RİSK FAKTÖRLERİNİN TRAFİK KAZALARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: KAYSERİ ÖRNEĞİ

Trafik kazaları ölümlü, yaralanmalı ve maddi hasarlı sonuçlarıyla günümüzün en önemli problemlerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada trafik kazalarını etkilediği düşünülen risk faktörleri ve etkileri incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Kayseri ilinde 2008-2012 yılları arasında, 5 yıllık zaman diliminde meydana gelen ölümlü ve/veya yaralanmalı sonuçlanan trafik kazalarını etkileyen faktörlerin incelenmesidir. Kayseri için 11.671 adet kaza verisi elde edilmiştir. Trafik kazalarına etkisi olduğu düşünülen 23 faktör ve alt değişkenleri ki-kare ve lojistik regresyon modellerine göre analiz edilmiştir. Ki-kare analizi ve lojistik regresyon yöntemi sonuçlarına göre her iki modelde de öğrenim durumu, hava durumu, zaman dilimi, yolun yüzeyi, yolda yön, yatay güzergâh, geçit durumu, günün saati ve kazanın oluş yeri değişkenleri trafik kazalarının ölümlü veya yaralanmalı sonuçlanmasını etkilemesinde istatistiksel olarak anlamlı bir etki göstermektedir. Bu sonuçların yerel ve ulusal platformlarda incelenerek trafik kazalarını engellemeye yönelik çalışmalarda yol gösterici olması ve yaygınlaştırılarak, uzun vadede politikaların belirlenmesinde de önemli bir etken olacağı düşünülmektedir

THE IMPACT OF RISK FACTORS ON TRAFFIC ACCIDENTS KAYSERI CASE

Traffic accidents stand out as the important problems of todays World due to their vital damage on human beings. Thus, the purpose of this study is to analyse the factors that are expected to have direct or indirect effects on traffic accidents for the period 2008-2012. There were 11.671 traffic accidents in Kayseri. Accordingly, we have examined 23 factors and its sub sectors based on the chi-square and logistic regression model. At the end of the day, we found that education background, water condition, time of the day (day or night time), surface of the road, road direction, vertical route, gateway status, time of the day, and place of the occurrence have a significant effect on the traffic accidents. These results are expected to be an important guide for future policy formation that are likely to prevent a future possible traffic accidents

PDF

___

Aare, M. ve Von Holst, H. (2003) “Injuries from motorcycle and moped crashes in Sweden from 1987 to 1999”, International Journal of Injury Control and Safety Promotion, 10, ss.131-138.
Abdelwahab, H.T. ve Abdel-Aty, M.A. (2001), “Development of Artificial Neural Network Models to Predict Driver Injury Severity in Traffic Accident at Signalized Intersection”, Transportation Research Record, 1746, ss.6–13.
Adeli, H., ve Karim, A. (2000), “Fuzzy-wavelet RBFNN model for freeway incident detection”, J. Transp. Eng., 126 (6), ss. 464–471
Aksaraylı M. ve Saygın Ö., (2011), “Algılanan Hizmet Kalitesi ve Lojistik Regresyon Analizi ile Hizmet Tercihine Etkisinin Belirlenmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, , 13 (1), ss. 21–37.
Alp, A., ve Engin T. (2011), “Trafik Kazalarının Nedenleri Ve Sonuçları Arasındaki İlişkinin Topsis Ve Ahp Yöntemleri Kullanılarak Analizi Ve Değerlendirilmesi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 10(19), ss.65-87
Bircan H. (2004), “Tıp Verileri Üzerine Bir Uygulama” Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, ss.185-208
Burgut, H.R., Bener, A., Sıdahmed, H. Albuz, R., Sanya, R. and Khan, W.A. (2010), “Risk Factors Contributing To Road Traffic Crashes İn A Fast-Developing Country: The Neglected Health Problem”, Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi, 16(6), ss.497-502.
Chiou, Y.C. (2006), “An Artificial Network-Based Expert System For Appraisal Of Two-Car Crash Accidents”, Accid. Anal. Prev., 38 ss.777–785
Colten, H.R. ve Altevogt. B.M. (2006) Sleep Disorders and Sleep Deprivation: An Unmet Public Health Problem. Washington, DC: Board on Health Sciences Policy, National Academies Press.
Çelik, O., Lorasokkay, M., Özek, T., Çevik, İ., & Biçer, Z. (2010). “Akıllı Hız Kontrol Sistemleri ve Konya Örneği”, Karayolu Trafik Güvenliği Sempozyumu. Konya.
Çinicioğlu, E., Atalay, M., Yorulmaz, H., (2013), “Trafik Kazaları Analizi İçin Bayes Ağları Modeli”, Gazi Üniversitesi Bilişim Enstitüsü Bilişim Teknolojileri Dergisi, 6 (2), ss. 41-54
Çodur M.Y. ve Tortum A., (2015), “An Artificial Neural Network Model for Highway Accident Prediction: A Case Study of Erzurum, Turkey”, Promet – Traffic&Transportation, 27 (3), ss. 217-225
Delen, D., Sharda, R., Besson, M., (2006), “Identifying Significant Predictors Of İnjury Severity İn Traffic Accidents Using A Series Of Artificial Neural Networks”, Accid. Anal. Prev., 38,ss. 434–444
Demirel, B., Demircan, A., Akar, T., Keleş, A., & Bildik F., (2010), “Ülkemizde Trafik Kazalarında Ölenlerin Gerçek Sayısı Nedir?”, Pam Tıp Dergisi, 70-76.
Dereli M.A., Erdoğan S., Çabuk A., Tiryakioğlu İ., Uysal M., Erdoğdu H., Saraçlı S., Akbulut H., Dündar S., Yalçın M., (2015), “İstatistiksel Yöntemler Kullanılarak Coğrafi Bilgi Sistemleri Destekli Kara Nokta Belirleme Çalışmaları”, 15. Türkiye Harita Bilimsel Ve Teknik Kurultayı 25-28 Mart 2015, Ankara.
Devlet İstatistik Enstitüsü, (2004), 3. Türkiye İstatistik Yıllığı 2003. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yayın Numarası 2895 Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara.
Doğrul, G., Akay, D., Kurt, M., (2015), “Trafik Kazalarının Birliktelik Kuralları İle Analizi”, Gazi Mühendislik Bilimleri Dergisi,1(2), ss. 265-284.
Elmalı, F., (2005), “Parametrik Olmayan İstatistiksel Testlerde Asimptotik, Monte Carlo ve Exact Yöntemlerinin Karşılaştırılması”, Osmangazi Üniveristesi, Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir.
Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Hizmetleri Başkanlığı. (2013). Sürücü İstatistikleri, 2013. http://www.trafik.gov.tr/Sayfalar/Istatistikler.aspx. adresinden alındı.
Global Status Report On Road Safety, (2015), World Health Organization. http://www.who.int/violence_injury_prevention/road_safety_status/20 15/en/ adresinden alındı.
Hauer, E., (2001), “Overdispersion in Modelling Accidents On Road Sections And İn Empirical Bayes Estimation, Accid. Anal. Prev., 33, ss. 799– 808.
Hsiao, C.H., Lin, C.T., Cassidy, M, (1994), “Application Of Fuzzy Logic And Neural Networks To Automatically Detect Freeway Traffic İncidents”, J. Transp. Eng., 120, ss. 753–773.
Hosmer, D. W., & Lemeshow, S. (2000), Applied logistic regression (2nd ed.), New York: John Wiley & Sons;Inc.
Ivan K., Haidu I., Benedek, J., Ciobanu S.M., (2015), “Identification Of Traffic Accident Risk-Prone Areas Under Low-Light Conditions”, National Hazards and Earth System Sciences., 15, ss. 2059–2068.
Karaşahin, M, Tuncuk, M. (2003), “Isparta İlindeki Trafik Kazalarının Coğrafi Bilgi Sistemleriyle Değerlendirilmesi”, 2. Trafik ve Yol Güvenliği Ulusal Kongresi, Ankara.
Kardiyen, F. ve Kaygisiz, G. (2011), “Kırmızı Işık Kural İhlali Nedeni İle Meydana Gelen Trafik Kazalarının Değerlendirilmesi”, Ankara Trafik Vakfı. 42.
Kartal M., Kutlar. A., Beğen A., (2011). “Logıstıc Regressıon Analysıs Of Rısk Factors Affectıng Traffıc Accıdents: Study Of Sivas, Kayseri And Yozgat”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2) ss :45-68
Kumar S., Toshniwal D., (2015), “A Data Mining Framework To Analyze Road Accident Data”, Journal of Big Data ss. 2:26.
Lin, M.R. and Kraus, J.F. (2009), “A Review Of Risk Factors And Patterns Of Motorcycle Injuries. Accident Analysis and Prevention, 41, ss. 710- 722.
Maycock, G. (1996), “Sleepiness And Driving: The Experience Of Uk Car Drivers”, Journal of Sleep Research, 5, ss. 229-237.
Miaou, S.P., Song, J.J., (2005), “Bayesian Ranking Of Sites For Engineering Safety İmprovements: Decision Parameter, Treatability Concept, Statistical Criterion, And Spatial Dependence”, Accid. Anal. Prev., 37, ss. 699–720.
Miller, I. ve Miller, M., (2006), John Freund Matematiksel İstatistik. Altıncı baskıdan çev.ed.: Ü.Şenesen. Istanbul: Literatür.
Murat Y.Ş. ve Şekerler, A., (2009), “Trafik Kaza Verilerinin Kümelenme Analizi Yöntemi ile Modellenmesi”, İMO Teknik Dergi, ss 4759- 4777.
Mussone, L., Ferrari, A., Oneta, M., (1999), “An Analysis Of Urban Collision Using An Artificial İntelligence Model, Accid. Anal. Prev. 31, ss. 705–718.
Oğuzlar, A., (2005), “Lojistik Regresyon Analizi Yardımıyla Suçlu Profilinin Belirlenmesi”, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (1).
Ozbay, K., Noyan, N., (2006). “Estimation Of İncident Clearance Times Using Bayesian Network Approach”, Accid. Anal. Prev., 38, ss. 542–555.
Özdamar, K. (1999), Paket Programlarla İstatistiksel Veri Analizi. Eşkişehir: Kaan Kitabevi.
Özdamar, K. (2003), Spss İle Biyoistatistik. Eskişehir : Kaan Kitapevi.
Parkin, J., Meyers, C. (2010), “The Effect Of Cycle Lanes On The Proximity Between Motor Traffic And Cycle Traffic. Accident Analysis and Prevention, 42, ss. 159–165.
Persaud, B., C. Lyon, T. Nguyen, (1999). “Empirical Bayes Procedure For Ranking Sites For Safety İnvestigation By Potential For Safety İmprovement”, Transp. Res. Rec., 1665 ss. 7–12.
Phillips, R.O. and Sagberg, F. (2013), “Road Accidents Caused By Sleepy Drivers: Update Of A Norwegian Survey”. Accident Analysis and Prevention, 50, ss. 138-146.
Polat, O. (1996). Adli Travmatolojide Trafik Kazalarına Bakış. Adli Tıp Bülteni, 1, ss. 18-25.
Saplıoğlu, M. ve Karaşahin M., 2006, “Coğrafi Bilgi Sistemi Yardımı İle Isparta İli Kentiçi Trafik Kaza Analizi”, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 12,(3), ss. 321-332
Sayed, T., Abdelwahab, W., Navin, A. F., (1995), “Identifying Accident-Prone Location Using Fuzzy Pattern Recognition”, J. Transp. Eng., 121, ss. 352–358
Soysal, Z., ve Çakalır, C., (1991), C. Adli Tıp Cilt III, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları Rektörlük No:4165. Fakülte No:224, İstanbul.
Şenel B. ve Şenel M., (2013), “Risk Analizi: Türkiye’de Gerçekleşen Trafik Kazaları Üzerine Hata Ağacı Analizi Uygulaması”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(3), ss. 65-84.
Şener, S., (2011), “Dünya Sağlık Örgütü Yol Güvenliği Yaklaşımı”, Trafik ve Yol Güvenliği Sempozyumu. Ankara.
Şimşekoğlu, Ö. ve Lajunen, T., (2008), “Environmental And Psychosocial Factors Affecting Seat Belt Use Among Turkish Front-Seat Occupants İn Ankara: Two Observation Studies”. Traffıc İnjury Prevention, 9(3), ss. 264-267
Traffıc Safety Facts, (2015), “Critical Reasons for Crashes Investigated in the National Motor Vehicle Crash Causation Survey”, U.S. Departmant of Transportation, Şubat, s.2
Trafik Güvenliği Daire Başkanlığı, (2013), Trafik Kaza İstatistikleri. Emniyet Genel Müdürlüğü ve Karayolları Genel Müdürlüğü.
Trafik Hizmetleri Başkanlığı, T. İ., (2003), Trafik İstatistik Yıllığı 2002, Ankara: Emniyet Genel Müdürlüğü Basımevi.
Varol, O., Eren, Ş.H., Oğuztürk, H., Korkmaz, İ. ve Beydilli, İ., (2006), “Acil Servise Trafik Kazası Sonucu Başvuran Hastaların İncelenmesi”, C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 28(2),ss. 55 – 60.
Vorko-Jovic, A., Kern, J. ve Biloglav, Z. (2005), “Risk Factors İn Urban Road Traffic Accidents”. Journal of Safety Research, 37,ss. 93-98.
Yükselen, C. (2006). Pazarlama Araştırmaları 3. Basım, Ankara: Detay Yayıncılık.
Wang H., Lai Z., Xianghai M., (2011), “Traffic Accidents Prediction Model Based on Fuzzy Logic”, Advances in Information Technology and Education, Communications in Computer and Information Science, 201, ss. 101-108.
Wong, Z.H., Chong, C.K., Tai, B.C. and Lau, G. (2009), “A Review Of Fatal Road Traffic Accidents İn Singapore From 2000 To 2004”. Annals Academy of Medicine, 38,ss. 594-599.
World Health Organization, (2013), Global Status Report on Road Safety. Switzerland: WHO Library.