Orhan ÇINAR, Esra Nur AKPUNAR, Burhan AKPINAR

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ İŞ DEĞİŞTİRME NEDENLERİ ÜZERİNDE BİR ANALİZ: ŞANLIURFA İLİ ÖRNEĞİ

İnsan yaşamı bakımından son derece önemli olan sağlık sektörü, ironik olarak, yaşamı tehdit eden stresli bir iş koludur. Bunun muhtemel nedenleri arasında aşırı iş yükü, vardiyalı çalışma, eksik ve yetersiz donanım, yönetim sorunları ile hasta ve hasta yakınlarının sözlü ve fiziki tacizleri sayılabilir. Sağlık iş kolunun sözü geçen stresli ekolojisi, bu iş kolunda çalışanların fiziki ve ruhsal sağlıklarını bozmakla kalmayıp, başta hemşireler olmak üzere, onları iş değiştirme gibi zor bir sürece de itebilmektedir. Bu çalışmada sağlık iş kolunda çalışan hemşire ve diğer sağlık çalışanlarının iş değiştirme nedenlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, 2015-2016 Eğitim-Öğretim Döneminde Harran Üniversitesinde öğretmenlik formasyonu sertifika programına devam eden sağlık çalışanları üzerinde yürütülmüştür. Çalışmanın modeli, betimsel taramadır. Çalışmanın verileri, araştırmacılar tarafından geliştirilen anket formu ile toplanmış ve betimsel istatistiksel analizlerle çözümlenmiştir. Analizler sonucunda; sağlık çalışanlarının işinden kısmen memnun oldukları ve işlerini değiştirmeyi düşündükleri belirlenmiştir. Araştırmada sağlık çalışanlarının iş değiştirme nedenlerinin sırayla; çocuklarına ve ailelerine daha fazla vakit ayırma, mevcut iş yerindeki çalışma koşulları, stres ve mobbing ile daha rahat çalışma isteği olduğu belirlenmiştir.

AN ANALYSIS ON THE HEALTH PROFESSIONALS' REASONS OF CHANGING PROFESSION: SAMPLE OF ŞANLIURFA

Health industry which is critically important in view of human life is a life threatening stressful profession. There can be many reasons such as workload, shift working, limited and inadequate equipment, management problems and physical and oral disturbance of patient and patients' relative. This stated stressful ecology of health profession not only spoil workers physical and spiritual health but also force them, especially nurses, a tough process like changing profession. This study aims to determine nurses' and other health professionals' reasons to change their profession. The study was carried out with health professionals who study at Harran University initial teacher training program during 2015-2016. The study model is descriptive survey model. The data was collected through a questionnaire which was developed by researcher and analyzed with descriptive statistical analysis. As a result of the analysis, it has been found out that health professionals are partly satisfied by their job and they think of changing their profession. In the research, in order, spending time with family and kids, working condition of current profession, stress, mobbing and wish to have more peaceful working condition were determined as reasons of changing profession.

PDF

___

Adıgüzel, O. ve Keklik, B. (2011). Sağlık Kurumlarındaki İşgörenlerin İş Tatmini ve Bir Uygulama. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 29: 305-318.
Aksungur, A. (2009). Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde Çalışan Ebe ve Hemşirelerin İş Doyumu ve Yaşam Kalitesi Düzeylerinin Belirlenmesi. Sağlık Yönetimi Programı Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Başol, G. ve Altay, M. (2009). Eğitim Yöneticisi ve Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (58): 191-216.
Bayat, M. (2005). Öğretim Süreci ve Hemşirelik, Sağlık Bilimleri Dergisi, 14 (Ek Sayı: Hemşirelik Özel Sayısı).
Çalışkan, Z. (2005). İş Tatmini: Malatya'da Sağlık Kuruluşları Üzerine Bir Uygulama. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 9-18.
Çıtak Tunç, G., Akansel, N. ve Özdemir, A. (2010) Hemşirelik ve Sağlık Memurluğu Öğrencilerinin Meslek Seçimlerini Etkileyen Faktörler, Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(1): 24-31.
Erat, Ş., Korkmaz, M., Çimen, V. ve Yahyaoğlu, G. (2011). Hemşirelerin İş Yaşam Kalitesinin Motivasyona Etkisi, Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimler Dergisi, 1 (1): 1-33.
Göksoy, S. ve Argon, T. (2014). Okullarda Öğretmenleri Engelleyici ve Destekleyici Stres Kaynakları. Journal of Teacher Education and Educators, 3(2): 245-271.
Karakaş, S. A. ve Okanlı, A. (2013). Hemşirelik ve Mobbing. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2 (4): 562-576.
Karakuş, H. (2011). Hemşirelerin İş Tatmin Düzeyleri: Sivas İli Örneği, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(6): 46-57.
Kılıç, R. ve Keklik, B. (2012). Sağlık Çalışanlarında İş Yaşam Kalitesi ve Motivasyona Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, XIV(II): 147-160.
Korkmaz, S. (2008). Hastanelerde Doktor, Hemşire ve Ebelerin Motivasyonunu Etkileyen Faktörler: Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. T.C. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
Köse, E. (2010). Bir Üniversite Hastanesinde Hekim ve Hemşirelerin Algıladıkları Örgüt Kültürünün Mobbing Davranışalarına Etkisi. Yayımlanmamış, Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Nurluöz, Ö. ve Akçıl, U. (2012). Hemşirelerin İş Güçlüğünü Oluşturan Değişkenlerinin İş Doyumu ile Karşılaştırmalı Analizi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2: 77-86.
Ofluoğlu, G. ve Bircan, H. (2007). Sağlık Hizmetlerinde İş Analizinin Etkileri ve Zonguldak Atatürk Devlet Hastanesi Uygulaması, Kamu-İş, 9 (2): 88-118.
Özcan, A. N. (2009). Hemşirelerin İş Ortamındaki Stresörlerinin Belirlenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Ana Bilim Dalı.
Özkaya, M. O., Yakın, V. ve Ekinci, T. (2008). Stres Düzeylerinin Çalışanların İş Doyumu Üzerine Etkisi, Yönetim ve Ekonomi 15 (1): 163-179.
Öztürk, H., Babacan, E. ve Özdaş, E. (2012). Hastanede Çalışan Sağlık Personelinin İş Güvenliği, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(4): 261-268.
Sarıçam, H. (2012). İş Sağlığı ve Güvenliği Kapsamında Hemşirelerin Karşılaştığı Risk ve Tehlikelerin İş Stresi Düzeyleri Üzerine Etkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Sağlıkta Kalite Geliştirme ve Akreditasyon ABD Yüksek Lisans Programı.
Soysal, A. (2009). İş Yaşamında Stres, Çimento İşverenler, http:// www.ceis.org.tr/dergiDocs/makale237.pdf (Erişim Tarihi: 12.01.2016).
T.C. Sağlık Bakanlığı (2007). Sağlıkta İnsan Kaynakları Mevcut Durum Analizi. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayını No : 720.
Tel, H., Karadağ, M., Tel, H. ve Aydın, Ş. (2003). Sağlık Çalışanlarının Çalışma Ortamındaki Stres Yaşantıları İle Baş etme Durumlarının Belirlenmesi, Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2: 13-23.
Top M., Gider Ö., Ünalan D. (2010). Hastane Sektöründe İş Performansını Etkileyen Örgütsel Değişkenlerin (Faktörlerin) İncelenmesi: Kayseri ve Kocaeli İllerindeki Hemşireler Üzerine Bir Alan Araştırması, İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 21(66): 71-96.
Uçak, A. (2009). Sağlık Personelinin Maruz Kaldığı İş Kazaları ve Geri Bildirimlerinin Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı.
Yıldırım, F. ve Buluç, B. (2004). Sınıf Öğretmenlerinin Stres Kaynakları ve Başetme Yolları (Kilis İli Örneği), XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz, Malatya.