Türkiye’de Mimarlık Alanında Antropometrik Veri Bankası Oluşturmaya Yönelik Bir Bakış Açısı: Caesar Projesi

Bilgisayar teknolojisinin gelişimiyle birlikte Bilgisayar programları her alanda kullanılmaya başlanmıştır. Antropometri bilimi de ölçüm teknikleri ve toplanan ölçümlerin veri olarak saklanması ve kullanılması işlemlerinde özellikle son yıllarda bilgisayardan faydalanmaktadır. Bu durum; geleneksel antropometrik ölçüm teknikleri dışında yeni ölçüm tekniklerini ortaya çıkarmış ve özellikle bilgisayar teknolojisinin kullanarak uluslararası alanda antropometrik veri bankası oluşturulma çalışmalarında artış yaşanmasına neden olmuştur. Türkiye’de ise henüz bilgisayar teknolojisinden yararlanılarak ülke genelinde bir çalışma yapılmamıştır. Türkiye’de bu alanda bir çalışma yapılmamış olmasının bölgeler arası koordinasyon eksikliği ile 3d ölçüm cihazlarının ülkemizde yaygınlaşmaması gibi çok çeşitli sebepleri vardır.Antropometri çalışmaları; farklı disiplinlerde ele alınan bir bilim dalı olup, kullanıcı odaklı tasarımlar oluşturulurken özellikle mimarlık ve iç mimarlık alanında önem kazanmaktadır. Neufert ve Time Saver Standards gibi antropometrik verilere dayalı kaynaklar; mimarlık ve iç mimarlık alanları için her dönem önem taşımaktadır. Ancak bu kaynaklar standart bazı ölçüler dışında Türkiye’deki antropometrik verilerle örtüşemeyebilmektedir. Bu nedenle mimarlık ve iç mimarlık alanları için ülkemiz ölçü standartları oluşturulmasında ilk adım olarak kapsamlı bir antropometri çalışması yapılması; birçok mekânsal ölçünün Türkiye’deki kullanıcı ölçülerine uyumunu kolaylaştırabilir. Bu çalışma kapsamında; Türkiye’de antropometrik verileri bilgisayar teknolojisi aracılığıyla elde edebilme adına dünyadaki antropometrik araştırmalar incelenmiştir. Dünya’da yapılan projeler arasında NATO tarafından başlatılan; Amerika ve Avrupa tarafından ortak yürütülen Caesar projesinin; hem iki kıtayı kapsayan büyük bir çalışma olup aynı zamanda farklı ölçüm tekniklerini kullanabilen esnek bir yapısının olması sebebi ile Türkiye’nin rahatlıkla katılabileceği veya kendisine model alabileceği bir proje olarak görünmektedir. Bu doğrultuda; ölçü standartları konusunda mimarlık alanında faydalı olacağı düşünülen bir kaynakça oluşturulması için mevcut ölçüm teknikleri yerine Caesar projesi modeli üzerinden uygulama adımları önerilmiştir. Süreçte,  Caesar projesinin yeri ve ülkemiz açısından uygulanabilirlik konusundaki artıları; Caesar projesinde kullanılan yaş aralıkları, ölçüm tekniği, ölçü çeşit sayısı, örneklem sayısı ve örneklem alanlarının seçimleri incelenmiş; İncelenen veriler neden sonuç ilişkisi içerisinde irdelenerek Türkiye’de uygulanabilirlik durumu ortaya konulmuştur.

A Perspective to Setting up Anthropometric Data Bank for Field of Architecture in Turkey: Caesar Project

With the development of computer technology, computer programs have been used in every field. The science of anthropometry is also used in recent years for the measurement and storage of measurement techniques and collected measurements. This situation; In addition to the traditional anthropometric measurement techniques, new measurement techniques have been introduced and the use of computer technology has led to an increase in the international anthropometric data bank. In Turkey, the country has yet to be a study utilizing computer technology. Turkey in the study had not been in this area; There are various reasons such as lack of inter-regional coordination  and the fact that 3d measurement devices are not widespread in our country.Anthropometry studies; It is a science that has been dealt with in different disciplines and it is especially important in the field of architecture and interior architecture when creating user-oriented designs. Sources based on anthropometric data such as Neufert and Time Saver Standards; architecture and interior architecture areas are important for every period. However, these resources do not coincide with those of the standard some measure of anthropometric data in Turkey. For this reason, a comprehensive anthropometry study as the first step in establishing the measurement standards of our country for the fields of architecture and interior architecture; The user may facilitate the harmonization of the many spatial dimensions measure in Turkey.This scope of work; Turkey anthropometric data in computer technology in the world were studied anthropometric research on behalf of clients can get through. Projects carried out in the world were initiated by Nato; The Caesar project, jointly carried out by America and Europe; covering two continents and could be a great project because it is a flexible project as well as with the different measurement techniques used to easily join or Turkey could take his model appears to be a project. In this direction; In order to create a bibliography that is considered to be useful in the field of architecture in terms of measurement standards, implementation steps were proposed over the Caesar project model rather than the current measurement techniques. In the process, Among the projects carried out in recent years, the place of the Caesar project and its implications for the applicability of our country; In the Caesar project, the age ranges, measurement technique, number of measures, number of samples, and sample selection were examined. in examining the data to examine cause and effect relationship has been demonstrated applicability situation in Turkey.  

___

  • Duyar, İ., Erişen-Yazıcı, G. (1996). Nafi Atuf (Kansu) ve Türkiye’de Yapılan İlk Büyüme Araştırması, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 39, 777-785.
  • Ertaş, Ş. (2012). Çocuk ve spor ilişkisi üzerine fiziksel biçimlenmeyi etkileyen ergonomik faktörlere dayalı bir model. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Güleç, E., Akın, G., Sağır, M., Özer, B. K., Gültekin, T., Bektaş, Y., (2006). Anadolu İnsanının Antropometrik Boyutları, Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi, Mart, BAP (Proje No: 20030901018) ve TÜBİTAK SBB (Proje No:SBB3032).
  • Güleç, E., Akın, G., Sağır, M., Özer, B. K., Gültekin, T., Bektaş, Y., (2009). Anadolu İnsanının Antropometrik Boyutları: 2005 Yılı Türkiye Antropometri Anketi Genel Sonuçları, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 49, 2, 187-201.
  • İsmailoğlu, S , Zorlu, T . (2018). İlkokullarda Dersliklerdeki Çalişma Birimlerinin Antropometrik Boyutlara Uygunluğu Üzerine Bir Değerlendirme. Mühendislik Bilimleri Ve Tasarım Dergisi, 6 (0), 293-301. Doi: 10.21923/Jesd.360373.
  • İstatistik Umum Müdürlüğü. (1937). Türkiye Antropometri Anketi, Neşriyat No: 151, İstanbul: Hüsnütabiat Basımevi (aktaran Güleç vd. 2009).
  • KAYA, Ö., Özok, A., F. (2017). Tasarimda Antropometrinin Önemi, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 5(ÖS: Ergonomi2016), 309-316.
  • Lin, Y. C., Wang, M. J. J., & Wang, E. M. (2004). The comparisons of anthropometric characteristics among four peoples in East Asia. Applied Ergonomics, 35(2), 173-178.
  • Lueder, R., & Rice, V. J. B. (2008). Ergonomics for children. Toylor&Francis, Newyork.
  • Öndoğan, Z., Pamuk, O., Topal, E., Çelikkaş, M., Ünver, O., & Işiklioğlu, P. (2001). Giysi Tasarimi, Vücut Ölçülendirme Ve Giysi Pazarlamasi Konularinda Simülasyon Sistemlerinin İncelenmesi. Tekstil Ve Konfeksiyon, 17(4), 265-272.
  • Özok, A. F., Uğur, İ., (1981). Türk Sanayi İşçileri Üzerine Antropometrik Bir Araştırma, TÜBİTAK Mühendislik Araştırma Grubu, Proje no: MAG-533.
  • Pargas, P.R., Staples, J.N., Davis, J.S. (1997). “Automotic Mesurement Extraction for Apparel from a 3 Dimensional Body Scan”, Elsevier Science Limited, pp. 157–172, USA.
  • Robinette, K. M., Blackwell, S., Daanen, H., Boehmer, M., & Fleming, S. (2002). Civilian American and European Surface Anthropometry Resource (CAESAR), Final Report. Volume 1. Summary. SYTRONICS INC DAYTON OH.
  • Sabancı, Alaettin, (1999). Ergonomi, Baki Kitapevi Yayınları, Adana.
  • Toka, Cemil. (1978). İnsan-Araç Bağlantısında Ergonomik Tasarım İlkeleri. Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, Yayın no:73, İstanbul.
  • URL-1, https://www.tc2.com/ Erişim Tarihi: Eylül 2018.
  • URL-2, http://www.hometrica.ch/pres/2013_ethz_pres.pdf Erişim Tarihi: Eylül 2018.
  • URL-3, http://www.symcad.com/eng/ Erişim Tarihi: Eylül 2018.
  • URL-4, https://www.vitronic.com/industrial-and-logistics-automation/sectors/3d-body-scanner .html Erişim Tarihi: Eylül 2018.
  • URL-5, http://www.bodymetrics.com Erişim Tarihi: Mart 2015.
  • URL-6, http://www.shapegb.org/ Erişim Tarihi: Mart 2015.
  • URL-7, http://www.sizeusa.com/ Erişim Tarihi: Mart 2015.
  • Veitch, D., Veitch, L., & Henneberg, M. (2007). Sizing for the clothing industry using principal component analysis—an Australian example. Journal of ASTM International, 4(3), 1-12.