TRA2 BÖLGESİ DIŞ TİCARET ÖZELLİKLERİ VE TRA2 BÖLGESİNDEN TÜRK CUMHURİYETLERİNE İHRACAT YAPAN FİRMALARIN KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR ÜZERİNE BİR ANALİZ

Kars, Ardahan, Iğdır ve Ağrı illerini kapsayan TRA2 Düzey 2 Bölgesi ülkemizin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi açısından 26 Düzey 2 Bölgesi içinde 25 sıradadır. Ülkemiz ekonomik gelişmişlik düzeyinin gerisinde bulunan TRA2 Bölgesi illerinin kalkınmaları açısından sınırda bulunmaları nedeniyle dış ticaret önemli bir fırsat olarak görülmektedir. Bununla birlikte TRA2 Bölgesi illeri içinde Ağrı ve Iğdır'ın bu fırsattan yararlandıkları, Kars ve Ardahan'ın bu fırsatı yeterince kullanamadıkları söylenebilir. TRA2 Bölgesi illeri içinde Kars dışındaki iller genellikle dış ticaret fazlası vermektedir. Bu çalışmada öncelikle bölgenin genel sosyo-ekonomik durumu gösterilmektedir. Ardından çalışmada TRA2 Bölgesi dış ticaret özellikleri (TRA2 bölgesinden yapılan ihracat ve ithalatın sektörel dağılımı, bölge ihracat ve ithalatının fasıllara ve ülkelere göre dağılımı) üzerinde durulmakta ve bölge ile 5 Türk Cumhuriyeti (Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan) arasındaki dış ticaret analiz edilmektedir. Çalışmada son olarak TRA2 Bölgesinden bu ülkelere ihracat yapan firmaların karşılaştıkları sorunlara ilişkin anket çalışmasının sonuçları değerlendirilmektedir.

FOREIGN TRADE PROPERTIES OF TRA2 REGION AND AN ANALYSIS ON PROBLEMS OF FIRMS WHICH EXPORT FROM TRA2 REGION TO TURKISH REPUBLICS

TRA2 Region Which includes Kars, Ardahan, Iğdır and Ağrı, isat 25th place of 26 NUTS Regions in terms of socio--economic developmentlevel. TRA2 Region cities are behind the development level of our country.Foreign trade is an important opportunity for these cities in terms of theirdevelopment in the context of located at border. At the same time, it can be sayAğrı and Iğdır take advantage of this opportunity but Kars and Ardahan cannotuse this opportunity enough. Other cities of TRA2 Region outside Kars haveforeign trade surplus. In this study, primarily socio--economic condition ofregion is shown foreign trade properties (distribution of export from TRA2region and import to TRA2 region by industrial classification ISIC Rev 3, bychapters and by countries) of TRA2 Region and analysis foreign tradeproperties between TRA2 Region and Turkish Republics (Azerbaijan,Kazakhstan, Kirghizstan, Uzbekistan, Turkmenistan). Lastly in this study, it isevaluated that questionnaires results related problems of firms which export tostated Turkish Republics from TRA2 Region.

PDF

___

Cesar, M. (2007), "Türkmenistan'ın Serbest Piyasa Ekonomisine Geçiş Sürecinde On Beş Yıl", Orhan Kavuncu ve Alaadin Korkmaz. (Eds). Bağımsızlıklarının 15.
Yılında Türk Cumhuriyetleri, Ankara: TOBB Yayınları, ss. 107-143.
DEİK (2012), Kazakistan Ülke Bülteni. Ankara: DEİK
DEİK (2012), özbekistan Ülke Bülteni. Ankara: DEİK
Ekonomi Bakanlığı (2012), "Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar", 3305
sayılı Bakanlar Kumlu Kararı, Resmi Gazete, 19.06.2012 Tarih, Sayı: 28328.
Erol, M. Seyfettin ve Şahin, M. (2013), "Bağımsızlıklarının 20. Yılında Orta Asya ve Kafkasya'daki Türk Cumhuriyetlerinin Entegrasyon Süreci (1991 2011)",
Karadeniz Araştırmaları Dergisi, Sayı: 37, ss. 111-136.
Geybullayev, G. ve Kumbaş, E. (2002),"Türk Cumhuriyetlerinin Entegrasyonu: Fırsatlar, Sorunlar ve Çözüm Önerileri", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7( 1), ss. 19-45
Göktolga, Z.G., Karakış, E. ve Türkay, H. (2015), "Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinin Ekonomik Performanslarının TOPSIS Metodu ile Karşılaştırılması", International Conference On Eurasian Economies, 9-11 Eylül 2015, Rusya
International Monetary Fund- IMF (2017), http://WWW.imf.org/external/countrv/ index. htm (Erişim: 18.02.2017).
International Trade Center INTRACEN (2017), http://WWW.trademap.org/Countrv SelProduct Country TS.ast (Erişim: 18.02.2017).
Kalkınma Bakanlığı (2013), İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE-2011), Ankara.
Karabulut, K. (2005), Doğu'da Yakalanan Kalkınma Fırsatı: Ticaret, İstanbul: Atlas Yayın Dağıtım.
Turan, G. (2006), "Türkiye-Türkmenistan Siyasi ve Ekonomik İlişkileri: Ekonomik Fırsat Penceresi Olarak Değerlendirilebilir mi?' ', Türkiye Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM) Dergisi, Sayı: 9, ss. 45-50.
Topal, Samet (2016), Türkiye ile Türk Cumhuriyetleri Arasındaki Ekonomik İlişkiler ve Doğu Anadolu Bölgesinden Türk Cumhuriyetlerine İhracat Yapan Firmaların Sorunları Üzerine Bir Analiz, Atatürk Üniversitesi, SBE, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzunım, 2016.
TÜİK (2017), Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS), Nüfus-Göç İstatistikleri, (https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn:95&localeztr) (Erişim: 17.02.2017).
TÜİK (2017), Bölgelere Göre Dış Ticaret İstatistikleri, Dinamik Sorgulama Sonuçları, (https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/menu.zul). Erişim: 18.02.2017.
TÜİK (2017), Bölgelere ve Ülkelere Göre Dış Ticaret, Dinamik Sorgulama Sonuçları. https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/disticaret.zul?param1:9¶m2:4&sit crev=0&isicrev=0&savac=5 811 (Erişim: 18 .02.20 7).
TÜİK (2017), Eğitim İstatistikleri Veri Tabanı, (http://WWW.tuik.gov.tr/PreTablodo? alt id=1018) (Erişim: 17.02.2017).
TÜİK (2017), İl ve Bölge Bazında GSYİH,(http://Www.tuik. gov.tr/PrelstatistikTablo.do? istab id=2520) (Erişim: 17.02.207)
TÜİK (2017), İl ve Bölgesel Bazda Kişi Başına GSYİH, (httpd/www.tuik.gov.tr/ PrelstatistikTablo.do?istab id=2521) (Erişim: 17.02.2017)
TU1K (2017), İllere Göre İhracathttp://Www.tuik.gov.tr/PrelstatistikTablo.do?istab id=646 (Erişim: 18.02.2017).
TÜİK (2017), İllere Göre İthalat, http://Www.tuik.gov.tr/PrelstatistikTablodo?istab id=647 (Erişim: 18.02.2017).
TÜİK (2017), İşgücü İstatistikleri Bölgesel Sonuçları http://Www.tuik.gov.tr/ PrelstatistikTablo.do?istab id=2319 (Erişim: 17.02.2017)
TÜİK (2017), İşgücü İstatistikleri Veri Tabanı. http://Www.tuik.gov.tr/Prelstatistik Tablo.do?istab id=2321 (Erişim: 17.02.2017).
TÜİK (2017), Ülkelere Göre İhracat, http://WWW.tuik.gov.tr/PrelstatistikTablo.do?istab id: (Erişim: 18.02.2017).
TÜİK (2017), Ülkelere Göre İthalat, http://WWW.tuik.gov.tr/PrelstatistikTablo.do?istab id: (Erişim: 18.02.2017).
Üzümcü, A. ve Özyakışır, D. (2013). "TRA2 Bölgesinde Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Düzeyi ve Göç İlişkisi (1996-2012)", II. Uluslararası Bölgesel Kalkınma Konferansı Bildiriler Kitabı, Cemalettin Çopuroğlu (Ed.). 16-17 Mayıs 2013, Elazığ, ss. 157-181.
Üzümcü, Adem ve Sıdıka Akdeniz (2014), "Yeni İpek Yolu: TRACECA ve Bakü-TitlisKars Demiryolu Projesi", Avrasya Etüdleri, İpek Yolu Özel Sayısı, TİKA, Y11: 20, Sayı: 45, (2014/1), ss. 171-199.
Üzümcü, A., Tokucu, E. ve Ergiçay, G. (2015), "Kars Lojistik Merkezinin (KLM) TRA2 Bölgesinin Kalkınması ve Kars Ekonomisi Açısından Önemi: Bir İktisadi Analiz", Kafkas Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 6, Sayı: 10, ss. 191-222.
WORLDBANK (2017), Ülke Verileri, (http://WWW.worldbank.orşz/en/country) (Erişim: 18.02.2017).