PROTOTÜRK KÜLTÜRÜNÜN İŞIĞINDA NAHÇIVANIN TUNC ÇAĞI SERAMİKLERİ

Öz Seramikçilik, Nahçıvan'ın en eski sanat alanıdır. Makalede Son Tunç Çağı’nda Nahçıvan'daki, seramikçilik üzerinde durulmuştur. Bu dönemde Azerbaycan'ın diğer şehirleri gibi Nahçıvan da önemli bir sanat merkezi olmuştur. Seramik ürünler boyut, biçim, desen, yapıldığı malzeme ve yapılış teknolojisine göre birbirinden farklıdır. Nahçıvan seramikçilerinin yapmış olduğu kil kaplar, sofra veya mutfak seramiği olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır.  Azerbaycan arkeolojisinde özel bir yer tutan güncel  konulardan birini  Nahçivan'dakı  Tunç  çağına ait  yerleşimlerden (II Kültepe, Şahtaxtı, Qızılburun vb.)  bulunan seramiklerin süsleme özelliğini  araştırmak oluşturur. Makalede Nahçivan'ın Tunç Çağı  yerleşimlerinden bulunan kil kabların üzerindeki desenlerden bir grupunun  anlamı ve yayılma alanı araştırılmıştır. Yapılan araştırmalar sırasında onların insanların dini-ideolojik-görüşümleri, hayatiyla bağlılık oluştururduğu,  simge, damga  kibi kullanıldığı belli olur. Süslemede kulanılan desenler daha çok prototürk kültürünün yayğın olduğu toprakları kapsamıştır.

___

Абибуллаев О.А. (1982) Энеолит и бронза на территории Нахичеванской АССР, Баку: Элм, 314 с.

Агаев, Г.Г. (2002) Шахтахты в эпохи поздней бронзы и раннего железа. Баку-Москва: Агрыдаг, 200 s.

Avşarova İ. (2014) Azerbaycan tayfalarının ibtidai icma dövrü inanclarında semantik mena daşıyan naxış ve işareler, Azebaycan arxeologiyası ve etnoqrafiyasının aktual problemleri, Bakü, s. 85-98.с.

Bahşeliyеv V.B.( 2002) Gamikaya tasvirlerinin pоеtikası. Bakü, Еlm, 128 s.

Bahşeliyev V.B. (2004) Nahçıvan'ın qadim tayfalarının manevi medeniyeti. Bakü, Elm, 320 s.

Eliyеv, V.H. (1968) Culfa arkеоlоji tapıntıları. Azerbaycan SSR Еlmler Akadеmiyasının Haberleri, Tarih, felsefe ve hüquq sеriyası, Bakü, Az SSR ЕA, 1968, № 3, s. 72-86.

Elimirzeyevv A. N. ( 2011) Erken Elam cemiyyeti: iqtisadi-siyasi münasibetler və yazı tarixi (e.a. IV-III minlllikler), Bakü, 264 s.

Ebülgazi Bahadır Han (1974) Şecere-i Terakime Turklerin Soy Kutugu (Tercüman 1001 Temel Eser 33) (Hazırlayan Muharrem Ergin), İstanbul, Tercüman, 203 s.

Ebulgazi B.H. Şecereyi-Terakime (Türkmenlerin soy kitabı) (2002) Bakü, Azerbaycan Milli Ansiklopedisi, 145 s.