The Effect of the Theologians’ Endeavors to Safeguard God from What is Inappropriate on their Approaches

Theologians from among Ash’aris, Maturidis and Mu’tazilah have differed on multiple issues. This difference has a reached a level where each sect has accused the other of committing blasphemy, especially between Ash’aris and Maturidis from one side and the Mu’tazilah from the other. The most important dispute that history has witnessed between them was in matters of the divine. upon investigation, it is found that most of these disputes ultimately relate to what ensures the protection of God from blasphemy. This study attempts to highlight the major issues relating to the above matter quoting the exact words and stands of theologians from the Mu’atazilah school and those from the Ash’aris and Maturidis schools as the latter being representative of the Sunnis. The most prominent issues that have stirred controversy in this context are the self-attributes of God Almighty; the Qur'anic and the Sunnah texts that liken God to His creation, seeing God on the Day of Judgment, the creation of human acts and the creation of the Qur'an.

PDF

___

el-Âmîdî, Ali b. Muhammed Seyfu’d-Dîn, Ğâyetu’l-Merâm fî İlmi’l-Kelâm,tah. Ahmed Ferîd el-Mezîdî, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 2004.
Ay, Mahmut, “Kelâm’da Adalet, Kudret ve Hikmet Bağlamında Tanrı Tasavvurları”, Eskiyeni, sayı: 31, 2015, ss. 25-50.
Bağdâdî, Ebû Mansûr Abdu’l-Kâhir b. Tâhir, Usûlu’d-Dîn, tah. Ahmed Şemsuddîn, nşr. Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 2002.
Bâkıllânî, Muhammed b. Et’Tayyib b. Muhammed Ebî Bekr, Temhîdu’l-Evâil fî Telhisi’d-Delâil, tah. İmâdüddîn Ahmed Haydar, nşr. Müessesetu’lKutubi’s-Sekâfiyye, Lübnan 1987.
Beyâdî, Ahmed b. Hasan, İşârâtu’l-Merâm min İbârâti’l-İmâm, Dâru’l-Kutubi’lİlmiyye, Beyrut 2007.
Buhârî, Muhammed b. İsmâîl, el-Câmiu’s-Sahîh,tah. Muhammed Zehîr b. Nâsır, 1. Baskı, yy. 1422h.
Cüveynî, Abdü’l-Melik İmâmu’l-Haremeyn, Lume’u’l-Edille fî Kavâidi Ehli’sSünne, tah. Fevkıye Mahmûd Huseyn, nşr. Âlemu’l-Kutub, yy. 1987.
el-Dîbo, İbrahim, “İhtilâfu’l-Mütekellimîn beyne’n-Nassi ve’t-Târîh”, Artuklu Akademi Dergisi, c. 2, sayı: 1, Mardin 2015.
Eş’ârî, Ali b. İsmâil, el-İbâne an Usûli’d-Diyâne,tah. Fevkıye Huseyn Mahmûd, nşr. Dâru’l-Ensâr, Kâhire 1397h.
Gazzalî, Ebu Hamid Muhammed b. Muhammed, el-iktisad fi'l-itikad, nşr. Abdullah Muhammed El-Halili, Daru’l-Kutubu’l-İlmiyye, Beyrut 2014.
el-Ğâmidî, Ahmed b. Atıyye b. Ali, el-Beyhâkî ve Mevkifuhu mine’l-İlâhiyyât, nşr. İmâdetu’l-Behsi’l-İlmiyye bi’l-Câmieti’l-İslâmiyye, Medine-Suudi Arabistan 2002.
el-Hattâf, Hasan, “en-Nusûsu’l-Mühimme li Teşbîhillâhi Teâlâ bi Halkihi ve Mevkifu’s-Selefi ve’l-Halefi minha”, Adıyaman Üniversitesi İslâmî İlimler Fak. Dergisi, c. 2, Güz 2017.
el-Hayyât, Ebu’l-Huseyn Abdirrahim, el-İntisâr ve’r-Reddu alâ İbni Râvendî elMulhid,tah. Neybruc, Mektebetu’l-Dâru’l-Arabiyye li’l-Kitâb, Beyrut 1993.
İbn Hacer el-Askalânî, Ahmed b. Ali, Fethu’l-Bâri şerhu Sahîi’l-Buhârî, ta’lîkât: Abdülazîz b. Abdillah b. Bâz, Dâru’l-Ma’rife, Beyrtut 1379h.
İbn Teymiyye, Ahmed b. Abdilhalîm b. Abdisselâm el-Harrânî, Mecmûu’lFtâvâ, tah. Abdurrahman b. Muhammed b. Kâsım, nşr. Mecmea’lMuluk, Medine-Suûdî Arabistan 1995.
………, el-İstikâme, tah. Muhammed Râşid Sâlim, nşr.Câmiatu’l- Muhammed b. Suûd, Medîne 1403h.
………, Tahkîku’l-İsbâti li’l-Esmâî ve’s-Sıfât ve hakîkatu’l-Cem’î beyne’lKaderi ve’ş-Şer’i,tah. Muhammed b. Avdeti es-Suûdî, nşr. Meketeberu’lAbîkan, Riyad 2000.
………, Şerhu Hadîsi’n-Nuzûl, nşr. el-Mektebetu’l-İslâmî, Beyrut-Lübnan 1977.
el-İsferâyînî, Ebu’l-Muzaffer Tâhir b. Muhammed, et-Tabsîr fi’d-Dîn ve’tTemyîzu’l- Firkati’l-Nâciyeti ani’l-Firakki’l-Hâlikîn,tah. Kemal Yusuf Hût, Âlemu’l-Kutub, Beyrut 1983.
Kâdî Abdülcebbar, Ahmed Hemedânî, el-Muğnî fî Ebvâbi't-Tevhîd ve'l-Adl, tah. Abdülkerim Osman, Mektebetü’l-Vehb, Mısır 1988.
Kâdî Abdülcebbar, Ahmed Hemedânî, Müteşâbihü'l-Kur'ân, tah. Adnan Muhammed Zarzur, Dâru'l Turas, Kahire tsz.
Kâdî Abdülcebbar, Ahmed Hemedânî, el-Muğnî fî Ebvâbi't-Tevhîd ve'l-Adl (Halku'l-Kur'ân), neş. İbrahim Ebyari-Taha Hüseyin, Kahire tsz.
Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmud, Kitabü'tTevhid, tah. Fethullah Huleyf, Dâru’l-Camiatu’l-Mısriyye, yy. tsz.
Nesefi, Meymun b. Muhammed, Tebsıratü'l-Edille fi Usuli'd-Din, tah. Hüseyin Atay, Ankara 1993.
Nevevî, Muhyiddin Yahyâ b. Şeref, Sahih-i Müslim Şerhi, Dâru’l- İhya Turas elArabi, Beyrut tsz.
er-Râzî, Fahruddîn, Levâmiu’l-Beyyinât Şerhu Esmâillahi Teâlâ ve’s-Sıfât, tah. Muhammed Bedrüddîn en-Nu’sânî, nşr. el-Matbaatu’ş-Şerkıyye, Mısır 1323 h.
Şahinalp, Hacer, “‘Danışma’dan Dayanışma’ya: Bireysel ve Sosyal Potansiyellerin Aktivasyon Kodu Olarak Şûrâ”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 58, sayı:1 (2017), ss.109-146, s. 126-128. DOI: 10.1501/Ilhfak_0000001463.
Şehristânî, Muhammed b. Abdilkerîm, Nihâyetü’l-İkdâm fî İlmi’l-Kelâm,nşr. Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1. Baskı, Beyrut 2004, 2. Baskı 1392 h.
Türkmen, Hasan, ‘‘Söylemin Belirleyiciliği Bağlamında Tenzihî Söylemin İzdüşümü”, Artuklu Akademi, c.3, sayı:1, 2016.ss. 55-80.
Ünverdi, Veysi, “Kâdî Abdülcebbâr’ın Rüyetullahın Reddine İlişkin Dayanakları”, Bilimname, XXVIII, 2015/1, ss. 201-245.
Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Mahmûd b. Amr b. Ahmed, el-Minhâc fî Usûli’d-Dîn, tah. Abbâs Huseyn Şerefuddîn, Mektebetü Merkezi Bedri’l-İlmiyyi ve’sSekâfiyyi, yy. 2004.
………, Tefsîru’z-Zemahşerî, nşr. Dâru’l-Kutubi’l-Arabiyye, Beyrut 1407 h.

ISSN: 2148-3264
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2014
Yayıncı: Mardin Artuklu Üniversitesi, İslami İlimler Fakültesi

Arşiv