, MVM, 212/191.
BOA, MVM, 212/213.
BOA, MVM, 213/4.