İSTANBUL İLKOKULLARINDA OKUYAN YOKSUL ÇOCUKLARA YARDIM CEMİYETLERİ BİRLİĞİ (1940-1947)

Türkiye için siyasi ve iktisadi bakımdan en buhranlı dönemlerden olan biri II. DünyaSavaşı (1939-1945) esnasında, ülkede çok sayıda yardım kuruluşu faaliyet göstermiştir.Başta Kızılay ve Çocuk Esirgeme Kurumu olmak üzere çeşitli yardım cemiyetleri,muhtaçlara yardım amacıyla çalışmıştır. Yazılı kaynaklardan yapılan incelemelerde bufaaliyetlerin belirli bir bölümüne ilişkin çeşitli araştırmaların bulunduğu görülmektedir.Ancak, 1940 yılında faaliyete başlayıp 1947 yılına kadar etkili çalışmaları olan“İstanbul İlkokullarında Okuyan Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyetleri Birliği”hakkında aydınlatıcı ve güncel bir bilgiye rastlanmamıştır. Oysa bu dönemde iktidardaolan CHP, II. Dünya Savaşının ülkede yarattığı ekonomik sarsıntıları gidermekamacıyla büyük çaba göstermektedir. Bütün parti örgütleriyle; bir yandan halkınyoksulluk şartlarından etkilenmemesi için uğraşılırken, diğer yandan girişilen eğitimseferberliğinin de hedefine ulaşabilmesi amacıyla büyük bir gayret sarf edilmiştir. Buçalışmada; CHP İstanbul Vilayet Örgütünün yardım çabalarından biri olan İstanbulİlkokullarında Okuyan Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyetleri Birliğinin faaliyetleri,ilgili arşiv belgelerinden faydalanılarak incelenmiştir.

ASSOCIATION FOR HELPFUL CHILDREN READING IN ISTANBUL PRINCIPLES (1940-1947)

For Turkey, from the most depressing periods in political and economic terms II. During World War II (1939-1945), a large number of charities operated in the country. In particular, the Red Crescent Society and the Child Protection Agency have been working to help the poor and needy in need. It is seen that there are various researches on a certain part of these activities in the examination made by written sources. However, there was no informative and up-to-date information about "Union of Poor Children Reading Association in Primary Schools", which started in 1940 and was effective until 1947. However, the CHP in power in this period, II. The economic turmoil created by the World War in the country is making a great effort to get rid of it. With all party organizations; On the one hand, while trying not to be affected by the conditions of the poverty of the people, on the other hand a great effort has been made so that the educational mobilization can be achieved. . In this study; The activities of the Association of Poor Children in the Primary Schools of Istanbul, one of the helping organizations of the CHP Istanbul Provincial Association, were examined by using the relevant archive documents.

PDF

___

CHP İstanbul Vilayeti 1938-1940 Çalışma Raporu, Ahmet İhsan Matbaası, İstanbul, 1940.
CHP Beşiktaş Kazası 1941 Kongresi, İdare Heyeti Raporu, İstanbul Belediyesi Matbaası, 1941.
CHP İstanbul Vilayeti 1942 Yılı Kongresi Zaptı, Kenan Matbaası, İstanbul, 1943.
CHP Beşiktaş Kazası 1943 Kongresi, İstanbul Belediyesi Matbaası, 1943.
CHP İstanbul Vilayeti 1944 Yılı Kongresi 1942-1944 Çalışma Tafsilatı, Sühulet Matbaası, İstanbul, 1944.
CHP İstanbul Vilayeti 1946 Yılı Kongre Zaptı, Osmanbey Matbaası, İstanbul, 1948.
CHP İstanbul İlkokullarında Okuyan Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyetleri Birliği 1940 Yılı Kongresi, TAN Matbaası, İstanbul, 1940.
CHP İstanbul İlkokullarında Okuyan Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyetleri Birliği Ana Nizamnamesi, Vakit Gazetesi, 6-7 Ocak 1942; Haber Gazetesi, 6- 8 Ocak 1942.
CHP İstanbul İlkokullarında Okuyan Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyetleri Birliği 1942 Yılı Kongresi, KENAN Matbaası, İstanbul, 1943.
CHP İstanbul İlkokullarında Okuyan Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyetleri Birliği 1943 Yılı Kongresi, KENAN Matbaası, İstanbul, 1943.
CHP İstanbul İlkokullarında Okuyan Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyetleri Birliği 1944 Yılı Kongresi, KENAN Matbaası, İstanbul, 1945.
CHP İstanbul İlkokullarında Okuyan Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyetleri Birliği 1945 Yılı Kongresi, KENAN Matbaası, İstanbul, 1946.
CHP İstanbul İlkokullarında Okuyan Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyetleri Birliği 1946 Yılı Kongresi, KENAN Matbaası, İstanbul, 1947.
CHP İstanbul İlkokullarında Okuyan Yoksul Çocuklara Yardım Cemiyetleri Birliği 1947 Yılı Kongresi, KENAN Matbaası, İstanbul, 1948.
Resmi Gazete; 28 Teşrin-i Sani 1942, Cumartesi, Sayı: 5269.
Binbaşıoğlu, Cavit; Türkiye’de Eğitim Bilimleri Tarihi, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 1995.
Pamuk, Şevket; Türkiye’nin 200 Yıllık İktisadi Tarihi, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2015.
Yenal, Oktay; Cumhuriyet’in İktisat Tarihi, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2013.