William James’in Pragmatizminde İyileştiricilik ve Ahlâkın İnşası / Meliorism and the Construction of Morality in William James’s Pragmatism

Öz William James, pratik bir felsefe olan pragmatizmin kurucularındandır. James’inpragmatizmi, pratik deneyim ile insan hayatını anlamlandırmayı amaçlayan bir yöntemfelsefesi ve bir dünya görüşüdür. James, yaşanılan dünyanın kusurlu olduğunu ve bununancak insan eliyle iyileştirilebileceğini iddia eder. Ona göre, bu, ahlâki bir sorumlulukturve insan, bunu yapabilecek yetenek, eğilim ve özgürlüğe sahiptir. Ancak bunun gerçekleşebilmesiiçin insanın öncelikle buna inanması ve bunu istemesi gerekir. Bu yolda bütüntalepler “iyi”dir, dolayısıyla da ahlâkidir. Eğer insan iyi talebi karşılayacak eylemlerdebulunursa hem bugünü hem geleceği iyileştirecek ahlâki bir evren inşa eder. Bu çerçevedeJames’in pragmatizmi insanı iyi eyleme sevk eden iyileştirici bir felsefedir. Bu çalışmanınamacı, William James’in ahlâk anlayışını, onun pragmatik felsefesi bağlamındaele alarak irdelemek ve böylece ahlâkın pratik/amelî karakterine dikkat çekmektir.Anahtar Kelimeler: Pragmatizm, İyileştiricilik, Ahlâk felsefesi, Etik, ahlâki görecilik,İrade özgürlüğü, Ahlâkın inşası.Meliorism and the Construction of Morality in William James’sPragmatismAbstract: William James was the founder of pragmatism which is a practical philosophy.James’s pragmatism is a method of philosophy and a world view (weltanschauung)aiming to make sense of human life by practical experience. James argues that the realworld is imperfect and it could only be ameliorated by human hands. According to him,this is a moral accountability and people have ability, tendency and freedom to make this.However, for this, at first people need to believe and want. On this way all demands are“good”, therefore, a moral. If the person acts to meet the good demands, s/he creates amoral universe that helps to ameliorate both today and the future. Within this context,the pragmatism of James is an ameliorative philosophy that leads person to the goodaction. The purpose of the study is to examine William James's conception of moralityin the context of his pragmatic philosophy and to draw attention to the practical/deedscharacteristics of moral.Keywords: Pragmatism, Meliorism, Moral philosophy, Ethics, Moral relativism, Freewill, Construction of moral.

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-4990
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü
Sayıdaki Diğer Makaleler

Endüstriyel Hizmetlerde Marka Değeri: Muhasebe Yazılım Programı Kullanıcıları Üzerinde Bir Uygulama

Mustafa Kemal YILMAZ, Savaş BAĞDİGEN

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde 1974’ten Günümüze Yerleşim Birimlerinin Coğrafi Bilgi Sistemleri Yöntemiyle İncelenmesi

Altay FIRAT, Pinar ERENGİN, Mustafa ÖZİLMEN, Mustafa ÖZDEMİR

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde 1974'ten Günümüze Yerleşim Birimlerinin Coğrafi Bilgi Sistemleri Yöntemiyle İncelenmesi

Mustafa ÖZDEMİR, Altay FIRAT, Pınar ERENGİN, Mustafa ÖZİLMEN

Zülfü Livaneli ́s Serenade für Nadja - Eine Moderne Türkische Ringparabel der Versuch einer Bestätigung des Romans im Angesicht Lessings Aufklärung (Durch das Drama Nathan der Weise )

Florian HERTSCH, İlknur HIZAL, Bahar ÇETİNEL

Muhasebe Meslek Mensuplarının İşletmelerin Beklentilerini Karşılama Düzeyi -Erzincan İli Uygulaması-

Selami GÜNEY, Şakir DİZMAN

Akademik Özyeterlik Algısı, Örgütsel Güven ve Örgütsel Sinizm İlişkisinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi / The Investigation of the Relationships among Academic Self- Efficacy Perception, Organizational Trust and Organizational Cynicism via Struct

Mustafa KESEN, Bülent AKYÜZ

Öğrencilerin Grafik Tasarımda İmge ve Simgeleri Kullanma Becerilerinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması

Meryem DEVECİ, Erol BULUT

Louvre Müzesinde Bulunan Gaziantep Yöresine Ait Hitit-Geç Hitit Eserleri

İbrahim ÜNGÖR

‘There is no Such Thing as a Sexual Relationship’: Lacanian Principles in Iris Murdoch’s The Sea The Sea

Seda ARIKAN

E-Belediye Hizmetlerinde Farkındalığın Tespiti: Zambak Projesi Özelinde Bir Araştırma Yalova Belediyesi Örneği

İkram DAŞDAN, Abdullah NARALAN