Kübizm Sanat Akımında Yaratma Eylemi Olarak Kendiliğindenlik ve Doğaçlama

Kendiliğindenlik kavramı, amaçların ve hedeflerin olmadığı, belirli bir şeyin düşünülüp tasarlanmadığı, anlık ve aşkın bir durumu tarif eder. Gündelik yaşantının büyük bir bölümünde işleve sahip olan doğaçlama ise müzik, tiyatro, resim ve heykel gibi sanatın pek çok alanında, bireyin an itibariyle kendini ifade etmesidir. Doğaçlama eylemlerde genellikle ayrıntılar önceden saptanmamış, hazırlık ya da bir tasarı süreci yaşanmamıştır. Kişinin kültürel, eğitimsel ya da bilinçdışı edinmiş olduğu bilgilerin bir geri bildirimi söz konusudur. Modern dönemin en önemli akımlarından birisi olan Kübizm doğayı sentezleyerek ya da analiz ederek geometrik formlara indirgediği çok bakışlı bir yansıma ile sanat eseri üretmiştir. Bununla birlikte özellikle Braque ve Picasso’nun sanat eseri üretiminde kolaj ve asamblaj uygulamalarında kağıt, kumaş vb çeşitli hazır malzemeleri doğaçlama ve kendiliğinden bir yaklaşım ile eserlerin yüzeyinde kullanması sanat dünyasında daha sonraki dönemlerde soyut sanat olarak adlandırılacak yeni bir üslup ve bakış açısının oluşmasına katkıda bulunmuştur. Bu makalede literatür araştırması ve görsel araştırma yöntemleri kullanılarak eser yaratım sürecinde doğaçlama ve kendiliğindenlik olgusunu kullanan Kübizm sanat akımı incelenmiştir.

Spontaneity and Improvisation As The Act Of Creation In The Cubism Art Movement

The concept of spontaneity describes a momentary and transcendent state in which there are no goals and objectives, and nothing specific is thought or planned. Improvisation, which has a function in a large part of daily life, is the individual's immediate self-expression in many fields of art such as music, theatre, painting and sculpture. In improvised acts, details are generally not determined in advance, and there is no preparation or planning process. There is a feedback of the cultural, educational or unconscious information that the person has acquired. Cubism, one of the most important movements of the modern period, produced works of art with a multi-perspective reflection by synthesizing or analyzing nature and reducing it to geometric forms. In addition, Braque and Picasso's use of various ready-made materials, such as paper, fabric, etc., on the surface of the works with an improvised and spontaneous approach in collage and assemblage applications in the production of works of art contributed to the formation of a new style and perspective in the art world, which would later be called abstract art. In this article, the Cubism art movement, which uses improvisation and spontaneity in the process of creating works, was examined by using literature research and visual research methods.

___

Antmen, A. (2008). Sanatçılardan yazı ve açıklamalarla 20.yy Batı sanatında akımlar. Sel Yayıncılık.

Antmen, A. (2009). 20.yy Batı sanatında akımlar. Sel Yayıncılık.

Cooper, J. C. (1994). Erdemin ışığı (taoculuk), tao'nun yolu - Eski Çin'de bilgelik öğretisine giriş. (İ. Z. Eyuboğlu, Çev.).  Say Yayınları.

Georges Braque, Viaduct at L'Estaque 1908, (2024, Mart, 26), https://www.artsy.net/artwork/georges-braque-viaduct-at-lestaque

Gombrich, E.H. (2007). Sanatın öyküsü. 5. Baskı, (E. Erduran – Ö. Erduran, Çev.).  Remzi Kitabevi.

Henri Laurens, Head of a Young Girl (Tête de jeune fillette), (2024, Mart, 26), https://www.guggenheim.org/artwork/2413

Henri Matisse Dans 02, (2024, Mart, 24),

https://www.istanbulsanatevi.com/sanatcilar/soyadi-m/matisse-henri/henri-matisse-dans-01-11472/)

Harrison, C. – Wood, P. (2011). Sanat ve kuram 1900-2000 değişen fikirler antolojisi. (S. Gürses, Çev.).  Küre Yayınları.

Hollingsworth, M. (2009). Dünya sanat tarihi. (R. Küçükerdoğan, B. Ergüder, Çev.).   İnkılap Yayınevi.

Huntürk, O. (2011). Heykel ve sanat kuramları. Kitabevi Yayınları.

İpşiroğlu, M. Ş. Ve N. (1977). Oluşum süreci içinde sanatın tarihi. Cem Yayınevi.

Kandinsky, W. (2005). Sanatta ruhsallık üzerine. (G. Ekinci, Çev.). 2. Baskı, Altıkırkbeş Yayınları.

Kaner, S. (2006).  Psikodrama – Kuram, teknik ve amaçlar, yaratıcı drama 1985-1998 yazıları. 2. Baskı, Naturel Kitap Yayın Dağıtım.

Khoshknab, İ. N. (1996). Resim sanatında doğaçlama ve spontan süreç. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Les Fumeurs (The Smokers), Fernand Léger, (2024, Mart, 26), https://gallerythane.com/products/les-fumeurs-the-smokers-fernand-leger

Picasso ve “Avignonlu Kızlar” Eserinin Detayları, (2024, Mart, 26) https://hoghheim.com/blogs/sanat-tarihi/picasso-nun-avignonlu-kadinlar-eserinin-detaylari

Pablo Picasso (1881, Espagne - 1973, France) Notre Avenir est dans l'air, (2024, Mart, 26), https://www.centrepompidou.fr/fr/ressources/oeuvre/nJtEb53

Pablo Picasso Guitar Paris, January–February 1914, (2024, Mart, 26), https://www.moma.org/collection/works/80934

Robert Delaunay Güneş ve Ay tablosu, (2024, Mart, 26), https://www.istanbulsanatevi.com/sanatcilar/soyadi-d/delaunay-robert/robert-delaunay-gunes-ve-ay/

Robert Delaunay Pencereler tablosu, (2024, Mart, 26), https://www.istanbulsanatevi.com/sanatcilar/soyadi-d/delaunay-robert/robert-delaunay-pencereler/

Sabahat, H. (2012). 20. yüzyılın ilk yarısında Avrupa sanatı ve soyut resmin öncüsü Vassily Kandisky. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Smith, E. L. (2004). 20. yüzyılda görsel sanatlar. (E. Kılıç-B. Kovulmaz-O. Akınhay, Çev.). Akbank Yayınları.

Sullivan, M. (1997). The meeting of eastern and western art. University of California Press.

Şatıroğlu, A. (1999). J. L. Moreno ve sosyometri üzerine. Sosyoloji Dergisi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, (5), 111-126.

Tabloda Kübizm I: Sanatta Devrim ve Küçük Küpler, (2024, Mart, 26), https://wannart.com/icerik/8259-5-tabloda-kubizm-i-sanatta-devrim-ve-kucuk-kupler

Tunalı, İ. (1996). Felsefenin ışığında modern resim. 5. Baskı, Remzi Kitabevi.

Vladimir Baranoff-Rossiné, Symphony Number 1, 1913 (2024, Mart, 26), https://www.moma.org/collection/works/80869?artist_id=325&page=1&sov_referrer=artist

            Wassily Kandinsky Doğaçlama 26, (2024, Mart, 26), https://www.istanbulsanatevi.com/sanatcilar/soyadi-k/kandinsky-wassily/wassily-kandinsky-dogaclama-26-8502/

Yılmaz, M. (2006). Modernizimden postmodernizme sanat. Ütopya Yayınları.