Sivas Bölgesi Koyunlarında Ayak Hastalıkları Prevalansının Araştırılması
Sunulan bu araştırmada Sivas ili ve civarında ayak hastalıkları yönünden daha önceden belirlenen işletmelerdeki koyun sürülerinin barındıkları ağıl, barınak ve meralar; ağıl dönemi sonu ve mera dönemi sonu olmak üzere yılda iki kez kontrol edildi. İlkbahar ve sonbahar 2016 tarihleri arasında değişik yaş ve ağırlıkta toplam 6327 adet koyun ayak hastalıkları yönünden incelendi. Yapılan çalışma sonrasında hayvanların 1091 tanesinde (%17.24 ) ayak hastalığına rastlandı. Her iki dönemde ayak lezyonu belirlenen hayvanların ortalama %67.74’ü tırnak deformasyonu, %16.13’ü piyeten, %12.46’sı interdigital dermatit ve %3.67’si tüylüce olarak belirlendi. Lezyonların %62.88’inin ön ayaklarda, %37.12’sinin arka ayaklarda oluştuğu gözlendi. Çalışmada ayak lezyonları erkeklere oranla dişilerde daha yaygın tespit edildi. Sonuç olarak; yetiştiricilerin barınak koşulları, zemin yapısı, bakım, besleme ve tırnak bakımı konularında bilinçlendirilerek ayak hastalıklarının önüne geçileceği ve böylece hem bölge hem de ülke hayvancılığına katkı sağlanacağı kanaatine varılmıştır.
Investigation of Prevalance of Foot Diseases in Sheep in Sivas Region
In this presented research, Sheep flocks in the Sivas city and around it were investigated in terms of foot diseases that predeterminent the barns where sheep were kept were checked twice a year, at the end of the pasture and at the end of the shelter period. Total 6327 sheeps that are different in consideration of age and weight are examined in terms of foot diseases between spring and autumn seasons in 2016. After the study, 1091 animals (%17.24) came down with foot disease. Approximately %67.74 of the animals that were diagnosed with foot lesion in each season became sick of nail deformation, %16,13 of them had piyeten, %12.46 of them had interdigital dermatitis and %3.67 of them had sinusitis interdigitalis. It was observed that while %62.88 of lesions occur in forelegs, the other %37.12 of lesions occur in hind legs. Foot lesions were seen to be more common in females than males. In conclusion, breeders should be informed about housing conditions, soil structure, caring, feeding and nail care in order to prevent foot diseases. Therefore, it is determined that animal breeding will contribute to both the region and the country.
___
- Yücel R., Özsoy S., 1999. Evcil hayvanlarda ayak hastalıkları. Teknik Yayınevi, 143-144, İstanbul.
- Aytuğ CN., Alaçam E., Özkoç Ü., Yalçın BC., Türker H., Gökçen H., 1990. Koyun-keçi hastalıkları ve yetiştiriciliği. Tüm Vet Hayvancılık Hizmetleri yayını, no: 2, Teknografik Matbaası, İstanbul, Türkiye.
- Uğurlu S., 1991. Koyunlarda sinus interdigitalislerin ışık mikroskobik yapısı üzerine incelemeler. İstanbul Üniv Vet Fak Derg, 17, 1-7.
- İzci C., 1989. Sığır ayak hastalıkları. Selçuk Üniv Vet Fak yayınları, Konya.
- Groneng GM., Vatn S., Kristoffersen AB., Nafstad O., Hopp P., 2015. The potential spread of severe footrot in Norway if no elimination programme had been initiated: A simulation model. Vet Res, 46, 10.
- Alkan F., 1998. Konya bölgesindeki koyunlarda görülen piyeten’in etiyolojisinde çinko ve bakırın rolü. Doktora Tezi, Selçuk Üniv Sağlık Bil Enst, Konya.
- Conington J., Nicoll L., Mitchell S., Bünger L., 2010. Characterization of white line degeneration in sheep and evidence for genetic influences on its occurrence. Vet Res Comm, 34, 481-489.
- Wani AH., Verma S., Sharma M., Wani SA., 2015. Infectious lameness among migratory sheep and goats, with particular focus on anaerobes. Rev Sci Tech Off Int Epiz, 34, 1-28.
- Olechnowıcz J., Jaskowskı JM., 2011. Lameness in small ruminants. Medycyna Wet, 67, 715-719.
- Sağlıyan A., Günay C., Han MC., 2008. Comparison of the effects of oxytetracycline and penicillinstreptomycin in the treatment of footrot in sheep. J Anim Vet Adv, 7, 986-990.
- Yurdakul İ., Özdemir S., 2012. Sığır ayak hastalıklarında antibiyotiklerin kullanımı. Atatürk Üniv Vet Bil Derg, 7, 147-153.
- Asheim LJ., Groneng GM., Hopp P., Nafstad O., Hegrenes A., Vatn S., 2015. Economic evaluation of an eradication program of virulent footrot in Norwegıan sheep. Njf 25th Congress, Nordic View to Sustainable Rural Development, 342-343.
- Çeçen G., 2014. Ayak hastalıklarında uygulanan operasyonlar. Sığırlarda topallık ve ayak hastalıkları, Sentez yayın ve dağıtım eğitim ve öğretim kurumları, 1. Baskı, 125-136, Bursa.
- Kamiloğlu A., 2014. Çiftlik hayvanlarında ayak hastalıkları. 1. Baskı. Medipres, Ankara.
- Korkmaz H., Aslan L., 2008. Van ve yöresinde sığır ve koyunlarda görülen cerrahi hastalıkların değerlendirilmesi. YYÜ Vet Fak Derg, 2, 37-42.
- Avki S., Temizsoylu D., Yiğitaslan K., 2004. Burdur yöresi koyunlarında ayak hastalıklarının dağılımı ve çevresel faktörler yönünden değerlendirilmesi. Vet Cerrahi Derg, 10, 5-12.
- Meliha İN., Sarıtaş ZK., 2014. Afyon bölgesi koyunlarında ayak hastalıkları prevalansının araştırılması. Kocatepe Vet J, 7, 17-25.
- Ermutlu CŞ., Kaya S., 2016. Koyun ve keçilerde ayak hastalıklarının üreme performansı üzerine etkisi. Turkiye Klinikleri J Vet Sci Obstet GynecolSpecial Topics, 2, 78-82.
- Stilwell G., 2016. Lameness in small ruminantseconomical and welfare impact. Proceeding of AVA Annual Conference, 821-826, Adelaide.
- Gelasakis AI, Oikonomou G., Bicalho RC., Valergakis GE., Fthenakis GC., Arsenos G., 2013. Clinical characteristics of lameness and potential risk factors in intensive and semi-intensive dairy sheep flocks in Greece. J Hellenıc Vet Med Soc, 64, 123-130.
- Baran V., Yayla S., Kılıç E., Özaydın İ., Aksoy Ö., Ermutlu CŞ., 2015. The effects of pasture characteristics and seasonal differences on sheep foot diseases: A field study on the Kars and Iğdır regions. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 21, 377-382.
- İzci C., Koç Y., Avki S., Kul S., 1994. Konya bölgesi koyunlarında görülen ekstremite ve ayak hastalıklarının klinik ve radyolojik olarak değerlendirilmesi. Vet Bil Derg, 10, 16-21.
- Sağlıyan A., Günay C., Koparır M., 2003. Elazığ bölgesinde koyunlarda görülen piyeten’in etyolojisinde çinko ve bakırın rolü. Vet Cerrahi Derg, 9, 11-16.