ÇUKUROVA SÖZLÜ TARİHİNE KAYNAKLIK EDEN AĞITLARDA HALKBİLİMSEL UNSURLAR

Ağıtlar, halkın ortak duygularını yansıtması bakımından halk edebiyatının önemli nazım türlerinden biridir. Ağıtlar genellikle ölümün yaşattığı acıyı dile getirmektedirler. Ağıtlar içerik açısından incelendiğinde doğaçlama söylenmesine rağmen halkbilimsel unsurlar açısından zengin bir içeriğe sahip olduğu görülmektedir. Çalışmamızda 2012 yılında yüksek lisans tezi olarak kabul edilen “Çukurova Anonim Halk Edebiyatı ve Âşık Edebiyatında Sözlü Tarih (Adana-Osmaniye)” başlıklı tezde yer alan anonim ağıtlar ve âşık ağıtları halkbilimsel unsurlar açısından incelenmiştir. Çukurova sözlü tarihine kaynaklık eden ağıtlardaki halkbilimsel unsurlar tasnif edilmiş ve bu unsurlarla ilgili olan ağıt metinlerinden örnekler verilerek halk kültürü geleneği doğrultusunda yorumlanmıştır.

Folkloristic Elements That Reflect Çukurova Oral History in Laments

Laments are one of the most important verse forms of folk literature in terms of reflecting the common feelings of the people. They often express the pain of death. When we look at the contents in terms of content, it is seen that although it is improvised, it has a rich content in terms of folklore elements. In our work, anonymous lamentations and lovers' weights in the thesis entitled "Çukurova Anonymous Folk Literature and Oral History in Ashik Literature" (Adana-Osmaniye), which is accepted as a graduate thesis in 2012, will be examined in terms of folklore elements. The folklore elements in the lace that originated in the oral history of Çukurova will be classified and interpreted in the direction of the folk culture tradition by giving examples from the lamentary texts related to these elements.

Keywords:

Folklore, Oral History, Lament Çukurova,

PDF

___

KAYNAKÇAAlbayrak, N. (2004). “Ağıt”, Ansiklopedik Halk Edebiyatı Terimleri Sözlüğü, İstanbul: L&M Yayınları.Başçetinçelik, A. (2009). Adana Halk Kültüründe Doğum-Evlenme-Ölüm, Adana: Altın Koza Yayınları.Boratav, P. N. (1982). Folklor ve Edebiyat 2, İstanbul: Adam Yayınevi.Çağımlar, Z. (2010). Hikâyeleriyle Adana Avşar Ağıtları, Adana: Altın Koza Yayınları. Görkem, İ. (2003). “Ağıtlar”, Türk Dünyası Edebiyat Tarihi, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.Görkem, İ. (2001). Türk Edebiyatında Ağıtlar (Çukurova Ağıtları), Ankara: Akçağ Yayınları.Karakaş A. (2014). Sözlü Tarih-Folklor İlişkisi Bağlamında Üç Âşık Destanı, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 9/6, s. 655-676, Ankara. Özdemir, A. (2007). Avşarlar ve Dadaloğlu, Ankara: Ürün Yayınları.Özkaya, Esra (2014), Çukurova Anonim Halk Edebiyatı ve Âşık Edebiyatında Sözlü Tarih. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Adana: Çukurova Üniversitesi.Şenel, S. (1988). “Ağıt”, TDV İslâm Ansiklopedisi, Cilt: 1, TDV Yayınları, İstanbul.Şenesen, R. (2012). Çukurova Bölgesi Girit Göçmenlerinin Girit'e Dair Anlatılarının Sosyal Tarihe Kaynaklık Etmesi. Prof. Dr. Mine Mengi Adına Türkoloji Sempozyumu Bildirileri, 20-22 Ekim 2011, s. 529- 541, Adana.Türk Dil Kurumu (2005). “Ağıt”, Türkçe Sözlük. Ankara:TDK.