İKİ VATANLI BİR RUM FUTBOL KULÜBÜ: APOLLON SMYRNİS (1891-2017)

19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde görülen modernleşme hareketleri, Tanzimat veIslahat Fermanları ile hem Müslümanlar hem de Gayrımüslimlere kısa sürede nüfuzetmiştir. Çok kültürlü, çok dinli ve kozmopolit bir toplum yapısına sahip olan OsmanlıDevleti’nin sınırları içinde yaşayan Gayrimüslimler ve özelinde de Rumlar, bumodernleşme sürecinde cemiyetleşme hareketlerine hız vermişlerdir.Başta İstanbul olmak üzere Ege ve Karadeniz bölgelerinde yaşayan Rumlar bucemiyetleşme hareketinden büyük ölçüde etkilenmişlerdir. Ticaretten hayırseverliğe,eğitimden sanata, kadın hareketlerine ve spora kadar pek çok alanda hızlı bir şekildeorganize olan Rumlar, ilk cemiyetlerini İzmir’de kurmaya başlamışlardır. 1891yılında Rumlar tarafından kurulan Apollon Smirnis de bunlardan yalnızca birisidir.Adını mitolojideki güneş tanrısı ve müziğin koruyucusu Apollon’dan alan cemiyet,kuruluşunun ilk yıllarında edebiyat ve müzik alanlarında faaliyet göstermiş, 1910yılında ise kimliğini bir spor cemiyetine/kulübüne dönüştürmüştür.1922 yılında, Kurtuluş Savaşı’nın Türk Büyük Taarruzu ile sona ermesinin ardındanAtina’ya taşınan kulüp, spor faaliyetlerine burada devam etmiştir. Mavi-beyazrenklere sahip olan Apollon Smirnis’in stadı Georgios Kamaras Stadıdır. Kulüp 2013yılında Süper Lig’e yükselmiş ancak bu başarısı kalıcı olmamış ve bir sonraki yıl kümedüşmüştür. Kulüp 2017-2018 Futbol sezonunda Yunan Süper Ligi’nde yer almıştır.Bu çalışmada Yunanistan’ın en eski ve köklü spor kulüplerinden Apollon Smirnis’in,kuruluşu, İzmir yılları ve Lozan Antlaşması sonrasında Atina’daki hikayesi vefaaliyetleri, Yunanca kaynaklar ışığında ortaya konacak ve aktarılacaktır.

A GREEK FOOTBALL CLUB WITH TWO HOMELAND: APOLLON SMYRNIS (1891-2017)

The modernization movements that seen in Ottoman State in 19th century, effected not only Muslims but Non-muslims with Tanzimat and Islahat Decrees. Non-muslims and specially Greeks that lived in Ottoman country which had multi-cultural, and multireligion demographic structure, expedited association movements in modernization period. Greeks mostly in İstanbul but also in Agean and Black Sea Region, effected from this association movement. Greeks which were organised from commercial to philanthropy, education, art, women movements and sports began to establish their first associations in İzmir. Apollon Smyrnis which was founded in 1891 was only one of them. This association which took its name from the Sun God and the protector of art in Greek Mythology, became active in fields of literature and music in its first years and in 1910 turned its identity into a football club. In 1922, after Turkish Great Offensive Apollon Smyrnis moved to Athens and maintained its activities there. The club has blue and white colours and it’s stadium is Georgios Kamaras Stadium. Apollon, joined to Greek Super League in 2013 but this prosperity didn’t proceed and one year later the club withdrew from Super League. The club again joined to Greek Super League in 2017-2018 football season . In this paper one of the oldest Greek Football club, Apollon Smyrnis’ establishment, İzmir years and it’s story and activities in Athens after Lausanne Treaty will be presented with the help of Greek sources.

___

  • Apollon Smyrnis, 1891-2011, Mia Omada- Dyo Patrides- Treis Aiones, 120 Hronia Athlitismos kai Politimos, Ekdosi Periferia Attikis, Athina, 2012.
  • Bayladı, Derman, Mitoloji, Tanrıların Öyküsü, Say Yayınları, İstanbul, 1999.
  • Berent, Orhan, Alsancak’ın Sakini Altay, İletişim Yayınları, İstanbul, 2014.
  • Mpaltas, Andreas, O Ellinikos Athlitismos Stin Smyrni, 1890-1922, Mpalta, Athina, 2014.
  • Solomonidis, Hristos Sokratis Synoikies, Dromoi, Peripatoi, Apokries, Pasha, Zografoi, Leshes, Horoi, Athlitismos, Melis, Glossario, Diafora tis Smirnis, Athina, 1957.
  • Umar, Bilge, İzmir’de Yunanlıların Son Günleri, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1974.
  • Güneş, Günver, “Modern Sporların İzmir’e Girişi; İzmir’in Spor Kulüpleri, Seçkin Sporcuları”, Körfezde Zaman, İzmir Araştırmaları Kongresi, (Ed. Eren Akçiçek, Mustafa Mutluer, Cüneyt Kanat), Bormat Matbaacılık, İzmir , 2010.
  • Cihangir Kılıçoğlu, Çiğdem, İkinci Meşrutiyet’ten Milli Mücadele’ye Anadolu’da Sosyo-Ekonomik ve Sosyo-Kültürel Boyutlarıyla Rum Örgütlenmeleri, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara, 2018.
  • Cumhuriyet
  • İ Katimerini (Epta İmeres)
  • Milliyet
  • el.wikipedia.org/wiki/Απόλλων_Σμύρνης_(ποδόσφαιρο) Erişim Tarihi: 01/02/2018.
  • http://sgm.gsb.gov.tr/Sayfalar/127/163/OlimpiyatSembolleri Erişim Tarihi: 01/02/2018.
  • http://www.apollongs.gr/2015/08/blog-post_7.html Erişim Tarihi: 01.03.2018.
  • http://www.fcapollon.gr/Storage/Media/Shared/YMNOS.mp3 Erişim Tarihi: 02/02/2018.
  • http://www.gazzetta.gr/football/article/533583/meta-apo-hronia-13-elafra-taxiarhia Erişim Tarihi: 01.03.2018.
  • http://www.onsports.gr/afieromata/story/134923/stin-smyrni-120-xronia-prin-photos Erişim Tarihi: 02.02.2018. http://www.onsports.gr/afieromata/story/57721/h-epelasi-tis-elafras-taxiarxias Erişim Tarihi: 02.02.2018.
  • http://www.sahadan.com/puan_durumu/Yunanistan_Super_Lig/14/0 Erişim Tarihi: 01.02.2018.
  • http://www.tanea.gr/news/sports/article/5447093/o-apollwn-eksasfalise-thn-anodosth-soyper-ligka/ Erişim Tarihi: 01.02.2018.
  • https://www.newsbeast.gr/sports/arthro/2702370/i-elafra-taxiarchia-meta-apo-triachronia-ke-pali-sta-megala-salonia Erişim Tarihi: 01.02.2018.
  • www.fcapollon.gr/cms/10007_History.aspx 02/02/2018.
  • www.fcapollon.gr/cms/10157_Stadium_History.aspx Erişim Tarihi: 02.02.2018.
  • www.fcapollon.gr/cms/10157_Stadium_history.aspx Erişim Tarihi: 02.02.2018.