Ceraim-i Umumiye Cetvellerine Göre Kudüs Sancağında “Hırsızlık” Suçları ve Failleri (R.1329/M.1913-1914)

Öz Osmanlı Devleti’nin son döneminde, suçları takip edebilmek ve faillere dair bilgileri toplu halde görebilmek maksadıyla tutulan suç cetvellerinden birisi olan “ceraim-i umumiye cetvelleri”nde faillerin niteliklerine ilişkin bilgiler yer almaktadır. Faillerin medeni durumları, mükerrer suçluluk, faillerin mesleki durumları, tabi oldukları milliyet, okur-yazarlık durumları, yaş aralıkları ile suçu nerede ve niçin işlediklerine dair veriler içeren bu istatistikler, toplumun genel durumunu suçlular üzerinden görmemize imkân vermektedir. Normal şartlar altında aylık olarak düzenlenen ve Başbakanlık Osmanlı Arşivleri’nde de aylık olarak tasnif edilen ceraim-i umumiye cetvelleri, R.1329 (M.1913/1914) senesinde Kudüs için tek bir seferde dosyalanmıştır. Bu çalışma dâhilinde I. Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde, üç semavi din tarafından kutsal kabul edilen Kudüs sancağına ait olan 12 farklı cetvel incelenerek hırsızlık suçları ile bu suça dâhil olan kişilerin nitelikleri ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Kudüs, Suç, Cinayet, Hırsızlık, Fail

PDF

___

BOA. BEO 3824/286754.

BOA. DH.EUM.MTK 16/32; 2749/8.

BOA. DH.MKT 2736/4.

BOA. DH.MUİ 97-1/33.

BOA. İ.DUİT 78/31.

BOA. ZB 312/40; 330/62; 330/98.

Akyüz, Y. (2011). "Osmanlı Döneminden Cumhuriyete Geçilirken, Eğitim-Öğretim Alanında Yaşanan Dönüşümler", Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(2), 9-22.

Beare, M. (2010). Women and Organized Crime. Canada: Research and National Coordinat Organized Crime Division Law Enforcementand Policy Branch Public Safety Canada.

Devellioğlu, F. (2008). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Kitabevi.

Dural, H. (1999). Bize Derler Çakırca 19. ve 20. Yüzyılda Ege'de Efeler (2. Baskı). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Düstur 2.Tertip (Cilt 5). (1332). Dersaadet: Matbaa-i Amire.

El-Aseli, K. C. (2002). "Kudüs", İslam Ansiklopedisi, 26, 334-338.

Karpat, K. H. (2010). Osmanlı Nüfusu 1830-1914. İstanbul: Timaş Yayınları.

Kaya, M. (2010). "XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarında Büyük Güçlerin Etkisinde Kudüs Sancağı (1850-1914)", Türklük Bilimi Araştırmaları(33), 145-164.

Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi. (1330, Haziran 25). İçtima-ı Fevkalâde.

Öztop, F. (2014). II. Meşrutiyet Döneminde Aydın Vilayetinde Sosyal Yapı ve Adli Vaziyet (1908-1916). Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Yakınçağ Tarihi Bilimdalı (Yayımlanmamış Doktora Tezi).

Öztop, F., & Karasu, D. (2017). "Ceraim-i Umumiye Cetvellerine Göre Kudüs Sancağında 'Adam Öldürme ve Öldürmeye Teşebbüs' Suçları (R.1329-M.1913/1914)". Tarih Okulu Dergisi, 10(29), 205-219.

Yetkin, S. (2003). Ege'de Eşkıyalar (3. Baskı b.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.