ERZURUM ĠNGĠLĠZ KONSOLOSU YÜZBAġI HENRY TROTTER‟IN 1880 TARĠHLĠ RAPORUNDA DOĞU VE GÜNEYDOĞU‟NUN ETNĠK DĠNĠ, SOSYAL VE ĠKTĠSADĠ YAPISI

Bu tanıtım yazısında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde öğretim üyesi olan Prof. Dr. Fatih Mehmet Sancaktar’ın Türk demokrasi tarihine yönelik çalışmalarına bir yenisini eklediği Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Anayasa, Seçim ve Meclis Tecrübesi (1876-1923) adlı eserini inceleyeceğiz. Eserin ele aldığı zaman dilimi Türkiye’de egemenliğin hükümdardan halka geçtiği süreci kapsamaktadır. Eser anayasa, seçimler, meclisler, siyasi partiler ve siyaset yapımı bakımından pek çok geleneğin ve teamülün oluştuğu bu sürecin sonucunda halkın egemenliğinin kesin olarak tesis edildiğini ortaya koymaktadır. Bu bakımdan bir başvuru kaynağı niteliğindeki eserde önsöz, giriş, üç ana bölüm, sonuç, kaynakça, ekler ve dizin kısımlarının yanı sıra fotoğraflar, gravürler ve gazete küpürleri de yer almaktadır.

Ethnic, Religious, Social and Economic Structure of East and Southeast Anatolia in Report Dated 1880 of Major Henry Trotter English Consul in Erzurum

Bu tanıtım yazısında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde öğretim üyesi olan Prof. Dr. Fatih Mehmet Sancaktar’ın Türk demokrasi tarihine yönelik çalışmalarına bir yenisini eklediği Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Anayasa, Seçim ve Meclis Tecrübesi (1876-1923) adlı eserini inceleyeceğiz. Eserin ele aldığı zaman dilimi Türkiye’de egemenliğin hükümdardan halka geçtiği süreci kapsamaktadır. Eser anayasa, seçimler, meclisler, siyasi partiler ve siyaset yapımı bakımından pek çok geleneğin ve teamülün oluştuğu bu sürecin sonucunda halkın egemenliğinin kesin olarak tesis edildiğini ortaya koymaktadır. Bu bakımdan bir başvuru kaynağı niteliğindeki eserde önsöz, giriş, üç ana bölüm, sonuç, kaynakça, ekler ve dizin kısımlarının yanı sıra fotoğraflar, gravürler ve gazete küpürleri de yer almaktadır.

___

  • 1.Arşiv Kaynakları- FO 78/3132, Turkey (Political) Consuls in Kurdistan and at Prisrend Major Trotter S. John, V. Consul at Erzurum Everett, s.177-190.
  • 2.Araştırma ve İnceleme Eserler- Bayraktutan, A. (2010). Erzurum İngiliz Konsolosluğu ve Faaliyetleri. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum: Atatürk Üniversitesi.- Çağman, E. (2010). III. Selim’e Sunulan Islahat Lâyihaları, İstanbul: Kitabevi Yayınları.- Devellioğlu, F. (2009). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara: Akaydın Kitabevi.
  • - Dönmez, A. (2013a). Osmanlı-İngiliz İlişkileri: Diplomasi ve Reform (1833-1841). (Basılmamış Doktora Tezi), Konya: Selçuk Üniversitesi
  • - Gül, A. (2015b). Osmanlı İdaresinin Kızılbaşlığa Yönelik Tutumu (Dersim Sancağı Örneği). Turkish Studie,. 10/9. Summer, s.213-228.-----------------(2015). Osmanlı Devletinin Son Döneminde Dersimin Islahı İçin Hazırlanan Raporlar ve Uygulamadaki Başarı Düzeyleri. Asos Journal: The Journal of Academic Social Science, Yıl:3, S, 16, Eylül, s.16-39.
  • - Hovannısıan, R. G. (2016) (editör), Tarihi Kentler ve Ermeniler: Bitlis ve Muş, çev. Zülal Kılıç. İstanbul: Aras Yayınları.
  • ------------------, (2016). Tarihi Kentler ve Ermeniler: Harput, çev. Zülal Kılıç. İstanbul: Aras Yayınları.
  • ------------------, (2017). Tarihi Kentler ve Ermeniler: Van, çev. Serdar Aksoy, Sema Baraç, Nazım Hikmet, Richard Dikbaş, Artun Gebenlioğlu, Nazan Maksudyan, Lora Sarı, Solina Silahlı. İstanbul: Aras Yayınları
  • - Kartın, C. (2014). İngiliz Arşiv Belgelerine Göre Binbaşı Edward Charles Noel’in Kürtler Üzerine Yaptığı Çalışmalar Üzerine Bir Değerlendirme, Tarihte Türkler ve Kürtler Sempozyumu: Bildiriler, s.197-244. Ankara
  • - Meram, A. K. (1969). Belgelerle Türk-İngiliz İlişkileri Tarihi. İstanbul: Kitaş Yayınları.
  • - Kütükoğlu, M. S. (1983). Osmanlı İktisad Tarihi Bakımından Konsolos Raporlarının Ehemmiyeti ve Kıymeti, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi. s.151-167. İstanbul.
  • -Özşavlı, Halil, Başlangıçtan I. Dünya Savaşına Kadar Rus-Ermeni İlişkileri, The Journal of Academic Social Science Studies, Volume 5 Issue 2, Nisan 2012. S.263. ss.243-268.
  • - Şaşmaz, M. (2012). İngiliz Yüzbaşı Stewart’ın Konya Konsolosluğu ve Adli Yönetime Dair Raporu (1879-1882), Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 11. s.223-238. Konya
  • - Yeşilyurt, Y. (2016). Erzurum Yerel Tarih Araştırmaları Açısından İngiliz Ulusal Arşivlerinin Önemi (19. Yüzyıl), Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED) Prof. Dr. Avni GÖZÜTOK Özel Sayısı, S.55. s.597-624. Erzurum
  • - Yılmaz, Ö. (2016). Marıus Outrey’in 1835 Yılında Trabzon’dan Erzurum’a Seyahati ve Erzurum Şehri Hakkında Raporu, Mavi Atlas Gümüşhane Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Elektronik Dergisi, S.7, s.150-166. Gümüşhane